Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
88
"/>
cogitaret; illi mox addunt accidentia ſenſilia quibus ipſa affecta eſt. </
s
>
<
s
>lumen, colorem, diſtantiam,
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg774
"/>
<
lb
/>
vim imaginis, & poſituram. </
s
>
<
s
>Tùm etiam quòd, tametſi lux ipſa
<
expan
abbr
="
ſpeciesq́ue
">ſpeciesque</
expan
>
coloris per vniuerſum
<
lb
/>
ſubiectum diffunditur, quod eſt corpus pellucidum cuius iſta ſunt actus qui tamen in indiuiduo
<
lb
/>
conſiſtunt; cùm ex toto à quoque puncto pellucidi corporis accipiantur, & ex quolibet interualli
<
lb
/>
medij puncto referant obiectum, vnde emanant, & ſpeciei
<
expan
abbr
="
lucisq́
">lucisque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>proceſſus directò fiat ſic iuben
<
lb
/>
te natura quæ compendio conſulit; opticus in ea latitudine progreſſum qui directò fiat deſcriptu
<
lb
/>
rus ipſum ſub linea recta cogitat & deſignat, & denique cuiusque ſpeciei progreſſum ad
<
expan
abbr
="
lineã
">lineam</
expan
>
re
<
lb
/>
uocat,
<
expan
abbr
="
idq́ue
">idque</
expan
>
optimo iudicio facit, quia directò ſemper exiſtit in puncto, quaſi ſpecies directò flu
<
lb
/>
xum puncti efficiat. </
s
>
<
s
>At hoc eſt è veſtigio linea recta more mathematico procreata. </
s
>
<
s
>Neque enim
<
lb
/>
lineam conficit imago, ſed vndique & indiuiduè totum
<
expan
abbr
="
ſubiectũ
">ſubiectum</
expan
>
informat; atqui linea cogitatur
<
lb
/>
ab optico qua progreſſus ſpeciei deſcribatur; idcirco eſt linea non naturalis, ſed mathematica. </
s
>
<
s
>Sic
<
lb
/>
ergo lineam mathematicam ab optico ſpectari puto. </
s
>
<
s
>Neque hic audio nonnullos eruditiſsimos
<
lb
/>
opticos,
<
expan
abbr
="
eoſdemq́
">eoſdemque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>amiciſsimos qui lìneam opticam putant eſſe corpus, vel quia ſit affectum cor
<
lb
/>
poris qualitatibus vt colore, vel quia nullum
<
expan
abbr
="
indiuiduũ
">indiuiduum</
expan
>
cerni poſsit, & idem eſſe cenſent
<
expan
abbr
="
lineã
">lineam</
expan
>
at
<
lb
/>
que
<
foreign
lang
="
grc
">ὄψιν</
foreign
>
, quem radium vertunt, nos aſpectum. </
s
>
<
s
>cùm aſpectus tribus lineis inſtar coni finiatur, &
<
lb
/>
per centrum lineam admittat vſque ad cuſpidem per quam viſio ponitur obiri. </
s
>
<
s
>Radius planè ter
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg775
"/>
<
lb
/>
minis clauditur vt corpus. </
s
>
<
s
>Itaque propriè de radio, ſiue aſpectu dicunt optici, quod eius media
<
lb
/>
<
foreign
lang
="
grc
">ἐπιπροστεῖ τοῖς ἂχκροις</
foreign
>
, ideſt, offuſcant extrema; quippe quòd linea quæ per centrum coni fertur,
<
lb
/>
ſit vt ita dicam, magiſtra viſionis, quem tametſi rectum eſſe confitentur; non idcirco lineam eſſe
<
lb
/>
autumant, ſed proceſſum tantummodò notant. </
s
>
<
s
>Nec mea quidem ſententia voluit Ariſt. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
lineã
">lineam</
expan
>
<
expan
abbr
="
illã
">illam</
expan
>
<
lb
/>
