Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
92
"/>
veluti cùm dico ens; & ſubſtantiam & quantum mihi pręſentat: neque tamen quantum ſine ſub
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg794
"/>
<
lb
/>
ſtantia, ſed quòd ex eius nominis poteſtate vtrunque indefinitè concipio, aut hoc ſolum, aut illud
<
lb
/>
in ſubſtantia. </
s
>
<
s
>Nam poſſum verbigratia noſſe lumen eſſe. </
s
>
<
s
>& quanuis ipſum vel ſub ratione ſubſtan
<
lb
/>
tiæ concipiam, vel accidentis illo notitię genere quod eſt inchoatum & rude: tamen ambigam ad
<
lb
/>
huc, & diligenter exquiram ſit'ne accidens, an ſubſtantia. </
s
>
<
s
>Deinde verò quia poteſt eo nomine ſi
<
lb
/>
gnificari id quod prius eſt; at eius notio ſimplicior eſt, quàm poſterioris; cùm poſterioris notio
<
lb
/>
neceſſariò reſoluatur in prius. </
s
>
<
s
>etenim nomine entis ſubſtantia ſine poſte concipi poteſt, & ge
<
lb
/>
neratim illud quod accipitur in definitione, ſic notum eſt, vt conſimilem formam ex analogia ſi
<
lb
/>
gnificet quæ notuit in alio,
<
expan
abbr
="
veluti licoctionẽ
">veluti licoctionem</
expan
>
dixeris eſſe perfectionem; quod in alio perfectio vo
<
lb
/>
catur, id ex officij
<
expan
abbr
="
iā
">iam</
expan
>
noti ſimilitudine ponis in coctione. </
s
>
<
s
>Reſtat illud vnum
<
expan
abbr
="
oſtendẽdum
">oſtendendum</
expan
>
, quae partes
<
lb
/>
communis ad vnum ſint priores quàm illud commune, contrà quàm res ſe habeat in vniuocis.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Id verò ſatis monſtrauit Alexander ita concludens. </
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
Etenim illud eſt prius à quo non reciproca
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg795
"/>
<
lb
/>
tur ſubſiſtendi ſequela. </
s
>
<
s
>Cùm verò à communi vniuoco ad partes non reciprocetur; reciprocetur
<
lb
/>
autem ab eo quod eſt commune vt ad vnum. </
s
>
<
s
>Ergo dicendum eſt vniuocum prius eſſe quàm par
<
lb
/>
teis; contrà verò id quod eſt commune vt ad vnum, eſſe poſterius. </
s
>
<
s
>Perſpicua verò res eſt in vni
<
lb
/>
uoco. </
s
>
<
s
>Siquidem ſi fuerit homo, neceſſarium ſit eſſe animal; at ſi fuerit animal; non idcirco extite
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg796
"/>
<
lb
/>
rit homo. </
s
>
<
s
>Quapropter hoc alia probatione non eget. </
s
>
<
s
>Rem verò longè aliter ſe habere in iis quæ
<
lb
/>
ſunt ad vnum, ita probatur. </
s
>
<
s
>Illud eſt prius natura quibuſdam quo ſublato illa tolluntur, & qui
<
lb
/>
bus poſitis illud ponitur. </
s
>
<
s
>Sed ſi de medio remoueatur illud quod ab eo nomine primùm ſignifi
<
lb
/>
catur, cętera item remouentur, & commune ad vnum tollitur, ac ſi tum reliquæ partes, tùm com
<
lb
/>
mune illud ponatur; continuò primum illud ponitur à quo reliqua nomen adepta fuerint. </
s
>
<
s
>Et hoc
<
lb
/>
igitur prius erit quàm reliqua: necnon prius, quàm id quod commune eſt & vniuerſale. </
s
>
<
s
>Sic de
<
lb
/>
ſtructa ſubſtantia tolluntur cętera prædicamenta, tollitur item ens: copoſito & reliquis ſubſtan
<
lb
/>
tia ponitur. </
s
>
<
s
>Atque hæc quæ narrantur ab Alexandro, valent mea quidem ſententia, in omne ge
<
lb
/>
nus communium ad vnum. </
s
>
<
s
>Sed Ariſtoteles priuatim de ente & vno verba faciens vna ſanè & illa
<
lb
/>
perpetua ratione ens & vnum genus eſſe non poſſe monſtrauit: eſt autem huiuſmodi ratio. </
s
>
<
s
>Si ens
<
lb
/>
& vnum genera forent, à differentiis participari non poſsint: at verò participantur à differentiis:
<
lb
/>
etenim quæque differentia & vna eſt & ens. </
s
>
<
s
>Nec genus igitur eſſe poteſt vnum, aut ens. </
s
>
<
s
>Hac ra
<
lb
/>
tione primùm eſt vſus Ariſtoteles 3. Met.
