109103OPTICAE LIBER IIII.
tur locus lucis reflexæ in pariete.
Quare palàm, reflexionem fieri in luce forti.
In luce debili patére
poteſt facile. Si intra domũ aliquã, per foramen unicũ à terra elongatũ, ſed non multùm, deſcendat
lux diei, non ſolis, ſuper aliquod corpus: & circa corpus ſtatuatur ſpeculũ ferreum: & circa ſpeculũ
corpus aliquod albũ: apparebit in ſecun do corpore albo lux maior quàm ſine ſpeculo: & augmen-
tũ illius nõ eſt, niſi ex ſpeculi reflexione, quoniã ablato ſpeculo ſola lux ſecundaria debilis appare-
bit in corpore albo. Amplius: ſi diligens figatur intuitus in lineis, per quas à corpore primo lux in
ſpeculũ mittitur: perpendetur quidẽ linearũ illarũ declinatio ſuper ſpeculũ, & ſuper idẽ linearum
punctũ, reflexionis declinatio eadẽ. Et eſt propriũ reflexionis, ut ſit eadẽ declinatio, & idẽ angulus
linearũ uenientiũ & reflexarũ. Quòd ſi moueatur corpus albũ à loco reflexionis in aliũ locũ: tamẽ
circa ſpeculũ: nõ uidebitur in eo lucis augmentũ: nec uideri poterit, niſi in illo ſitu tantùm. Quare
planũ eſt propriũ eſſe reflexionis hunc ſitũ. Hoc idẽ poterit uideri in ſecundaria luce: ſi prædictum
ſpeculũ ſit argenteum, & corpus tertiũ albũ ſit ex alia parte ſpeculi: apparebit quidẽ ſuper corpus
tertium lux ſecundaria, & ſuper corpus ſecundũ lux maior illa: Et palàm, huius maioritatis cauſſam
ſolã eſſe reflexionẽ. Patebit aũt in omni loco lucis reflexio: ubi ſuper corpus deſcendit per foramẽ
aliquod lux fortis, adhibito luci ſpeculo, & ei corpore albo oppoſito, modo ſuprà dicto. Verùm lo-
cũ reflexionis & linearũ ſitũ explanabimus. Iã patuit in libro primo, [1. 2. 3. 14. 18. 19 n] quòd lux re-
flexa ſequitur rectitudinem linearum: quare ex corporibus politis fit reflexio ſecũdum proceſſum
rectitudinis in ſitu proprio.
poteſt facile. Si intra domũ aliquã, per foramen unicũ à terra elongatũ, ſed non multùm, deſcendat
lux diei, non ſolis, ſuper aliquod corpus: & circa corpus ſtatuatur ſpeculũ ferreum: & circa ſpeculũ
corpus aliquod albũ: apparebit in ſecun do corpore albo lux maior quàm ſine ſpeculo: & augmen-
tũ illius nõ eſt, niſi ex ſpeculi reflexione, quoniã ablato ſpeculo ſola lux ſecundaria debilis appare-
bit in corpore albo. Amplius: ſi diligens figatur intuitus in lineis, per quas à corpore primo lux in
ſpeculũ mittitur: perpendetur quidẽ linearũ illarũ declinatio ſuper ſpeculũ, & ſuper idẽ linearum
punctũ, reflexionis declinatio eadẽ. Et eſt propriũ reflexionis, ut ſit eadẽ declinatio, & idẽ angulus
linearũ uenientiũ & reflexarũ. Quòd ſi moueatur corpus albũ à loco reflexionis in aliũ locũ: tamẽ
circa ſpeculũ: nõ uidebitur in eo lucis augmentũ: nec uideri poterit, niſi in illo ſitu tantùm. Quare
planũ eſt propriũ eſſe reflexionis hunc ſitũ. Hoc idẽ poterit uideri in ſecundaria luce: ſi prædictum
ſpeculũ ſit argenteum, & corpus tertiũ albũ ſit ex alia parte ſpeculi: apparebit quidẽ ſuper corpus
tertium lux ſecundaria, & ſuper corpus ſecundũ lux maior illa: Et palàm, huius maioritatis cauſſam
ſolã eſſe reflexionẽ. Patebit aũt in omni loco lucis reflexio: ubi ſuper corpus deſcendit per foramẽ
aliquod lux fortis, adhibito luci ſpeculo, & ei corpore albo oppoſito, modo ſuprà dicto. Verùm lo-
cũ reflexionis & linearũ ſitũ explanabimus. Iã patuit in libro primo, [1. 2. 3. 14. 18. 19 n] quòd lux re-
flexa ſequitur rectitudinem linearum: quare ex corporibus politis fit reflexio ſecũdum proceſſum
rectitudinis in ſitu proprio.
