Fabri, Honoré, Dialogi physici in quibus de motu terrae disputatur, 1665

Page concordance

< >
< >
page |< < of 248 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.001279">
                <pb pagenum="110" xlink:href="025/01/114.jpg"/>
              tiæ à puncto maximæ elevationis HD, maximæ depreſſionis DN; igitur
                <lb/>
              æſtus nocturnus longè major eſt in loco D, quàm diurnus; immo ſi accipia­
                <lb/>
              tur punctum B, in eo erit maxima depreſſio aquæ, Luna poſita in G ; ſcilicet
                <lb/>
              de meridie, poſita verò in L, de media nocte, diſtabit B à puncto maximæ
                <lb/>
              depreſſionis arcu BN; cuncta hæc repugnare videntur obſervationibus, cùm
                <lb/>
              æſtus diurnus & nocturnus æquales ſint. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001280">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001281"> Fateor vnum eſſe ex præcipuis Nodis, qui mihi ſolvendi ſunt,
                <lb/>
              qui tamen facilè a me ſolvitur, in hypotheſi facta. </s>
              <s id="s.001282">Nempe dato quod tota
                <lb/>
              ſuperficies terreſtris globi ſit aquea, cuncta hæc, vt dicis, ſuccederent; duo
                <lb/>
              tamen obſerves, velim; primum eſt, diſtinguendam eſſe aquarum elevatio­
                <lb/>
              nem, ſeu tumorem, ab earundem rapido curſu; vnum enim ab alio diſtin­
                <lb/>
              guitur, licèt vnum ex alio conſequatur; vnde fieri poteſt, vt cum minore ele­
                <lb/>
              vatione ſeu tumore, rapidior curſus conjunctus ſit; & viciſſim minùs rapi­
                <lb/>
              dus curſus, cum majore elevatione propter loci ſitum: Secundum eſt, versùs
                <lb/>
              Polos æſtus ferè ſine legibus ire, quia cum punctum elevationis, quod non
                <lb/>
              procul à Polo diſtat brevem circulum,
                <expan abbr="diurnũ">diurnum</expan>
              ſcilicet deſcribat, circa axem
                <lb/>
              Mundi, quid mirum, ſi maxima inde aquarum perturbatio naſcatur; & verò
                <lb/>
              præſcindendo à vario terrarum ſitu, qui multa variat, versùs Polos, quaſi
                <lb/>
              vortex quidam tumentis aquæ, ſpatio 24. horarum min 48. circa polum iret,
                <lb/>
              ex quo reverà non modica aquarum perturbatio ſine certa lege ſequere­
                <lb/>
              tur. </s>
              <s id="s.001283">Sed de hoc infra. </s>
              <s id="s.001284">Porrò fateor vltro,
                <expan abbr="præſcindẽdo">præſcindendo</expan>
              à diverſo partium ſitu
                <lb/>
              & poſito quod tota ſuperficies terreſtris globi aquea eſſet, in puncto D, tu­
                <lb/>
              morem aquæ altiorem fore de meridie quàm de media nocte, Luna exiſten­
                <lb/>
              te in Tropico Cancri, contra verò in Tropico Capricorni; immo Luna exi­
                <lb/>
              ſtente in Cancro de meridie, vel in Capricorno, de media nocte, altiorem
                <lb/>
              fore tumorem in D, quàm ſi Luna exiſteret in Æquatore. </s>
              <s id="s.001285">Cur verò hoc
                <lb/>
              modo
                <expan abbr="">non</expan>
              fiat, ex diverſo terræ ac maris ſitu & à vario affluentis & refluen­
                <lb/>
              tis aquæ curſu, variaque illius deflexione, reflexione, inclinatione, contra­
                <lb/>
              ctione &c. </s>
              <s id="s.001286">de quibus infrà, omninò ſequitur. </s>
              <s id="s.001287">Itaque jam mihi ſufficit, hanc
                <lb/>
              veram cauſam eſſe prædicti aquarum tumoris & motus, ejuſdemque revo­
                <lb/>
              lutionis, ad Lunæ motum diurnum ita compoſitę vt Luna in Meridiano exi­
                <lb/>
              ſtente, ſive ſupra, ſive infra horizontem, præfatus tumor maximus ſit in lo­
                <lb/>
              cis, ſub eodem Meridiano ſitis: maxima verò ibidem depreſſio, Luna 90.
                <lb/>
              gradibus à dicto Meridiano diſtante; ſic enim ſingulis diebus tumor vna
                <lb/>
              ferè hora tardiùs accedit; quia talis eſt Lunæ motus, & jam vides, ni fallor,
                <lb/>
              Chryſocome, quid ad mirabilem iſtum effectum Luna conferat, & quàm
                <lb/>
              providè antè dixerim, Lunam marini æſtus cauſam non eſſe, nec enim re­
                <lb/>
              verà cauſa eſt, ſed mera occaſio; cauſa verò, inæqualis aëris gravitatio, eo
                <lb/>
              modo, quo dixi. </s>
              <s id="s.001288">Ex qua poſita Luna, ejuſque motu ab ortu in occaſum, ne­
                <lb/>
              ceſſariò ſequitur æſtus, id eſt, aquarum elevatio & tumor, in dato quolibet
                <lb/>
              Oceani puncto; ſuppoſita ſcilicet tota ſuperficie globi aquea, idque bis ſin­
                <lb/>
              gulis diebus, ſcilicet de meridie, & media nocte Lunari; meridiem autem,
                <lb/>
              ſeu mediam noctem Lunarem voco, illud temporis punctum, quo Luna eſt
                <lb/>
              in Meridiano, cui prædictus locus ſubeſt; vtrùm verò tumor de meridie Lu­
                <lb/>
              nari, ſit æqualis tumori de media nocte, jam dictum eſt ſupra; nimirum </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>