Monantheuil, Henri de, Aristotelis Mechanica, 1599

Table of figures

< >
< >
page |< < of 252 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <subchap1>
              <p type="main">
                <s id="id.001112">
                  <pb xlink:href="035/01/110.jpg" pagenum="70"/>
                  <emph type="italics"/>
                remigationis nauem conuertentis ad puppim. </s>
                <s id="id.001113">Hæc Cicero. </s>
                <s id="id.001114">quæ non
                  <lb/>
                abs re vt arbitror hîc ſunt inſerta, vt quæ plurimum faciant
                  <lb/>
                ad intelligendum e motibus nauis duos rectos concitationem ſci­
                  <lb/>
                licet, & inhibitionem, & vtramque fieri à remo tanquam à
                  <lb/>
                vecte. </s>
                <s id="id.001115">non tamen vt antea vecte, in quo eius altero extre­
                  <lb/>
                mo per vim mouentem depreſſo, eleuetur alterum: ſed in quo cum
                  <lb/>
                eius alterum extremum ſurſum tollatur, alteri ſubiecta aqua renita­
                  <lb/>
                tur, & hypomochlij vicem præſtet: non ſcalmus. </s>
                <s id="id.001116">Scalmus enim non
                  <lb/>
                manet: ſed transfertur vna cum naui, quod eſt contra naturam cen­
                  <lb/>
                tri, quale repreſentat id, quod pro hypomochlio eſt. </s>
                <s id="id.001117">Et aquæ pars exci­
                  <lb/>
                piens palmulam, qua patet in latum, vt reuera moueatur: motus ta­
                  <lb/>
                men hic vel eſt exiguus, & pro nullo ideo cenſendus: vel retrocedit,
                  <lb/>
                ſed minus quam ſcalmus procedat, vt poſtea demonſtrabitur. </s>
                <s id="id.001118">Erit
                  <lb/>
                igitur pro centro, neque etiam nautis animus eſt mare: ſed nauem
                  <lb/>
                tanquam pondus propellere. </s>
                <s id="id.001119">Neque minus interea verum erit, quod
                  <lb/>
                qui in medio mari remigant, ipſam plus propellant. </s>
                <s id="id.001120">Sed quid dice­
                  <lb/>
                mus Aristoteli & Vitruuio qui apertè dicunt ſcalmum eſſe hypo­
                  <lb/>
                mochlium, & mare pondus mouendum. </s>
                <s id="id.001121">Certè ſi ſedulo attendamus,
                  <lb/>
                remigatio vna non vnus eſt ſimplex remi motus: ſed ex quatuor di­
                  <lb/>
                uerſis compoſitus. </s>
                <s id="id.001122">In horum primo palmula extra aquam educitur
                  <lb/>
                depreſſo manubrio: in ſecundo ſuper aquam antrorſum palmula pro­
                  <lb/>
                mouetur adducto ad remigem manubrio: in tertio palmula in aquam
                  <lb/>
                demergitur eleuato manubrio: in postremo palmula retrorſum adi­
                  <lb/>
                gitur impulſo totis viribus antrorſum manubrio. </s>
                <s id="id.001123">Atque hi motus
                  <lb/>
                quia nulla valde ſenſibili interpoſita mora fiunt, vnus quaſi circula­
                  <lb/>
                ris eſſe videntur: diuerſi tamen ſunt terminis ad quos & à quibus
                  <lb/>
                remus mouetur, & cauſis. </s>
                <s id="id.001124">Quia in tribus prioribus ſcalmus mani­
                  <lb/>
                feſtè eſt hypomochlium, pondus mouendum eſt aqua, vel pars extre­
                  <lb/>
                ma remi cum eſt extra aquam. </s>
                <s id="id.001125">De his igitur poteſt intelligi Ariſto­
                  <lb/>
                teles tum Vitruuius. </s>
                <s id="id.001126">At in quarto aqua renitens palmulæ eſt hypo­
                  <lb/>
                mochlium, nauis vero pondus mouendum, vt diximus. </s>
                <s id="id.001127">Si quis tamen
                  <lb/>
                etiam de hoc poſtremò remi motu velit ſenſiſſe Ariſtotelem non re­
                  <lb/>
                luctabor, dummodo concipiat mare pondus quidem mouendum: ſed
                  <lb/>
                quod ob renixum quaſi immobile faciat, vt ſcalmus circa quem tan­
                  <lb/>
                quam centrum remus voluitur, cedat loco & promoueatur. </s>
                <s id="id.001128">Sicque
                  <lb/>
                nauta aliquid faciet quod non quærit, vt aliud conſequatur: mare
                  <emph.end type="italics"/>
                </s>
              </p>
            </subchap1>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>