3. Lux & color à quolibet ſuperficiei coloratæ puncto ad quodlibet ſuperficiei politæ oppoſitæ
punctum permixti confluunt. 2 p 5.
punctum permixti confluunt. 2 p 5.
AMplius:
Planum eſt ex ſuperioribus, quòd lux ſecunda à corpore illuminato, accidentali lu-
ce procèdẽs, ſecũ fert colorẽ corporis. Ab omni igitur corpore illuminato ſeu lucido color
mixtim cũ luce ad corpora oppoſita polita mittitur, & mixtim in partẽ debitã reflectitur. Et
huic rei fides poterit fieri, ſi intra domũ unius foraminis tãtùm, deſcendat lux ſuper corpus forti &
ſpecioſo colore: & ſtatuatur circa ipſum ſpeculũ ferreũ, & circa ſpeculũ corpus concauũ ad ſcyphi
modũ, intra quod ſit corpus albũ, & aptetur hoc uas in loco reflexionis, ut lux reflexa incidat in cor
pus albũ: apparebit quidẽ ſuper faciẽ albi corporis color illius, in qđ fit prim ò deſcenſus lucis: qđ
quidẽ nõ accidet, ſi extra propriũ ſitũ reflexiõis ſtatuatur corpus albũ. Et ſecundũ diuerſas colorũ
ſpecies hoc ꝓbatũ inuenies, uelut in colore cœleſti, rubore, uiriditate, & huiuſmodi. Quare planũ,
colorẽ mixtũ cũ luce remitti, & certiorẽ eſſe coloris reflexi apparẽtiã, ſi ſpeculũ fuerit argenteum.
ce procèdẽs, ſecũ fert colorẽ corporis. Ab omni igitur corpore illuminato ſeu lucido color
mixtim cũ luce ad corpora oppoſita polita mittitur, & mixtim in partẽ debitã reflectitur. Et
huic rei fides poterit fieri, ſi intra domũ unius foraminis tãtùm, deſcendat lux ſuper corpus forti &
ſpecioſo colore: & ſtatuatur circa ipſum ſpeculũ ferreũ, & circa ſpeculũ corpus concauũ ad ſcyphi
modũ, intra quod ſit corpus albũ, & aptetur hoc uas in loco reflexionis, ut lux reflexa incidat in cor
pus albũ: apparebit quidẽ ſuper faciẽ albi corporis color illius, in qđ fit prim ò deſcenſus lucis: qđ
quidẽ nõ accidet, ſi extra propriũ ſitũ reflexiõis ſtatuatur corpus albũ. Et ſecundũ diuerſas colorũ
ſpecies hoc ꝓbatũ inuenies, uelut in colore cœleſti, rubore, uiriditate, & huiuſmodi. Quare planũ,
colorẽ mixtũ cũ luce remitti, & certiorẽ eſſe coloris reflexi apparẽtiã, ſi ſpeculũ fuerit argenteum.
