Guevara, Giovanni di, In Aristotelis mechanicas commentarii, 1627

Page concordance

< >
Scan Original
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
< >
page |< < of 303 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N10019">
            <p id="N1327D" type="main">
              <s id="N1327F">
                <pb pagenum="105" xlink:href="005/01/113.jpg"/>
              itinere, ſeu à rectitudine ſui motus declinat, cum in poſtre­
                <lb/>
              ma eius parte ex latere diuerſum aliquem impulſum acce­
                <lb/>
              pit, quàm ſi accipiat in alia parte anteriori. </s>
              <s id="N13292">Prima enim.
                <lb/>
              </s>
              <s id="N13296">ſeu anterior pars lati
                <expan abbr="cõtinui">continui</expan>
              , intenſiori impetu fertur, quàm
                <lb/>
              partes ſubſequentes,
                <expan abbr="validiuſq.">validiuſque</expan>
              propterea in ſuo motu perſi­
                <lb/>
              ſtit,
                <expan abbr="contrarijsq.">contrarijsque</expan>
              omnibus obſiſtit. </s>
              <s id="N132A9">E contra verò vltima.
                <lb/>
              </s>
              <s id="N132AD">pars, tanquam remiſſiorem vim conſecuta, imbecillius mo­
                <lb/>
              uetur, ac facilius cædit. </s>
              <s id="N132B2">Id quod maximè in proiectis ob­
                <lb/>
              ſeruare licebit. </s>
              <s id="N132B7">Impetus namque in ea à proijciente im­
                <lb/>
              preſſus, ſemper maior eſt in eorum parte anteriori, quàm in
                <lb/>
              ſequentibus: ſeu illa pars eorum conſtituitur anterior, cæ­
                <lb/>
                <expan abbr="terasq">terasque</expan>
              in latione præcedit, in qua maior impetus fuerit
                <lb/>
              impreſſus. </s>
              <s id="N132C2">Vnde cum denſitas materiæ, aut grauitas ſubie­
                <lb/>
              cti, intenſioris impetus capax redat ipſum proiectum, hinc
                <lb/>
              fit, vt etiam ſi in principio motus pars grauior, vel denſior
                <lb/>
              fuerit poſterior in progreſſu euadat anterior. </s>
              <s id="N132CB">Quod apertè
                <lb/>
              in proiectione baculi experimur quando anteponitur extre­
                <lb/>
              mum leuius, & poſponitur grauius; nam ex ſe ipſa extrema
                <lb/>
              permutantur in aere,
                <expan abbr="priusq.">priusque</expan>
              grauius quàm leuius quo ten­
                <lb/>
              debant pertingit. </s>
              <s id="N132DA">Certum ergo relinquitur, vt quo ante­
                <lb/>
              riores fuerint partes ipſis lati continui, eo validius ferantur
                <lb/>
              tanquam maiorem adeptæ, aut ſortitæ impetum, quo verò
                <lb/>
              poſteriores, eo imbecillius, vnde etiam facilius vincantur.
                <lb/>
              </s>
              <s id="N132E6">Hoc ipſum itaque applicando in latione nauis, ait Ariſtote­
                <lb/>
              les, quod cum nauis rectà fertur antrorſum, facilius eſt illam
                <lb/>
              à curſu deflectere puppim à latere impellendo, quàm aliam
                <lb/>
              eiuſdem nauis partem mediam, aut proram. </s>
              <s id="N132EF">Siquidem in
                <lb/>
              puppi tanquam in poſtrema lati corporis parte imbecilliſſi­
                <lb/>
              ma virtus eſt impetus impreſſi, in
                <expan abbr="eaq.">eaque</expan>
              terminatur, ac deficit
                <lb/>
              latio. </s>
              <s id="N132FC">Quare appoſitè clauus in puppi locatur ad excipien­
                <lb/>
              dos ibi maris impulſus, vt facilius à rectitudine itineris na­
                <lb/>
              uis ipſa deflectat. </s>
            </p>
            <p id="N13303" type="main">
              <s id="N13305">Quæ profectò Ariſtotelis doctrina,
                <expan abbr="eiusq">eiusque</expan>
              applicatio, ſa­
                <lb/>
              no modo intelligenda eſt. </s>
              <s id="N1330A">Nam licet quando nauigia vni­
                <lb/>
              co velo in prora locato feruntur, præcipuus impetus per
                <lb/>
              malum circa ipſam proram incutiatur; nihilominus quando </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>