Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 389
>
101
(49)
102
(50)
103
(51)
104
(52)
105
(53)
106
(54)
107
(55)
108
(56)
109
(57)
110
(58)
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 389
>
page
|<
<
(58)
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
pb
o
="
58
"
file
="
0110
"
n
="
110
"
rhead
="
THEORIÆ
"/>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">127. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Demum & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">illud nonnullis difficultatem parit ſummam
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0110-01
"
xlink:href
="
note-0110-01a
"
xml:space
="
preserve
">Objectio ex
<
lb
/>
præjudicio pro
<
lb
/>
impulſione, &
<
lb
/>
ex teſtimonio
<
lb
/>
ſenſuum: re-
<
lb
/>
ſponſio ad hanc
<
lb
/>
poſteriorem.</
note
>
in hac Theoria Virium, quod cenſeant, phænomena omnia per
<
lb
/>
impulſionem explicari debere, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">immediatum contactum, quem
<
lb
/>
ipſum credant evidenti ſenſuum teſtimonio evinci: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">hinc hujuſ-
<
lb
/>
modi noſtras vires immecbanicas appellant, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">eas, ut & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">New-
<
lb
/>
tonianorum generalem gravitatem, vel idcirco rejiciunt, quod
<
lb
/>
mechanicæ non ſint, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">mechaniſmum, quem Newtoniana
<
lb
/>
theoria labefactare coeperat, penitus evertant. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Addunt autem
<
lb
/>
etiam per jocum ex ſerio argumento petito a ſenſibus, bacu-
<
lb
/>
lo utendum eſſe ad perſuadendum neganti contactum. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quod
<
lb
/>
ad ſenſuum teſtimonium pertinet, exponam uberius infra,
<
lb
/>
ubi de extenſione agam, quæ eo in genere habeamus præ-
<
lb
/>
judicia, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">unde; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">cum nimirum ipſis ſenſibus tribuamus id,
<
lb
/>
quod noſtræ ratiocinationis, atque illationis vitio eſt tribuen-
<
lb
/>
dum. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Satis erit hic monere illud, ubi corpus ad noſtra or-
<
lb
/>
gana ſatis accedat, vim repulſivam, ſaltem illam ultimam,
<
lb
/>
debere in organorum ipſorum fibris excitare motus illos
<
lb
/>
ipſos, qui excitantur in communi ſententia ab impenetra-
<
lb
/>
bilitate, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">contactu, adeoque eundem tremorem ad cere-
<
lb
/>
brum propagari, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">eandem excitari debere in anima per-
<
lb
/>
ceptionem, quæ in communi ſententia excitaretur; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quam ob
<
lb
/>
rem ab iis ſenſationibus, quæ in hac ipſa Theoria Virium
<
lb
/>
haberentur, nullum utique argumentum deſumi poteſt contra
<
lb
/>
ipſam, quod ullam vim habeat utcunque tenuem.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">128. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quod pertinet ad explicationem phænomenorum per
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0110-02
"
xlink:href
="
note-0110-02a
"
xml:space
="
preserve
">Felicius ex-
<
lb
/>
plicari omnia
<
lb
/>
ſine impulſio-
<
lb
/>
ne: eam nuſ-
<
lb
/>
quam poſitive
<
lb
/>
probari.</
note
>
impulſionem immediatam, monui ſane ſuperius, quanto feli-
<
lb
/>
cius, ea prorſus omiſſa, Newtonus explicarit Aſtronomiam,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Opticam; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">patebit inferius, quanto felicius phænome-
<
lb
/>
na quæque præcipua ſine ulla immediata impulſione explicen-
<
lb
/>
tur. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Cum iis exemplis, tum aliis, commendatur abunde
<
lb
/>
ea ratio explicandi phænomena, quæ adhibet vires agentes
<
lb
/>
in aliqua diſtantia. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Oſtendant iſti vel unicum exemplum, in
<
lb
/>
quo poſitive probare poſſint, per immediatam impulſionem
<
lb
/>
communicari motum in Natura. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Id ſane ii præſtabunt nun-
<
lb
/>
quam; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">cum oculorum teſtimonium ad excludendas diſtantia
<
gap
/>
<
lb
/>
illas minimas, ad quas primum crus repulſivum pertinet, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
contorſiones curvæ circa axem, quæ oculos neceſſario fugiunt,
<
lb
/>
adhibere non poſſint; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">cum e contrario ego poſitivo argumento
<
lb
/>
ſuperius excluſerim immediatum contactum omnem, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">poſiti-
<
lb
/>
ve probaverim, ipſum, quem ii ubique volunt, haberi nuſquam.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">129. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">De nominibus quidem non eſſet, cur ſolicitudinem ha-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0110-03
"
xlink:href
="
note-0110-03a
"
xml:space
="
preserve
">Vires hujus
<
lb
/>
Theoriæ rerti-
<
lb
/>
nere ad verum,
<
lb
/>
nec occultum
<
lb
/>
mechaniſmum.</
note
>
berem ullam; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſed ut & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">in iis dem aliquid præjudicio cui-
<
lb
/>
dam, quod ex communi loquendi uſu provenit, illud no-
<
lb
/>
tandum duco, Mechanicam non utique ad ſolam impulſio-
<
lb
/>
nem immediatam fuiſſe reſtrictam unquam ab iis, qui d
<
gap
/>
<
lb
/>
ipſa tractarunt, ſed ad liberos inprimis adhibitam contemplan-
<
lb
/>
dos motus, qui independenter ab omni impulſione habeantur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quæ Archimedes de æquilibrio tradidit, quæ Galilæus de </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>