Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Page concordance

< >
Scan Original
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
< >
page |< < of 290 > >|
11
Quinta ſuppoſitio. Si quantitatis
moioris ad aliquã partē aliquota quãtitatis mi-
noris ſit proportio rationalis: eiuſdē quãtitatis
maioris ad totã quantitatē minorē erit ꝓportio-
rationalis.
Probatur. q2 ſi quantitatis maioris
ad partē aliquotã quantitatis minoris eſt ꝓpor-
tio rationalis: iam quantitas maior: et pars ali-
quota minoris quantitatis ſe habent vt duo nu-
meri.
et ꝑ cõſequens pars aliquota minoris quati­
tatis ſe habet vt numerus.
et cū nõ ſit maior ratio
de vna parte aliquota quã de qualibet tanta: ſe-
quitur /  quelibet tanta: ſe habet vt numerꝰ.
et per
ↄ̨ñs aggregatū ex oībus partibꝰ aliquotꝪ ipſius
mīoris: ſe habet vt nūerꝰ.
vt ptꝫ ex ṗma ſuppoſiti­
one: et illud aggregatū eſt ipſa mīor quãtitas: igr̄
tp̄a mīor quãtitas ſe hꝫ vt numerꝰ: ad maiorē et ſic
inter illas eſt ꝓportio rõnalis.
et ſic ptꝫ ſuppoſitio
Sexta ſuppoſitio. Si due quantita­
tes inequales ſe habeant in ꝓportione rationali.
vtra illaꝝ ſe habet ad exceſſum quo maior exce-
dit minorē in ꝓportione rationali: vĺ equalitatis
Probatur hec ſuppoſitio. qm̄ ſi ille quantitates:
ſe habent in ꝓportione rationali: ſe habēt vt duo
numeri.
et vltra ſe habent vt duo numeri: ergo ex-
ceſſus quo vna excedit alterã eſt numerꝰ.
qm̄ ſemꝑ
numerꝰ excedit numerū ꝑ numerū.
et vltra exceſſus
eſt numerꝰ: et quelibet aliarū ſe habet vt numerus
reſpectu illiꝰ exceſſus.
igr̄ inter illū exceſſū et quãli­
bet illarum quantitatem eſt proportio ratiõalis
vel equalitatis: quod fuit probandum.
His ſuppoſitionibus poſitis: ſit pri-
ma cõcluſio
Infinite ſunt ſpecies ꝓportionis irra­
tionalis minores dupla: et illarū in īfinitū parua
eſt aliqua.
Probatur prima pars huiꝰ cõcluſiõis /
et capio coſtã vniꝰ quadrati: et ſuã diametrū.
et vo­
lo /  vniformiter in hora diminuat̄̄ exceſſus quo
diameter excedit coſtã ad nõ quantū.
ita  in fine
diameter et coſta erūt equalia.
quo poſito ſic argr̄
Inter diametrū que ſic diminuitur et coſtaꝫ erunt
infinite ꝓportiones irratiõales cõtinuo minores
dupla: igitur infinite ſunt ſpecies ꝓportiõis irra-
tionalis minores dupla.
Probatur ãtecedēs. qm̄
quãdo exceſſus: quo diameter excedit coſtã ꝑdide-
rit medietatē ſui / tūc aggregatū ex alia medietate
et coſta ſe habebit ad coſtã in ꝓportiõe irratiõali
minori dupla. / et quãdo exceſſus diametri fuerit di­
minutꝰ ad vnã quartã ſui: tūc aggregati ex coſta
et illa quarta exceſſus diametri ad coſtã erit ꝓpor­
tio irrationalis.
et ſic cõſequēter ſemꝑ aggregatū
ex coſta: et aliqua parte aliquota exceſſus ſe habe­
bit ad coſtã in ꝓportione irratiõali mīori dupla:
et infinita ſunt talia aggregata ex coſta et aliqua
parte aliquota exceſſus: igitur infinite erūt ꝓpor­
tiones irrationales cõtinuo minores dupla.
Ptꝫ
cõſequētia.
et arguit̄̄ maior videlicet /  aggregatū
ex coſta et medietate exceſſus diametri: ſe habet in
ꝓportione irrationali ad coſtã: q2 ſi nõ.
ſed ſe ba-
bent in ꝓportione rationali.
ſequitur:  vtra il­
laꝝ: ſe habet ad exceſſum quo maior excedit mino­
rem in ꝓportione rationali vel equalitatis.
Ptꝫ
ↄ̨ña ex ſexta ſuppoſitione.
et cõſequēs eſt falſū. qm̄
ſi vtra illarū ſe haberet ad exceſſum quo diame­
ter excedit coſtã: in ꝓportione rationali .etc̈. cū al-
tera illarum ſit coſta: et exceſſus quo maior excedit
minorē ſit medietas exceſſus diametri: ſequitur / 
coſte ad medietatē exceſſus diametri erit ꝓportio
rationalis.
