1X minùs reſiſtit directa preſſione per XA; quid mirum igitur, ſi à circulis
majoris preſſionis altiùs attollatur verſus AP; itemque minùs premit per
XB; b verò magis reſiſtit directa preſſione per bA, vnde ab aliis circulis
majoris preſſionis minùs a tollitur; plus tamen per ba, quam vocare
poſſumus obliquam preſſionem; vnde vides vnam compenſari per aliam;
nempe X habet minorem preſſionem tum directam, tum obliquam; hinc
ratione directæ plus attollitur, ratione obliquæ minùs, b verò habet majo
rem vtramque, ac proinde ratione directæ minùs attollitur, & plus ra
tione obliquæ; en vobis perſpicuam compenſationem. Denique licèt
aliqua eſſet differentia elevationis, parum admodùm referret; de quo
infra.
majoris preſſionis altiùs attollatur verſus AP; itemque minùs premit per
XB; b verò magis reſiſtit directa preſſione per bA, vnde ab aliis circulis
majoris preſſionis minùs a tollitur; plus tamen per ba, quam vocare
poſſumus obliquam preſſionem; vnde vides vnam compenſari per aliam;
nempe X habet minorem preſſionem tum directam, tum obliquam; hinc
ratione directæ plus attollitur, ratione obliquæ minùs, b verò habet majo
rem vtramque, ac proinde ratione directæ minùs attollitur, & plus ra
tione obliquæ; en vobis perſpicuam compenſationem. Denique licèt
aliqua eſſet differentia elevationis, parum admodùm referret; de quo
infra.
Chryſoc.
Huiuſque quaſi meditabundus conticui; negari tamen non
poteſt, quin peregrinum inventum ſit; modò omnia probè conſentiant,
ac phænomenis non repugnent; vnum tamen occurrit, quod mihi diffici
le videtur; cur ſcilicet preſſio per vnum dumtaxat majorem circulum fiat,
cujus radius eſt CA; cur enim per alios non fit, quotum radij ſint XA, VA,
BA. &c.
poteſt, quin peregrinum inventum ſit; modò omnia probè conſentiant,
ac phænomenis non repugnent; vnum tamen occurrit, quod mihi diffici
le videtur; cur ſcilicet preſſio per vnum dumtaxat majorem circulum fiat,
cujus radius eſt CA; cur enim per alios non fit, quotum radij ſint XA, VA,
BA. &c.
Antim.
Rectè mones, hoc enim mihi explicandum incumbit, equi
dem fit preſſio per omnes circulos majores, vt fit in circulo ma
jore, BCDE, ſed quia propter preſſionem inæqualem, hujuſmodi
circuli in Ellipſes, vel quaſi Ellipſes mutantur, conſidero tantùm
preſſionem in iis circulis, in quibus æqualis, vel vniformis eſt preſſio,
inter quos vnus dumtaxat major eſt, quem maximæ preſſionis ſupra voca
vi, in quem axis abſidum, ſeu maximæ elevationis, perpendiculariter
cadit; aliíque minores eidem paralleli. Nempe ſi preſſio vniformis eſt,
niſu quodam communi execitur, nec vnum ejuſdem circuli punctum ab
alio attollitur; ſi verò difformis & inæqualis, niſus communis non eſt, vt
patet. Poſita igitur Luna in I, eaque immobili, terra in A, ita vt tota il
lius ſuperficies aquea ſit, terra non jam ſphæra, ſed ſphærois erit ad inſtar
pruni, cujus major diameter eſt axis abſidum, vel in linea connectente
centra, minor verò eſt diameter circuli maximæ preſſionis. Et ſi Luna ſit
in Æquatore, prædictum Planum BCDE erit in plano Æquatoris, CE
erit Meridianus, polus in C erecta CA perpendiculari ad planum Æqua
toris.
dem fit preſſio per omnes circulos majores, vt fit in circulo ma
jore, BCDE, ſed quia propter preſſionem inæqualem, hujuſmodi
circuli in Ellipſes, vel quaſi Ellipſes mutantur, conſidero tantùm
preſſionem in iis circulis, in quibus æqualis, vel vniformis eſt preſſio,
inter quos vnus dumtaxat major eſt, quem maximæ preſſionis ſupra voca
vi, in quem axis abſidum, ſeu maximæ elevationis, perpendiculariter
cadit; aliíque minores eidem paralleli. Nempe ſi preſſio vniformis eſt,
niſu quodam communi execitur, nec vnum ejuſdem circuli punctum ab
alio attollitur; ſi verò difformis & inæqualis, niſus communis non eſt, vt
patet. Poſita igitur Luna in I, eaque immobili, terra in A, ita vt tota il
lius ſuperficies aquea ſit, terra non jam ſphæra, ſed ſphærois erit ad inſtar
pruni, cujus major diameter eſt axis abſidum, vel in linea connectente
centra, minor verò eſt diameter circuli maximæ preſſionis. Et ſi Luna ſit
in Æquatore, prædictum Planum BCDE erit in plano Æquatoris, CE
erit Meridianus, polus in C erecta CA perpendiculari ad planum Æqua
toris.
Auguſtin.
Quæ ſequuntur facilia reputo; demus enim moveri Lunam
per IHS, eodem motu moveri videbitur punctum P ; & vbi Luna per
venerit in S, punctum maximæ elevationis erit in E, erítque EC linea ab
ſidum, & BD diameter maximæ preſſionis; atque ita prædictus aquæ tu
mor motum Lunæ omninò æmulatur, & orbe peracto, Luna redeunte
ad punctum I, tumor rediret ad punctum P. Pro quo etiam fingendum
eſt, ſimul cum Luna, eodemque motu, circa centrum A, moveri lineam
connectentem centra A, I, cum ipſa linea dirimente GFH, ſed profe
ctò hic æſtus ab eo diverſus eſt, quem modò habemus, vel obſervamus in
mari.
per IHS, eodem motu moveri videbitur punctum P ; & vbi Luna per
venerit in S, punctum maximæ elevationis erit in E, erítque EC linea ab
ſidum, & BD diameter maximæ preſſionis; atque ita prædictus aquæ tu
mor motum Lunæ omninò æmulatur, & orbe peracto, Luna redeunte
ad punctum I, tumor rediret ad punctum P. Pro quo etiam fingendum
eſt, ſimul cum Luna, eodemque motu, circa centrum A, moveri lineam
connectentem centra A, I, cum ipſa linea dirimente GFH, ſed profe
ctò hic æſtus ab eo diverſus eſt, quem modò habemus, vel obſervamus in
mari.
Antim.
Ita eſt, fateor vltro; quia totam terreſtris globi ſuperficiem aqua