Alberti, Leone Battista, De re aedificatoria, 1485
page |< < of 406 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N40001A">
            <p id="N404A0F" type="main">
              <s id="N404AAC">
                <pb xlink:href="004/01/108.jpg"/>
              Plato rem publicam alteram dixit pacatam eſſe: et ocii quietiſque
                <lb/>
              cupidam: Alteram ardentem et bellatricem: prout eorum eſſent
                <lb/>
              animi / qui rebus præ eſſent. </s>
              <s id="N404AC4">Exque animi partibus omnem ciuium
                <lb/>
              multitudinem partitus eſt: Vnam eorum / qui ratione
                <expan abbr="conſilioquecũcta'">conſilioque
                  <lb/>
                cuncta '</expan>
              moderantur: Alteram eorum qui armis iniurias proſequan
                <lb/>
              tur: Tertiam eorum qui alimenta / quibus patres et milites ſub
                <lb/>
              ſtententur / præbeant et ſubminiſtrent. </s>
              <s id="N404AD3">Hæc de multis ueterum
                <lb/>
                <expan abbr="cõmentariis">commentariis</expan>
              excerpta breuiſſime perſtrinxi: Ex quibus illud admo
                <lb/>
              neri uideor: ut quas collegerim / omnes eſſe rerum
                <expan abbr="publicarũ">publicarum</expan>
              par
                <lb/>
              tes ſtatuam: ſinguliſque ſingula deberi ædificiorum genera diiudi
                <lb/>
              cem. </s>
              <s id="N404AE5">Sed nos quo ex inſtituto rem totam diſtinctius
                <expan abbr="trãſigamus">tranſigamus</expan>
                <lb/>
              iuuet ſic diſſeruiſſe. </s>
              <s id="N404AEE">Mortalium numerum ſiquis in partes diui
                <lb/>
              ſurus ſit / quidnam huic aliud principio ueniet in mentem:
                <expan abbr="">quam</expan>
              ut
                <lb/>
              ſentiat non eoſdem cenſendos eſſe: ſi una loci alicuius incolas uni
                <lb/>
              uerſos conſideres: atque ſi partibus ſeparatos diſtinctoſque
                <expan abbr="recẽſeas">recenſeas</expan>
              .
                <lb/>
              </s>
              <s id="N404B00">Proxime naturam ipſam contemplatus num ſentiet illos quidem
                <lb/>
              in qua potiſſimum re alter ab altero differat: ex ea ſibi re notas ca
                <lb/>
              ptandas eſſe: quibus alteros ab alteris ſecernat. </s>
              <s id="N404B07">Atqui nihil eſt /
                <lb/>
              quo magis homo quiſpiam differat ab homine /
                <expan abbr="">quam</expan>
              una illa in re:
                <lb/>
              qua ab genere beluarum longiſſime abeſt / ratione et artium opti
                <lb/>
              marum cognitione: adde ſi uelis fortunæ
                <expan abbr="proſperitatẽ">proſperitatem</expan>
              : Quibus
                <lb/>
              in dotibus omnibus pauci una inter mortales præſtant atque excel
                <lb/>
              lunt. </s>
              <s id="N404B1C">Hinc igitur prima nobis patebit diuiſio: ut paucos ex om
                <lb/>
              ni multitudine ſeligamus:
                <expan abbr="quorũ">quorum</expan>
              alii ſapientia conſilio ingenioque
                <lb/>
              illuſtres: alii uſu rerum et peritia probati: alii opum copia et for
                <lb/>
              tunarum affluentia exiſtant celebres. </s>
              <s id="N404B29">His primarias rei publicæ
                <lb/>
              partes
                <expan abbr="cõmittendas">committendas</expan>
              quis neget? </s>
              <s id="N404B32">Ergo egregiis uiris qui conſilio
                <lb/>
              polleant / prima et cura et moderatio rerum
                <expan abbr="cõmendabitur">commendabitur</expan>
              . </s>
              <s id="N404B3B">Hi
                <lb/>
              rem diuinam religione ſtatuent: iuſti æquique modum lege conſti
                <lb/>
              tuent: bene beateque uiuendi uiam monſtrabunt: pro auctoritate
                <lb/>
              dignitateque
                <expan abbr="ſuorũ">ſuorum</expan>
              ciuium tuenda in dieſque augenda
                <expan abbr="aduigilabũt">aduigilabunt</expan>
              :
                <lb/>
              Atque ubi quid
                <expan abbr="cõmodum/">commodum/</expan>
              utile / neceſſarium fore præſenſerint:
                <lb/>
                <expan abbr="">cum</expan>
              ipſi ætate forte feſſi contemplandis rebus occupari maluerint
                <lb/>
                <expan abbr="">quam</expan>
              exequendis: demandabunt peritis uſu rerum atque ad agendum </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>