eſſe corpus, quia ſit naturalis; tùm quia linea naturalis non eſt corpus: etenim eadem eſt linea na
<
lb
/>
turalis & mathematica, atque idem
<
expan
abbr
="
mathematicũ
">mathematicum</
expan
>
corpus, & naturale, ſi auſcultamus Ariſtoteli;
<
lb
/>
tùm etiam quia linea illa eſt mathematica quæ non eſt corpus. </
s
>
<
s
>Neque obſtat quòd
<
expan
abbr
="
indiuiduũ
">indiuiduum</
expan
>
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
<
lb
/>
cernatur, aut non poſsit eſſe affectum qualitate naturali: id enim pertinet ad indiuiduum, ſi per ſe
<
lb
/>
extiterit, ſed in alio, & in eo cuius eſt terminus, & qualitates habere, & aſpici poteſt. </
s
>
<
s
>Sic Harmoni
<
lb
/>
ca numerum à certis corporibus more Arithmetico diſiunctum ſpectat,
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
<
expan
abbr
="
corporũ
">corporum</
expan
>
ſimplicium,
<
lb
/>
vt 4. de cęlo, aut fœtuum, vt in libris de ortu animalium aut principiorum, vt 1. Phy. </
s
>
<
s
>nihilominus
<
lb
/>
ipſi apponit accidentia ſenſilia ſonum .ſ. </
s
>
<
s
>grauitatem, acumen, & concentum. </
s
>
<
s
>Quocirca ſi
<
expan
abbr
="
rationẽ
">rationem</
expan
>
<
lb
/>
ipſarum ſpectes; à Geometra & Arithmetico ſubiectum ſumunt, nam
<
expan
abbr
="
quantũ
">quantum</
expan
>
conſiderant quod
<
lb
/>
eſt à materia ſenſili
<
expan
abbr
="
ſeiunctũ
">ſeiunctum</
expan
>
, accidentia ſumunt à phyſico; & de ſubiecto mathematico
<
expan
abbr
="
monſtrãt
">monſtrant</
expan
>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg776
"/>
<
lb
/>
accidentia ſenſilia & naturalia. </
s
>
<
s
>Neque verò te exiſtimare velim opticę ſubiectum eſſe totum hoc
<
lb
/>
quod dicimus lineam coloratam, aut reflexam: ſed ſubiectum eſt linea, de illa monſtratur color:
<
lb
/>
vt dum docet, cur exterior pars arcus ſit punimacr;cea, media viridis, & intima purpurea. </
s
>
<
s
>Itaque cùm
<
lb
/>
primas obtineat in ſcientia ſubiectum, principia quoque magis conformia ſubiecto capientur, &
<
lb
/>
methodus ex natura ſubiecti determinabitur. </
s
>
<
s
>Proinde ſimpliciter erit mathematica; naturalis au
<
lb
/>
tem aliqua ex parte, cùm rem mathematicam conſideret, quatenus eſt ſenſilis & naturalis. </
s
>
<
s
>Ad na
<
lb
/>
turalem reliquæ magis accedunt, Aſtrologia, Nautica, & Mechanica; quippe quòd aliquas ſub
<
lb
/>
ſtantias, cœlum .ſ. </
s
>
<
s
>aut ventos, aut moles ligneas, ferreasúe tractent ſub ea ratione qua mouentur;
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
pręcipueq́
">pręcipueque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>Mechanica quæ item principia motuum naturalia &
<
expan
abbr
="
cõtra
">contra</
expan
>
<
expan
abbr
="
naturã
">naturam</
expan
>
aſsignat. </
s
>
<
s
>Sed quòd
<
lb
/>
etiam cauſſas accipit à figurarum natura deſumptas, optimo iure mathematica perhibetur. </
s
>
<
s
>Aſtro
<
lb
/>
nomia lineas, plana, corpora,
<
expan
abbr
="
numerosq́
">numerosque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>ſpectat: at non, quà ſunt mathematica: ſed cum motu,
<
lb
/>
