Fabri, Honoré, Dialogi physici in quibus de motu terrae disputatur, 1665

Page concordance

< >
Scan Original
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
< >
page |< < of 248 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.001229">
                <pb pagenum="105" xlink:href="025/01/109.jpg"/>
              aëris, cujus pars versùs A, & pars versùs I gravitet, tribus modis definiri
                <lb/>
              poteſt hujus cylindri portio, quæ versùs A, & ea; quæ versùs I gravitat;
                <lb/>
              Primo diviſa AI bifariam in F ; & ſic FK gravitat versùs I & FB versùs A.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.001230">Secundo diviſa bifariam BK in M, & ſic BM versùs A, & MK
                <lb/>
              versùs I. gravitat. </s>
              <s id="s.001231">Tertiò ita diviſa AI vt ſegmentum gravitans ver­
                <lb/>
              sùs A, ſit ad aliud gravitans versùs I, vt globus A ad globum I.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.001232">Quartus modus addi poteſt, vt ſcilicet BK ſecetur juxta dictam propor­
                <lb/>
              tio nem globorum. </s>
              <s id="s.001233">Quidquid autem ex his dicatur, ad rem noſtram perinde
                <lb/>
              eſt; quare majoris facilitatis gratia, primum modum accipio, & per punctum
                <lb/>
              F duco GFH perpendiculariter, quæ vocetur dirimens connectentem
                <lb/>
              centra, ſeu linea confinium. </s>
              <s id="s.001234">Quod dixi de AF, IF, de AN, IN dictum eſto,
                <lb/>
              item de reliquis lineis, ſeu cylindris. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001235">
                <emph type="italics"/>
              Chryſocom.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001236"> Multis ſanè, præſertim Peripateticis, hæc tua doctrina mi­
                <lb/>
              nimè probabitur, qui juxta mentem Philoſophi docent, centrum terræ
                <lb/>
              idem eſſe cum centro Vniverſi, versùs quod omnia gravia tendunt; nega­
                <lb/>
              bunt igitur portionem aëris ſupra dirimentem GH, versùs Lunæ cen­
                <lb/>
              trum gravitare. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001237">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001238"> Videtur quidem Stagirita hoc ipſum, quod dicis ad ſtruere; præ­
                <lb/>
              ſertim lib.2. de cœlo text. </s>
              <s id="s.001239">100.
                <emph type="italics"/>
              Accidit autem,
                <emph.end type="italics"/>
              inquit,
                <emph type="italics"/>
              idem terræ medium
                <lb/>
              eſſe, ac Vniverſi,
                <emph.end type="italics"/>
              ſed vt terræ centrum eſt, in id ferri per accidens; per ſe
                <lb/>
              verò ad centrum Vniverſi; de hoc tamen lib. 3. text.33. dubitare videtur;
                <lb/>
              vbi enim dixiſſet, quidquid pondus habet, ferri ad medium, ſeu versùs
                <lb/>
              centrum, ſtatim ſubdit hæc:
                <emph type="italics"/>
              vtrùm autem ad terræ medium, an Vniverſi
                <lb/>
              feratur, cùm idem medium ſit ipſorum, alia ratio eſt.
                <emph.end type="italics"/>
              Cùm autem Ariſtoteles
                <lb/>
              cœlos ſolidos poſuerit, & Sphæram ignis aëre ſuperiorem, & quintam
                <lb/>
              eſſentiam, quam animatam eſſe indicare videtur, quid mirum, cùm ele­
                <lb/>
              menta noſtra, juxta illum, vltra concavum Lunæ non extendantur, & ſuis
                <lb/>
              orbibus ſolidis ſolidi Planetæ affixi ſint, nihil vltra prorsùs gravitare aut
                <lb/>
              levitare, ac proinde gravium & levium commune centrum in Mundi &
                <lb/>
              Terræ centro collocavit. </s>
              <s id="s.001240">Si tamen cœlum eſſe fluidum putaſſet, & cœ­
                <lb/>
              leſtes Sphæras in illo communi medio moveri, & ſuos agere orbes; ſi
                <lb/>
              Cometas de novo gigni & mori in ætherea regione, nec non faculas &
                <lb/>
              maculas in Solis diſco. </s>
              <s id="s.001241">Martem propiùs ad terras nonnunquam accedere
                <lb/>
              quàm Solem; novas Stellas in Cœlo naſci; ſi demùm alia multa, quæ
                <lb/>
              jam ex obſervationibus comperta ſunt, ſciviſſet, non eſt dubium, quin alia
                <lb/>
              de Cœlo & Vniverſi conſtructione ſcripſiſſet; quanquam cum Ariſtotele
                <lb/>
              Dico centrum terræ Vniverſi centrum eſſe, circa quod cœleſtes Sphæræ
                <lb/>
              ſuos orbes agunt, versùs quod illa omnia gravia tendunt, ſublunaria ſci­
                <lb/>
              licet, quæ Ariſtoteles agnovit; ſed cùm hoc commune medium vltra
                <lb/>
              extendatur, & eadem ratione pro formatione & conſervatione militet
                <lb/>
              in aliis globis; tot pono centra, in quæ partes circumpoſitæ nituntur,
                <lb/>
              quot ſunt globi totales; gravitas enim non totius, ſed partium proprietas
                <lb/>
              eſt, cujus vi quælibet pars versùs ſuum centrum nititur, & contranititur,
                <lb/>
              ne ab eo ſeparet ut, & ſi vnquam ab eo ſeparetur, in illud denuò ſe reci­
                <lb/>
              pit. Quid vero ad conmune medium ſpectat, illius pottio verſùs illam</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>