1uiſum ad omnem ſubitam ſpem et occaſionem poſſint irrumpere
atque opprimere. Neque minus probant in Marſis oppidum Biſſeium
ipſo in triuio confluentium hinc atque hinc fluminum: atque inde uallium
arcto ingreſſu / acceſſu difficili / aſperis et inuiis circum ſurgenti
bus montibus: ita ut neque loco aſſidere hoſtis / neque omnes obſeruare
uallium fauces poſſit: oppidanis ad ſubſidia et commeatus recipien
da atque importanda / et ad laceſſendum egregie expeditis.
atque opprimere. Neque minus probant in Marſis oppidum Biſſeium
ipſo in triuio confluentium hinc atque hinc fluminum: atque inde uallium
arcto ingreſſu / acceſſu difficili / aſperis et inuiis circum ſurgenti
bus montibus: ita ut neque loco aſſidere hoſtis / neque omnes obſeruare
uallium fauces poſſit: oppidanis ad ſubſidia et commeatus recipien
da atque importanda / et ad laceſſendum egregie expeditis.
Hactenus de montibus.
Quod ſi plano poſueris loco: et uti aſſolent
adfluentum ita ut is quidem media fortaſſis peruadat moenia: curato
ne ab hauſtro aut in hauſtrum defluat: Nam illinc humiditas / hinc
frigiditas adaucta fluii uaporibus moleſtior infeſtiorque perueniet.
Sin autem extra oppidi ſeptum præterlabetur: præſtanda erit circum
regio / et quibus eo ſit uentis aditus expeditior / his muros abiicien
dos: fluuius habendus pone. In cæteris illud nautarum faciet ad
rem / quod putant uentos quidem natura ſui admodum ſubſequi ſolere
ſolem et orientales auras. Aiunt phyſici mane diei puriores eſſe:
cadente ſole humidiores. Contra occidentales eſſe auras ſurgente
ſole ſpiſſiores: occidente leuiores. Quæ res ſi ita eſt / fluenta ad ori
entem atque item ad occidentem dimiſſa haud quaquam improbabuntur.
Nam cum ſole ipſo perueniens aura aut diſpellet ſiquid trans ur
bem exhalarit uaporis nocui / aut ſuo acceſſu minimum adaugebit.
Poſtremo ad boream fluenta / lacum et eiuſmodi ſubtendi malim / quae
ad hauſtrum: modo ne ſit oppidum poſt umbram montis poſitum: quo
quidem esset nihil triſtius. Sino cætera quæ ſupra diſſeruimus. Com
pertum habent hauſtrum grauem quidem eſſe et natura moroſum: ut
eius mole preſſis uelis nauigia quaſi addito pondere multo obmer
gantur. At Borea contra mare proraſque leuigari: Sed horum quiduis
præſtat ſubmotum esse procul / quae aut immiſſum aut ad muros adiunctum
atque applicitum. Et præſertim reprobant fluuium qui depreſſus ripis
admodum hirtis / profundo alueo / ſaxeo umbroſoque fluat: quod is quidem
et potus det nocuos: et aerem inſalubrem: tum et a ſtagno paludeque
pigra et lutoſa longe abfugiſſe omnino prudentis ac bene conſulti eſt.
Non repeto coeli morbos qui infunduntur iſtinc / innatas quidem ha
bent cum cæteras æſtiuas peſtes foetoris / culicum foediſſimorumque
adfluentum ita ut is quidem media fortaſſis peruadat moenia: curato
ne ab hauſtro aut in hauſtrum defluat: Nam illinc humiditas / hinc
frigiditas adaucta fluii uaporibus moleſtior infeſtiorque perueniet.
Sin autem extra oppidi ſeptum præterlabetur: præſtanda erit circum
regio / et quibus eo ſit uentis aditus expeditior / his muros abiicien
dos: fluuius habendus pone. In cæteris illud nautarum faciet ad
rem / quod putant uentos quidem natura ſui admodum ſubſequi ſolere
ſolem et orientales auras. Aiunt phyſici mane diei puriores eſſe:
cadente ſole humidiores. Contra occidentales eſſe auras ſurgente
ſole ſpiſſiores: occidente leuiores. Quæ res ſi ita eſt / fluenta ad ori
entem atque item ad occidentem dimiſſa haud quaquam improbabuntur.
Nam cum ſole ipſo perueniens aura aut diſpellet ſiquid trans ur
bem exhalarit uaporis nocui / aut ſuo acceſſu minimum adaugebit.
Poſtremo ad boream fluenta / lacum et eiuſmodi ſubtendi malim / quae
ad hauſtrum: modo ne ſit oppidum poſt umbram montis poſitum: quo
quidem esset nihil triſtius. Sino cætera quæ ſupra diſſeruimus. Com
pertum habent hauſtrum grauem quidem eſſe et natura moroſum: ut
eius mole preſſis uelis nauigia quaſi addito pondere multo obmer
gantur. At Borea contra mare proraſque leuigari: Sed horum quiduis
præſtat ſubmotum esse procul / quae aut immiſſum aut ad muros adiunctum
atque applicitum. Et præſertim reprobant fluuium qui depreſſus ripis
admodum hirtis / profundo alueo / ſaxeo umbroſoque fluat: quod is quidem
et potus det nocuos: et aerem inſalubrem: tum et a ſtagno paludeque
pigra et lutoſa longe abfugiſſe omnino prudentis ac bene conſulti eſt.
Non repeto coeli morbos qui infunduntur iſtinc / innatas quidem ha
bent cum cæteras æſtiuas peſtes foetoris / culicum foediſſimorumque