<
emph
type
="
sup
"/>
b
<
emph.end
type
="
sup
"/>
quam explorans Alexander habuit pro dialectica.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>
<
arrow.to.target
n
="
marg797
"/>
<
lb
/>
quamobrem ad alteram illam ſuam confugiſſe eſt veriſimile. </
s
>
<
s
>Verùm ſanè eſt eam hauſtam fuiſſe è
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg798
"/>
<
lb
/>
fontibus dialecticis; quandò nixus Philoſophus illo fundamento quòd differentiæ non
<
expan
abbr
="
participãt
">participant</
expan
>
<
lb
/>
genus; indicauit loca, vnde promerentur argumenta ad euertendum genus & definitionem. </
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
c
<
emph.end
type
="
sup
"/>
Ve
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg799
"/>
<
lb
/>
rùm & loca noua ratione firmauit; ſiquidem efficeretur ex eo, ſi genus de differentia diceretur,
<
lb
/>
quòd toties repeteretur in vna definitione genus, quot differentiæ in definitione ſumerentur quas
<
lb
/>
certè multas eſſe nil prohibet, cùm genus de ſingulis differentiis prædicetur, atque idem in ea de
<
lb
/>
finitione ponatur: etenim ſi homo eſt animal, & idem mortale, bipes, & ratione vtens; ratione ve
<
lb
/>
rò vtens bipes & mortale ſunt animalia. </
s
>
<
s
>Ergo animal & per ſeipſum & in ſuis differentiis de ho
<
lb
/>
mine prædicabitur. </
s
>
<
s
>Itaque non vnum animal erit homo, ſed plura; id verò eſt abſurdum
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
eue
<
lb
/>
nit hoc, vbi genus aliquod remotius ſpeciei tribuatur, nanque & ſi ineſt in genere proximo, non
<
lb
/>
tamen cum eo ſumitur in explicatione ſpeciei, veluti cùm homo ſit animal, & animal ſit corpus,
<
lb
/>
necnon & homo ſit corpus, non idcirco cùm dicimus hominem eſſe animal corpus; non vnum
<
lb
/>
de homine prædicatur, illud ſcilicet, quod eſt in animali, & quod ſeorſum attribuitur omni: nan
<
lb
/>
que vnico genere contenta eſt ea prædicatio: neque enim dicitur hominem eſſe animal corpus,
<
lb
/>
ſed ſeorſum animal & corpus, cùm cęteroqui genus in definitione non ſit omittendum. </
s
>
<
s
>Idcirco
<
lb
/>
nugatio committeretur in definitione, quod eſt vitium maximum, & ſæpius ab Ariſt. </
s
>
<
s
>deteſtatum.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>
<
arrow.to.target
n
="
marg800
"/>
<
lb
/>
Oportebat igitur Alexandrum aliquid dicere ad hanc rationem quæ, vt opinor, ita placuit Ariſt.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>vt illam quoque iterum vſurpauerit,
<
emph
type
="
sup
"/>
d
<
emph.end
type
="
sup
"/>
nec aliam ſtuduerit in tanta re afferre quæ ad initia primę
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg801
"/>
<
lb
/>
philoſophię conſtituenda pertineret: nam ſi ens genus fuiſſet, non erat expungendum de numero
<
lb
/>
principiorum. </
s
>
<
s
>Et quanuis accepta fuerit à dialecticis, ita hic ego dicam, quemadmodum dixit ali
<
lb
/>
quando Ariſtoteles,
<
emph
type
="
sup
"/>
e
<
emph.end
type
="
sup
"/>
ea nimirùm quæ fieri non poſſent apud mathematicos, eadem quoque
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg802
"/>
<
lb
/>
ſuccedere in naturalibus, non autem contrà quæ fieri nequirent apud naturalem, denegari mathe
<
lb
/>
matico: quandoquidem mathematica in ablatione ſint poſita, phyſica verò in appoſitione. </
s
>
<
s
>Sic
<
lb
/>
igitur phyſica ſe habent ad dialectica quæ vindicant ſua præcepta à qualibet certa materia. </
s
>
<
s
>Qua
<
lb
/>
propter Alexandri rationem ſic accipiemus, vt vniuerſa communia complectatur; rationem verò
<
lb
/>
Ariſtotelis ad ens & vnum ſpeciatim pertinere defendemus. </
s
>
<
s
>Eſt igitur
<
expan
abbr
="
ſubſtãtia
">ſubſtantia</
expan
>
prior ente. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Ideoq́
">Ideoque</
expan
>
.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>ens à ſubſtantia ſeparari nequit. </
s
>
<
s
>Non igitur numeratur in iis quæ continentur in priore modo
<
lb
/>
prædicandi per ſe, neque ponitur in definitione, nec reuera quicquam ponit in ſuis partibus præ
<
lb
/>
ter ordinem. </
s
>
<
s
>Reſtat igitur, vt ſint ſimplices partes, neque reſolui poſsint in alia priora ſeipſis. </
s
>
<
s
>Pro
<
lb
/>
inde è prædicamentis
<
expan
abbr
="
ſummisq́
">ſummisque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>generibus propoſitiones efficiuntur negantes quę medio
<
expan
abbr
="
vacẽt
">vacent</
expan
>
. </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>