Patet hec cõſequētia ex ſe. et vltra ſe-
quitur /  coſte: ad exceſſum diametri erit ꝓportio
rationalis.
Patet cõſequētia ex quīta ſuppoſitio­
ne.
hoc addito /  medietas exceſſus eſt pars aliq̊ta
illius: cõſequēs eſt falſum: vt patet ex quarta igit̄̄
et ãtecedēs.
Et ſic ꝓbabis.  aggregatū ex coſta et
quarta parte exceſſus diametri ſe habet in ꝓpor-
tione irratiõali ad coſtã: et ſimiliter  aggregatū
ex coſta et octaua parte exceſſus / et ſic cõſequenter.
Quod autē ille ꝓportiones cõtinuo ſint minores
dupla: patet.
q2 a principio ꝓportio diametri ad
coſtã erat minor dupla. cū eſſet medietas duple: et
cõtinuo diminuet̄̄ vſ ad nõ gradū: vt ptꝫ ex ſcḋa
parte.
igr̄ cõtinuo erit minor dupla. Itē continuo
exceſſus erit minor et minor reſpectu eiuſdē quãti-
tatis: ergo cõtinuo ꝓportio erit minor et mīor.
Et
ex hoc ptꝫ ſcḋa pars cõclſionis.
q2 in infinitū mo-
dicus erit exceſſus quãtitatis maioris ad quãtita­
tē minorē: et ipſa quãtitas minor cõtinuo manebit
equalis et īuariata.
igitur infinite modica erit ꝓ-
portio maioris ad quantitatem minorem.
Conſe­
quentia patet ex ſecūda parte.
Et ſic patet prima
concluſio. 11 Correla-
rium.
Gñatio
infinitoꝝ
ſpecierū
ꝓportio-
nis irra-
tionalis.
¶ Ex hac concluſione ſequitur:  infini-
tis modis poſſunt generari infinite ſpecies mino­
res dupla irrationalis ꝓportiõis: vtpote ſi exceſ-
ſus diametri diminuatur per partes ꝓportiona-
les ꝓportione dupla:
Alio modo ꝓportiõe tripla
alio quadrupla. alio ſexquialtera. / et ſic in infinitū
Patet correlariū intelligēti ꝓbationē cõculſiõis
Secūda cõcluſio. Infinite ſunt ſpe-
cies ꝓportionis irratiõalis maioris dupla: et illa­
rū infinite magna eſt aliqua.
Probatur hec con-
cluſio: et pono /  exceſſus quo diameter excedit co-
ſtam: diminuatur vniformiter in hora vſ ad nõ
quantū.
et capio ꝓportionē que eſt coſte ad exceſſū
diametri: et arguo ſic.
Illa ꝓportio eſt maior du-
pla irrationalis.
et ꝓportio coſte ad medietatē il-
lius exceſſus eſt etiã irratiõalis maior: et ꝓ-
portio coſte ad quartã eſt etiã irrationalis maior
dupla: et ſic in infinitū quelibet ꝓportio coſte ad
aliquã partē aliquotã exceſſus eſt ꝓportio irrati-
onalis et ſunt īfinite partes aliquote cõtinuo mi-
nores et minores / ergo īfinite ſunt ꝓportiões irra­
tiõales minores dupla.
Probat̄̄ maior. qm̄ coſte
ad exceſſū q̊ diameṫ excedit coſtã eſt ꝓportio irra-
tionalis: ex q̈rta ſuppoſitiõe maior dupla: vt con-
ſtat.
qm̄ ille exceſſus eſt minor quã medietas coſte.
qm̄ ſi eſſet medietas coſte aut moior: iam ibi eſſet
ꝓportio ſexq̇altera īter diametrū et coſtã: vel ma-
ior ſexquialtera: quod eſt falſum.
vt ptꝫ ex pcedēti
capite.
ergo q̄libet ꝓportio coſte ad aliquã partē
aliquotã exceſſus quo diameter excedit coſtam eſt
ꝓportio irratiõalis maior dupla: qḋ fuit ꝓbãdū.
Patet cõſequētia ex quīta ſuppoſitiõe. qm̄ ex illa
ſuppoſitione.
ſi coſta ad aliquã partē aliquotã ex-
ceſſus quo diameter excedit coſtã ſe habet in pro-
portione ratiõali: ipſius coſte ad totū illū exceſſū
erit ꝓportio rationalis: ſed nõ ipſiꝰ coſte ad totū
illū exceſſū quo diameter excedit coſtã eſt ꝓportio
rationalis.
vt ptꝫ ex quarta ſuppoſitiõe. igitur nõ
coſta ad aliquã partē aliquotã exceſſus quo dia-
meter excedit coſtã: ſe habet in ꝓportiõe ratiõali.
Patet cõſequētia ꝑ ſyllogiſmū hypotheticum: a
tota cõditionali cū deſtructiõe cõſequētis .etc̈. / et ſic
patet prima pars.
Et ſcḋa ꝓbatur facile. q2 in īfi-

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index