Guevara, Giovanni di, In Aristotelis mechanicas commentarii, 1627

Page concordance

< >
Scan Original
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
< >
page |< < of 303 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N10019">
            <p id="N1327D" type="main">
              <s id="N1327F">
                <pb pagenum="105" xlink:href="005/01/113.jpg"/>
              itinere, ſeu à rectitudine ſui motus declinat, cum in poſtre­
                <lb/>
              ma eius parte ex latere diuerſum aliquem impulſum acce­
                <lb/>
              pit, quàm ſi accipiat in alia parte anteriori. </s>
              <s id="N13292">Prima enim.
                <lb/>
              </s>
              <s id="N13296">ſeu anterior pars lati
                <expan abbr="cõtinui">continui</expan>
              , intenſiori impetu fertur, quàm
                <lb/>
              partes ſubſequentes,
                <expan abbr="validiuſq.">validiuſque</expan>
              propterea in ſuo motu perſi­
                <lb/>
              ſtit,
                <expan abbr="contrarijsq.">contrarijsque</expan>
              omnibus obſiſtit. </s>
              <s id="N132A9">E contra verò vltima.
                <lb/>
              </s>
              <s id="N132AD">pars, tanquam remiſſiorem vim conſecuta, imbecillius mo­
                <lb/>
              uetur, ac facilius cædit. </s>
              <s id="N132B2">Id quod maximè in proiectis ob­
                <lb/>
              ſeruare licebit. </s>
              <s id="N132B7">Impetus namque in ea à proijciente im­
                <lb/>
              preſſus, ſemper maior eſt in eorum parte anteriori, quàm in
                <lb/>
              ſequentibus: ſeu illa pars eorum conſtituitur anterior, cæ­
                <lb/>
                <expan abbr="terasq">terasque</expan>
              in latione præcedit, in qua maior impetus fuerit
                <lb/>
              impreſſus. </s>
              <s id="N132C2">Vnde cum denſitas materiæ, aut grauitas ſubie­
                <lb/>
              cti, intenſioris impetus capax redat ipſum proiectum, hinc
                <lb/>
              fit, vt etiam ſi in principio motus pars grauior, vel denſior
                <lb/>
              fuerit poſterior in progreſſu euadat anterior. </s>
              <s id="N132CB">Quod apertè
                <lb/>
              in proiectione baculi experimur quando anteponitur extre­
                <lb/>
              mum leuius, & poſponitur grauius; nam ex ſe ipſa extrema
                <lb/>
              permutantur in aere,
                <expan abbr="priusq.">priusque</expan>
              grauius quàm leuius quo ten­
                <lb/>
              debant pertingit. </s>
              <s id="N132DA">Certum ergo relinquitur, vt quo ante­
                <lb/>
              riores fuerint partes ipſis lati continui, eo validius ferantur
                <lb/>
              tanquam maiorem adeptæ, aut ſortitæ impetum, quo verò
                <lb/>
              poſteriores, eo imbecillius, vnde etiam facilius vincantur.
                <lb/>
              </s>
              <s id="N132E6">Hoc ipſum itaque applicando in latione nauis, ait Ariſtote­
                <lb/>
              les, quod cum nauis rectà fertur antrorſum, facilius eſt illam
                <lb/>
              à curſu deflectere puppim à latere impellendo, quàm aliam
                <lb/>
              eiuſdem nauis partem mediam, aut proram. </s>
              <s id="N132EF">Siquidem in
                <lb/>
              puppi tanquam in poſtrema lati corporis parte imbecilliſſi­
                <lb/>
              ma virtus eſt impetus impreſſi, in
                <expan abbr="eaq.">eaque</expan>
              terminatur, ac deficit
                <lb/>
              latio. </s>
              <s id="N132FC">Quare appoſitè clauus in puppi locatur ad excipien­
                <lb/>
              dos ibi maris impulſus, vt facilius à rectitudine itineris na­
                <lb/>
              uis ipſa deflectat. </s>
            </p>
            <p id="N13303" type="main">
              <s id="N13305">Quæ profectò Ariſtotelis doctrina,
                <expan abbr="eiusq">eiusque</expan>
              applicatio, ſa­
                <lb/>
              no modo intelligenda eſt. </s>
              <s id="N1330A">Nam licet quando nauigia vni­
                <lb/>
              co velo in prora locato feruntur, præcipuus impetus per
                <lb/>
              malum circa ipſam proram incutiatur; nihilominus quando </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>