4. Reflexio debilit at lucem & colorem: & omnino totam uiſibilis ſpeciem. 3 p 5.
QVare autẽ nõ appareat hæc probatio, ſcilicet, quòd cõprehẽdatur color reflexus, cuicunq;
corpori opponatur ſpeculũ, ſed ei adhibeatur albũ, hæc eſt ratio: ſicut ſuprà dictũ eſt: colo-
res debiles (licet ſimul cũ luce mittãtur) nõ ſentiuntur. Formæ enim, quæ reflectũtur, de-
biliores ſunt formis, à quibus reflexio oritur. Et hoc in hac luce poteſt patére. Quoniã luce forti in
ſpeculum cadẽte, & reflexa in pariete: debilior uidebitur lux parietis, quàm ſpeculi, & notabilis eſt
inter eas proportio. Idẽ patebit in luce debili pari modo, ut in domo in prima diſpoſitiõe: ſi corpus
terſum tertiũ albũ ponamus loco ſpeculi ferrei, uel circa ipſum: maior apparebit lux ſuper hoc cor-
pus, quàm ſuper ſecũdũ: quod nõ accideret, niſi reflexio lucẽ debilitaret. Sed dicet aliquis, cauſſam
huius rei eſſe nigredinẽ ſpeculi ferrei, quæ admixta luci, in ſpeculũ cadenti, ipſam obumbrat, & re-
flexa in corpus ſecũdũ debilis & fuſca apparet: ſed in corpus tertiũ loco ſpeculi poſitũ nõ deſcẽdit
lux, niſi à corpore primo nulli admixta nigredini. Verùm quòd hoc nõ ſit in cauſſa, palàm ex eo eſt:
quòd loco ſpeculi ferrei, argenteo poſito, eadẽ accidit probatio. Pari modo reflexus color debilior
erit colore, à quo fit reflexio: quod in domo & uaſe, ut antea, patére poteſt: ſi corpus albũ loco ſpe-
culi ponatur, uel circa: fortior apparebit in ipſo color, quã in corpore albo intra uas poſito. Et idem
patebit, ſi loco ferrei ſpeculi argenteũ ponatur ſpeculũ. Igitur reflexio debilitat & luces & colores:
ſed colores amplius, quàm luces, ſecun dum utrumq; ſpeculum. Et eſt: quoniam colores accedunt
debiliores, quàm luces: unde facile efficiũtur in reflexione debiliores. Amplius: color debilis cum
peruenerit ad ſpeculũ, miſcetur colori eius: quare reflexus apparebit debilis & tenebroſus. Et for-
mæ debiliores ſunt reflexæ, quàm in loco reflexionis: & reflexio cauſa eſt debilitatis.
corpori opponatur ſpeculũ, ſed ei adhibeatur albũ, hæc eſt ratio: ſicut ſuprà dictũ eſt: colo-
res debiles (licet ſimul cũ luce mittãtur) nõ ſentiuntur. Formæ enim, quæ reflectũtur, de-
biliores ſunt formis, à quibus reflexio oritur. Et hoc in hac luce poteſt patére. Quoniã luce forti in
ſpeculum cadẽte, & reflexa in pariete: debilior uidebitur lux parietis, quàm ſpeculi, & notabilis eſt
inter eas proportio. Idẽ patebit in luce debili pari modo, ut in domo in prima diſpoſitiõe: ſi corpus
terſum tertiũ albũ ponamus loco ſpeculi ferrei, uel circa ipſum: maior apparebit lux ſuper hoc cor-
pus, quàm ſuper ſecũdũ: quod nõ accideret, niſi reflexio lucẽ debilitaret. Sed dicet aliquis, cauſſam
huius rei eſſe nigredinẽ ſpeculi ferrei, quæ admixta luci, in ſpeculũ cadenti, ipſam obumbrat, & re-
flexa in corpus ſecũdũ debilis & fuſca apparet: ſed in corpus tertiũ loco ſpeculi poſitũ nõ deſcẽdit
lux, niſi à corpore primo nulli admixta nigredini. Verùm quòd hoc nõ ſit in cauſſa, palàm ex eo eſt:
quòd loco ſpeculi ferrei, argenteo poſito, eadẽ accidit probatio. Pari modo reflexus color debilior
erit colore, à quo fit reflexio: quod in domo & uaſe, ut antea, patére poteſt: ſi corpus albũ loco ſpe-
culi ponatur, uel circa: fortior apparebit in ipſo color, quã in corpore albo intra uas poſito. Et idem
patebit, ſi loco ferrei ſpeculi argenteũ ponatur ſpeculũ. Igitur reflexio debilitat & luces & colores:
ſed colores amplius, quàm luces, ſecun dum utrumq; ſpeculum. Et eſt: quoniam colores accedunt
debiliores, quàm luces: unde facile efficiũtur in reflexione debiliores. Amplius: color debilis cum
peruenerit ad ſpeculũ, miſcetur colori eius: quare reflexus apparebit debilis & tenebroſus. Et for-
mæ debiliores ſunt reflexæ, quàm in loco reflexionis: & reflexio cauſa eſt debilitatis.