lumine, poſitura, loco, & relatione eorum
<
expan
abbr
="
quorũ
">quorum</
expan
>
ſunt, vt lineam à centro Solis, & à centro mundi
<
lb
/>
exeuntem, & numerum partium, & proportionem ſphærę ad ſphęram. </
s
>
<
s
>Sed de his vbi ſtruuntur
<
lb
/>
demonſtrationes, corpus naturale in quo inſunt,
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
recipitur. </
s
>
<
s
>nec quicquam de corporis natura
<
lb
/>
ſumptum ad cauſſas eorum problematum reddendas vſurpatur;
<
expan
abbr
="
multoq́
">multoque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>minus, vt eſt ſub pote
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg777
"/>
<
lb
/>
ſtate materiæ & à natura terminatum. </
s
>
<
s
>Sic ventorum proceſſus, vel rectos, vel obliquos Nautica
<
lb
/>
perpendit: & cauſſas aſsignat ex
<
expan
abbr
="
apparẽtibus
">apparentibus</
expan
>
, ex ortus tempore, & ex natura
<
expan
abbr
="
locorũ
">locorum</
expan
>
. </
s
>
<
s
>neque id qui
<
lb
/>
dem quod materia ſenſilem vllo pacto reſpiciat: ſed quòd ex alto demittantur: ex humili, attol
<
lb
/>
lantur, ex amplo, ex anguſto, ex recto, ex flexuoſo. </
s
>
<
s
>quapropter lenes & vehementes explicati &
<
lb
/>
conuoluti naſcantur. </
s
>
<
s
>Itaque aliquid obſeruant in materia ſenſili, verùm non docent, vt hęc ab eo
<
lb
/>
genere materiæ pendeant. </
s
>
<
s
>Quapropter & illæ vtuntur abſtractione. </
s
>
<
s
>Sed cùm ea conſiderent quæ
<
lb
/>
pendent à materia ſenſili, & quæ ſenſilia ſunt & naturalia, nihil vetat aliqua principia ſumi quæ
<
lb
/>
item accipiat naturalis: vt, ſi docere optica velit, cur radij viſus recta procedant: quae ſcilicet, natura
<
lb
/>
finem
<
expan
abbr
="
ſuũ
">ſuum</
expan
>
breuiore via qua poteſt, aſſequatur: ſed
<
expan
abbr
="
materiã
">materiam</
expan
>
<
expan
abbr
="
ſenſilẽ
">ſenſilem</
expan
>
demonſtrando non vſurpabit.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
eaq́
">eaque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>contrahet ad
<
expan
abbr
="
ſuũ
">ſuum</
expan
>
<
expan
abbr
="
propriũ
">proprium</
expan
>
conſiderandi
<
expan
abbr
="
modũ
">modum</
expan
>
qui ſanè mathematicus eſt (abſtrahunt
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
à ma
<
lb
/>
teria ſenſili) non naturalis. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Ideoq́
">Ideoque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>ſimpliciter ſunt è genere
<
expan
abbr
="
mathematicarũ
">mathematicarum</
expan
>
, naturales
<
expan
abbr
="
autẽ
">autem</
expan
>
<
expan
abbr
="
quodã-modo
">quodan
<
lb
/>
modo</
expan
>
: quia res mathematicas ſpectant, quatenus
<
expan
abbr
="
cõiunctæ
">coniunctæ</
expan
>
ſunt
<
expan
abbr
="
cũ
">cum</
expan
>
affectionibus ſenſilib. Ergo res
<
lb
/>
quas ipſæ conſiderant à phyſico petuntur, ſiue pars ſit ſubiecti, vt in Aſtronomia; ſiue affectiones
<
lb
/>
ſenſiles, vt in cęteris; ſed ratio conſiderandi mathematica eſt & modus demonſtrandi </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>