Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
Scan
Original
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
92
"/>
veluti cùm dico ens; & ſubſtantiam & quantum mihi pręſentat: neque tamen quantum ſine ſub
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg794
"/>
<
lb
/>
ſtantia, ſed quòd ex eius nominis poteſtate vtrunque indefinitè concipio, aut hoc ſolum, aut illud
<
lb
/>
in ſubſtantia. </
s
>
<
s
>Nam poſſum verbigratia noſſe lumen eſſe. </
s
>
<
s
>& quanuis ipſum vel ſub ratione ſubſtan
<
lb
/>
tiæ concipiam, vel accidentis illo notitię genere quod eſt inchoatum & rude: tamen ambigam ad
<
lb
/>
huc, & diligenter exquiram ſit'ne accidens, an ſubſtantia. </
s
>
<
s
>Deinde verò quia poteſt eo nomine ſi
<
lb
/>
gnificari id quod prius eſt; at eius notio ſimplicior eſt, quàm poſterioris; cùm poſterioris notio
<
lb
/>
neceſſariò reſoluatur in prius. </
s
>
<
s
>etenim nomine entis ſubſtantia ſine poſte concipi poteſt, & ge
<
lb
/>
neratim illud quod accipitur in definitione, ſic notum eſt, vt conſimilem formam ex analogia ſi
<
lb
/>
gnificet quæ notuit in alio,
<
expan
abbr
="
veluti licoctionẽ
">veluti licoctionem</
expan
>
dixeris eſſe perfectionem; quod in alio perfectio vo
<
lb
/>
catur, id ex officij
<
expan
abbr
="
iā
">iam</
expan
>
noti ſimilitudine ponis in coctione. </
s
>
<
s
>Reſtat illud vnum
<
expan
abbr
="
oſtendẽdum
">oſtendendum</
expan
>
, quae partes
<
lb
/>
communis ad vnum ſint priores quàm illud commune, contrà quàm res ſe habeat in vniuocis.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Id verò ſatis monſtrauit Alexander ita concludens. </
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
Etenim illud eſt prius à quo non reciproca
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg795
"/>
<
lb
/>
tur ſubſiſtendi ſequela. </
s
>
<
s
>Cùm verò à communi vniuoco ad partes non reciprocetur; reciprocetur
<
lb
/>
autem ab eo quod eſt commune vt ad vnum. </
s
>
<
s
>Ergo dicendum eſt vniuocum prius eſſe quàm par
<
lb
/>
teis; contrà verò id quod eſt commune vt ad vnum, eſſe poſterius. </
s
>
<
s
>Perſpicua verò res eſt in vni
<
lb
/>
uoco. </
s
>
<
s
>Siquidem ſi fuerit homo, neceſſarium ſit eſſe animal; at ſi fuerit animal; non idcirco extite
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg796
"/>
<
lb
/>
rit homo. </
s
>
<
s
>Quapropter hoc alia probatione non eget. </
s
>
<
s
>Rem verò longè aliter ſe habere in iis quæ
<
lb
/>
ſunt ad vnum, ita probatur. </
s
>
<
s
>Illud eſt prius natura quibuſdam quo ſublato illa tolluntur, & qui
<
lb
/>
bus poſitis illud ponitur. </
s
>
<
s
>Sed ſi de medio remoueatur illud quod ab eo nomine primùm ſignifi
<
lb
/>
catur, cętera item remouentur, & commune ad vnum tollitur, ac ſi tum reliquæ partes, tùm com
<
lb
/>
mune illud ponatur; continuò primum illud ponitur à quo reliqua nomen adepta fuerint. </
s
>
<
s
>Et hoc
<
lb
/>
igitur prius erit quàm reliqua: necnon prius, quàm id quod commune eſt & vniuerſale. </
s
>
<
s
>Sic de
<
lb
/>
ſtructa ſubſtantia tolluntur cętera prædicamenta, tollitur item ens: copoſito & reliquis ſubſtan
<
lb
/>
tia ponitur. </
s
>
<
s
>Atque hæc quæ narrantur ab Alexandro, valent mea quidem ſententia, in omne ge
<
lb
/>
nus communium ad vnum. </
s
>
<
s
>Sed Ariſtoteles priuatim de ente & vno verba faciens vna ſanè & illa
<
lb
/>
perpetua ratione ens & vnum genus eſſe non poſſe monſtrauit: eſt autem huiuſmodi ratio. </
s
>
<
s
>Si ens
<
lb
/>
& vnum genera forent, à differentiis participari non poſsint: at verò participantur à differentiis:
<
lb
/>
etenim quæque differentia & vna eſt & ens. </
s
>
<
s
>Nec genus igitur eſſe poteſt vnum, aut ens. </
s
>
<
s
>Hac ra
<
lb
/>
tione primùm eſt vſus Ariſtoteles 3. Met.