5. Lux & color reflexi ſunt debiliores luce & colore primis: fortiores autem ſecundis, cum
quibus ab eodem ortu æquabiliter diſtant. 4 p 5.
quibus ab eodem ortu æquabiliter diſtant. 4 p 5.
POterit aliquis dicere, nõ eſſe debilitatẽ formarũ in reflexione, niſi ex elongatione earũ à ſua
origine. Sed explanabitur, quòd licet ab ortu æqualiter elongentur lux directa & lux reflexa:
tamen debilior erit reflexa. Intret radius ſolis in domum aliquã per foramen: & opponatur ſo
ramini in aere ſpeculũ ferreũ minus foramine: & lux foraminis reſidua cadat in terrã ſuper corpus
albũ: & lux à ſpeculo reflexa cadat in corpus albũ eleuatum: hoc obſeruato: ut eadẽ fit eleuati & ia-
centis à foramine longitudo: uidebitur quidẽ ſuper eleuatum lux minor, quàm ſuper iacens. Et hu
ius minoritatis nõ poteſt aſsignari cauſſa, niſi reflexio ſola. Idẽ accidit, ſi ſpeculum ſit argenteũ. Idẽ
in colore poteſt patére: lux enim ſolis in domũ aliquã per foramẽ deſcẽdat ſuper corpus coloris for
tis, cui adhibeatur ſpeculũ, & aliud corpus concauũ: intra quod ſit corpus albũ, in quod cadit refle
xio: & ſtatuatur in domo aliud corpus albũ eiuſdẽ modi, cũ eo, quod eſt in cõcauo: & ſit elongatio
origine. Sed explanabitur, quòd licet ab ortu æqualiter elongentur lux directa & lux reflexa:
tamen debilior erit reflexa. Intret radius ſolis in domum aliquã per foramen: & opponatur ſo
ramini in aere ſpeculũ ferreũ minus foramine: & lux foraminis reſidua cadat in terrã ſuper corpus
albũ: & lux à ſpeculo reflexa cadat in corpus albũ eleuatum: hoc obſeruato: ut eadẽ fit eleuati & ia-
centis à foramine longitudo: uidebitur quidẽ ſuper eleuatum lux minor, quàm ſuper iacens. Et hu
ius minoritatis nõ poteſt aſsignari cauſſa, niſi reflexio ſola. Idẽ accidit, ſi ſpeculum ſit argenteũ. Idẽ
in colore poteſt patére: lux enim ſolis in domũ aliquã per foramẽ deſcẽdat ſuper corpus coloris for
tis, cui adhibeatur ſpeculũ, & aliud corpus concauũ: intra quod ſit corpus albũ, in quod cadit refle
xio: & ſtatuatur in domo aliud corpus albũ eiuſdẽ modi, cũ eo, quod eſt in cõcauo: & ſit elongatio
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib