Guevara, Giovanni di, In Aristotelis mechanicas commentarii, 1627

Page concordance

< >
Scan Original
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
< >
page |< < of 303 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N10019">
            <p id="N13192" type="main">
              <s id="N13222">
                <pb pagenum="104" xlink:href="005/01/112.jpg"/>
              punctum C fore, vt transferatur verſus D; punctum verò
                <lb/>
              B, quod proram deſignat, verſus E, cardine manente
                <lb/>
              immoto vbi A. </s>
              <s id="N1322F">Etenim cum mare ſolum impellat temo­
                <lb/>
              nem inquantum obliquè conſtituitur, & à nauis rectitudine
                <lb/>
              deuiat, efficacius impellit extremum vbi C, quod magis
                <lb/>
              elongatur ab ea, quàm reliquas partes, quæ minus, ac mi­
                <lb/>
              nus diſtant. </s>
              <s id="N1323A">
                <expan abbr="Proindeq">Proindeque</expan>
              remiſſius, ac remiſſius agit in illas
                <lb/>
              vniformiter difformiter vſque ad punctum A, vbi ſicut ter­
                <lb/>
              minatur diſtantia, ac diuitatio, ita etiam deficit impulſus. </s>
              <s id="N13241">Ex
                <lb/>
              quo ſequitur punctum A, perſe non moueri ad talem im­
                <lb/>
              pulſum, ſed tantum lineam AC circa illud tanquam ſemi­
                <lb/>
              diametrum circa centrum conuerti, ac declinare verſus D.
                <lb/>
              </s>
              <s id="N1324C">Cumque longitudo nauis angulum cum ipſa latitudine te­
                <lb/>
              monis efficiat, ſequitur vlterius, vt tranſlato ipſo latere
                <lb/>
              AC, in AD, ſimul transferatur AB in AE, quod eſt na­
                <lb/>
              uem declinare à ſua rectitudine, ad obliquam poſitionem
                <lb/>
              temonis mare intra angulum excipientis. </s>
              <s id="N13257">Diximus punctum
                <lb/>
              A per ſe non moueri ob talem impulſum, nam per acci­
                <lb/>
              dens, nempe propter maris inconſtantiam, ac fluxibilitatem
                <lb/>
              etiam ipſum puppis extremum aliquantulum dimouetur
                <lb/>
              cum cardine, quo temo fulcitur, ſicut quodlibet fulcimen­
                <lb/>
              tum ad motum vectis ob inconſtantiam ſoli. </s>
            </p>
            <p id="N13264" type="main">
              <s id="N13266">Contrario autem modo temonem innixum, ait Ariſtote­
                <lb/>
              les nauem inclinare, quoniam temo rationem habet vectis,
                <lb/>
              vt dictum eſt cardini innixi tanquam fulcimento, mare au­
                <lb/>
              tem ſe habet, vt onus: At omnis vectis mediat inter fulci­
                <lb/>
              mentum, & onus, nec aliter quam fulcimento tanquam cen­
                <lb/>
              tro inhærendo, onus per modum circuli in contrarium mo­
                <lb/>
              uet, aut certè ſuſtinet in tali poſitione; Ergo dum temo ſu­
                <lb/>
              ſtinet mare cardini innixus tamquam fulcimento, & angu­
                <lb/>
              lum cum naui efficit ad excipiendum mare interius, cardo
                <lb/>
              manebit exterius tanquam ex alia parte ipſius vectis illi
                <lb/>
              contraria, ad quam facit nauem inclinari. </s>
            </p>
            <p id="N1327D" type="main">
              <s id="N1327F">Ad hæc Ariſtoteles rationem quandam affert cur in ex­
                <lb/>
              tremo nauigij, & non in medio temo, ſeu clauus locetur,
                <lb/>
                <expan abbr="aitq.">aitque</expan>
              eam eſſe, quoniam id quod fertur, facilius ab incepto </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>