Fabri, Honoré, Dialogi physici in quibus de motu terrae disputatur, 1665

Table of figures

< >
[Figure 81]
[Figure 82]
[Figure 83]
< >
page |< < of 248 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.001257">
                <pb pagenum="108" xlink:href="025/01/112.jpg"/>
              X minùs reſiſtit directa preſſione per XA; quid mirum igitur, ſi à circulis
                <lb/>
              majoris preſſionis altiùs attollatur verſus AP; itemque minùs premit per
                <lb/>
              XB; b verò magis reſiſtit directa preſſione per bA, vnde ab aliis circulis
                <lb/>
              majoris preſſionis minùs a tollitur; plus tamen per ba, quam vocare
                <lb/>
              poſſumus obliquam preſſionem; vnde vides vnam compenſari per aliam;
                <lb/>
              nempe X habet minorem preſſionem tum directam, tum obliquam; hinc
                <lb/>
              ratione directæ plus attollitur, ratione obliquæ minùs, b verò habet majo­
                <lb/>
              rem vtramque, ac proinde ratione directæ minùs attollitur, & plus ra­
                <lb/>
              tione obliquæ; en vobis perſpicuam compenſationem. </s>
              <s id="s.001258">Denique licèt
                <lb/>
              aliqua eſſet differentia elevationis, parum admodùm referret; de quo
                <lb/>
              infra. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001259">
                <emph type="italics"/>
              Chryſoc.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001260"> Huiuſque quaſi meditabundus conticui; negari tamen non
                <lb/>
              poteſt, quin peregrinum inventum ſit; modò omnia probè conſentiant,
                <lb/>
              ac phænomenis non repugnent; vnum tamen occurrit, quod mihi diffici­
                <lb/>
              le videtur; cur ſcilicet preſſio per vnum dumtaxat majorem circulum fiat,
                <lb/>
              cujus radius eſt CA; cur enim per alios non fit, quotum radij ſint XA, VA,
                <lb/>
              BA. &c. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001261">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001262"> Rectè mones, hoc enim mihi explicandum incumbit, equi­
                <lb/>
              dem fit preſſio per omnes circulos majores, vt fit in circulo ma­
                <lb/>
              jore, BCDE, ſed quia propter preſſionem inæqualem, hujuſmodi
                <lb/>
              circuli in Ellipſes, vel quaſi Ellipſes mutantur, conſidero tantùm
                <lb/>
              preſſionem in iis circulis, in quibus æqualis, vel vniformis eſt preſſio,
                <lb/>
              inter quos vnus dumtaxat major eſt, quem maximæ preſſionis ſupra voca­
                <lb/>
              vi, in quem axis abſidum, ſeu maximæ elevationis, perpendiculariter
                <lb/>
              cadit; aliíque minores eidem paralleli. </s>
              <s id="s.001263">Nempe ſi preſſio vniformis eſt,
                <lb/>
              niſu quodam communi execitur, nec vnum ejuſdem circuli punctum ab
                <lb/>
              alio attollitur; ſi verò difformis & inæqualis, niſus communis non eſt, vt
                <lb/>
              patet. </s>
              <s id="s.001264">Poſita igitur Luna in I, eaque immobili, terra in A, ita vt tota il­
                <lb/>
              lius ſuperficies aquea ſit, terra non jam ſphæra, ſed ſphærois erit ad inſtar
                <lb/>
              pruni, cujus major diameter eſt axis abſidum, vel in linea connectente
                <lb/>
              centra, minor verò eſt diameter circuli maximæ preſſionis. </s>
              <s id="s.001265">Et ſi Luna ſit
                <lb/>
              in Æquatore, prædictum Planum BCDE erit in plano Æquatoris, CE
                <lb/>
              erit Meridianus, polus in C erecta CA perpendiculari ad planum Æqua­
                <lb/>
              toris. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001266">
                <emph type="italics"/>
              Auguſtin.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001267"> Quæ ſequuntur facilia reputo; demus enim moveri Lunam
                <lb/>
              per IHS, eodem motu moveri videbitur punctum P ; & vbi Luna per­
                <lb/>
              venerit in S, punctum maximæ elevationis erit in E, erítque EC linea ab­
                <lb/>
              ſidum, & BD diameter maximæ preſſionis; atque ita prædictus aquæ tu­
                <lb/>
              mor motum Lunæ omninò æmulatur, & orbe peracto, Luna redeunte
                <lb/>
              ad punctum I, tumor rediret ad punctum P. </s>
              <s id="s.001268">Pro quo etiam fingendum
                <lb/>
              eſt, ſimul cum Luna, eodemque motu, circa centrum A, moveri lineam
                <lb/>
              connectentem centra A, I, cum ipſa linea dirimente GFH, ſed profe­
                <lb/>
              ctò hic æſtus ab eo diverſus eſt, quem modò habemus, vel obſervamus in
                <lb/>
              mari. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001269">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001270"> Ita eſt, fateor vltro; quia totam terreſtris globi ſuperficiem aqua </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>