<
emph
type
="
sup
"/>
b
<
emph.end
type
="
sup
"/>
quam explorans Alexander habuit pro dialectica.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>
<
arrow.to.target
n
="
marg797
"/>
<
lb
/>
quamobrem ad alteram illam ſuam confugiſſe eſt veriſimile. </
s
>
<
s
>Verùm ſanè eſt eam hauſtam fuiſſe è
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg798
"/>
<
lb
/>
fontibus dialecticis; quandò nixus Philoſophus illo fundamento quòd differentiæ non
<
expan
abbr
="
participãt
">participant</
expan
>
<
lb
/>
genus; indicauit loca, vnde promerentur argumenta ad euertendum genus & definitionem. </
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
c
<
emph.end
type
="
sup
"/>
Ve
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg799
"/>
<
lb
/>
rùm & loca noua ratione firmauit; ſiquidem efficeretur ex eo, ſi genus de differentia diceretur,
<
lb
/>
quòd toties repeteretur in vna definitione genus, quot differentiæ in definitione ſumerentur quas
<
lb
/>
certè multas eſſe nil prohibet, cùm genus de ſingulis differentiis prædicetur, atque idem in ea de
<
lb
/>
finitione ponatur: etenim ſi homo eſt animal, & idem mortale, bipes, & ratione vtens; ratione ve
<
lb
/>
rò vtens bipes & mortale ſunt animalia. </
s
>
<
s
>Ergo animal & per ſeipſum & in ſuis differentiis de ho
<
lb
/>
mine prædicabitur. </
s
>
<
s
>Itaque non vnum animal erit homo, ſed plura; id verò eſt abſurdum
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
eue
<
lb
/>
nit hoc, vbi genus aliquod remotius ſpeciei tribuatur, nanque & ſi ineſt in genere proximo, non
<
lb
/>
tamen cum eo ſumitur in explicatione ſpeciei, veluti cùm homo ſit animal, & animal ſit corpus,
<
lb
/>
necnon & homo ſit corpus, non idcirco cùm dicimus hominem eſſe animal corpus; non vnum
<
lb
/>
de homine prædicatur, illud ſcilicet, quod eſt in animali, & quod ſeorſum attribuitur omni: nan
<
lb
/>
que vnico genere contenta eſt ea prædicatio: neque enim dicitur hominem eſſe animal corpus,
<
lb
/>
ſed ſeorſum animal & corpus, cùm cęteroqui genus in definitione non ſit omittendum. </
s
>
<
s
>Idcirco
<
lb
/>
nugatio committeretur in definitione, quod eſt vitium maximum, & ſæpius ab Ariſt. </
s
>
<
s
>deteſtatum.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>
<
arrow.to.target
n
="
marg800
"/>
<
lb
/>
Oportebat igitur Alexandrum aliquid dicere ad hanc rationem quæ, vt opinor, ita placuit Ariſt.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>vt illam quoque iterum vſurpauerit,
<
emph
type
="
sup
"/>
d
<
emph.end
type
="
sup
"/>
nec aliam ſtuduerit in tanta re afferre quæ ad initia primę
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg801
"/>
<
lb
/>
philoſophię conſtituenda pertineret: nam ſi ens genus fuiſſet, non erat expungendum de numero
<
lb
/>
principiorum. </
s
>
<
s
>Et quanuis accepta fuerit à dialecticis, ita hic ego dicam, quemadmodum dixit ali
<
lb
/>
quando Ariſtoteles,
<
emph
type
="
sup
"/>
e
<
emph.end
type
="
sup
"/>
ea nimirùm quæ fieri non poſſent apud mathematicos, eadem quoque
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg802
"/>
<
lb
/>
ſuccedere in naturalibus, non autem contrà quæ fieri nequirent apud naturalem, denegari mathe
<
lb
/>
matico: quandoquidem mathematica in ablatione ſint poſita, phyſica verò in appoſitione. </
s
>
<
s
>Sic
<
lb
/>
igitur phyſica ſe habent ad dialectica quæ vindicant ſua præcepta à qualibet certa materia. </
s
>
<
s
>Qua
<
lb
/>
propter Alexandri rationem ſic accipiemus, vt vniuerſa communia complectatur; rationem verò
<
lb
/>
Ariſtotelis ad ens & vnum ſpeciatim pertinere defendemus. </
s
>
<
s
>Eſt igitur
<
expan
abbr
="
ſubſtãtia
">ſubſtantia</
expan
>
prior ente. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Ideoq́
">Ideoque</
expan
>
.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>ens à ſubſtantia ſeparari nequit. </
s
>
<
s
>Non igitur numeratur in iis quæ continentur in priore modo
<
lb
/>
prædicandi per ſe, neque ponitur in definitione, nec reuera quicquam ponit in ſuis partibus præ
<
lb
/>
ter ordinem. </
s
>
<
s
>Reſtat igitur, vt ſint ſimplices partes, neque reſolui poſsint in alia priora ſeipſis. </
s
>
<
s
>Pro
<
lb
/>
inde è prædicamentis
<
expan
abbr
="
ſummisq́
">ſummisque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>generibus propoſitiones efficiuntur negantes quę medio
<
expan
abbr
="
vacẽt
">vacent</
expan
>
. </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>