Fabri, Honoré, Dialogi physici in quibus de motu terrae disputatur, 1665

Page concordance

< >
Scan Original
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
< >
page |< < of 248 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.001302">
                <pb pagenum="112" xlink:href="025/01/116.jpg"/>
              humoris inſit aliis corporibus, quæ facile humorem, ſubtilem ſcili­
                <lb/>
              cet exugunt, aëri quoque plus humoris ineſſe, neceſſe eſt, cùm facillimè
                <lb/>
              tenuis humor ab illo exugatur. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001303">
                <emph type="italics"/>
              Chryſocom.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001304"> Sed vnde amabò ille humor; an fortè Luna ex corporibus
                <lb/>
              illum educit, circa Plenilunium, tunc enim major illius vis eſt. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001305">
                <emph type="italics"/>
              Auguſtin.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001306"> Si Luna humorem illum educeret, inde certè corpora humi­
                <lb/>
              da ſicciora manerent, vt patet ex terminis, & vt mole ita & pondere im­
                <lb/>
              minuta; cùm tamen ſecùs accidat. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001307">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001308"> Vnde procedat hic humor, cujus major vis ineſt aëri, ſicuti aliis
                <lb/>
              corporibus, circa Plenilunium, ad præſentem effectum nihil facit, pro
                <lb/>
              quo ſatis eſt, rem ita eſſe, à quacumque tandem cauſa ſit; certum eſt, ta­
                <lb/>
              men, Lunam cauſam eſſe, vel occaſionem, pro cujus ſcilicet diverſo ad­
                <lb/>
              ſpectu, humoris affuſi diverſa ratio eſt. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001309">
                <emph type="italics"/>
              Chryſocom.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001310"> Rem mihi gratiſſimam feceris, ſi vel obiter ſaltem indicâ­
                <lb/>
              ris, quid ſentias de cauſa illa; niſi enim fallor, fieri non poteſt, quin aliquid
                <lb/>
              apud te ſtatueris. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001311">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001312"> Dicam, ſed ex hypotheſi ; ſupponamus, Lunam ex noſtris ele­
                <lb/>
              mentis conſtare, ac præſertim ex multo humore, longè noſtro ſubtiliore,
                <lb/>
              & puriore; nempe lympha noſtra non eſt pura, ſed mixta ex aliis elemen­
                <lb/>
              tis; quis ſcit, an aquæ illæ ibi ſint, quæ ſuper cœlos in ſacro textu eſſe
                <lb/>
              dicuntur; nullos tamen in iis piſces eſſe putes, nulla animantium, aut
                <lb/>
              vegetantium ſemina; ibi enim fruſtra eſſent, cùm hæc propter hominem
                <lb/>
              ſint terreſtris orbis incolam; Sol autem, vt agit in terram, ita & in Lu­
                <lb/>
              nam, & caloris vi, multum humoris rarefacti educit; cùm enim ſubtilior
                <lb/>
              ſit, longè faciliùs calore ſolvitur, educitúrque; hic porrò humor aëri ad­
                <lb/>
              mixtus, caloris vi etiam vltra rareſcit; donec tandem à Luna recedens,
                <lb/>
              in conum vmbræ terræ immergatur, vbi præ frigore, denſatur, & priſti­
                <lb/>
              næ gravitati reſtituitur; quia verò Luna versùs occaſum interim non pa­
                <lb/>
              rum deflectit, ille tractus aëris, cui prædictus humor admixtus eſt, pro­
                <lb/>
              pior terræ fit, quàm Lunæ, atque adeò, infra lineam dirimentem, versùs
                <lb/>
              ipſam terram gravitat. </s>
              <s id="s.001313">Sed vt hoc clariùs explicetur, nonnihil ſchematis
                <lb/>
              adhibeo: Sit
                <expan abbr="centrũ">centrum</expan>
              terræ A, (
                <emph type="italics"/>
              Poſterioris Fig.
                <emph.end type="italics"/>
              ) ſit Luna L, & Sol è regione op­
                <lb/>
              poſitus, ſecundùm lineam LAK, erit Plenilunium; ac proinde
                <expan abbr="hemiſphætiũ">hemiſphætium</expan>
                <lb/>
              Lunaris globi BED ſolaribus radiis illuſtratur, quorum vi, humor ex illo
                <lb/>
              educitur, ſecundùm lineas eductas ex centro L, vt fit in globo terræ;
                <lb/>
              cùm pariter Luna globus totalis ſit: Cùm autem vmbram ſuam terra proji­
                <lb/>
              ciat ſecundum lineam AL, haud dubiè ſi Luna ſit in Nodis, ſeu in plano
                <lb/>
              Eclipticæ, in dictam vmbram immerſa eſt, ſecus verò, ſi à dicto plano
                <lb/>
              abſit, & quia interea Luna ab L tranſit in M, K, R, aëris tractus, cui prædictus
                <lb/>
              humor admixtus eſt, paulò inde gravior redditus,
                <expan abbr="">cum</expan>
              iam ſit vicinior terræ,
                <lb/>
              quam Lunæ, versùs terram tendit; vnde fit, vt redeunte Luna in L,
                <expan abbr="invmbrã">in vmbram</expan>
                <lb/>
              immerſus,
                <expan abbr="cõdenſato">condenſato</expan>
              humore, multo gravior evadat, &
                <expan abbr="">cum</expan>
              ſit infra
                <expan abbr="dirimẽ-tẽ">dirimen­
                  <lb/>
                tem</expan>
              , in terram magis gravitet:
                <expan abbr="idẽ">idem</expan>
              dico de reliquo aëris tractu, in
                <expan abbr="orbẽ">orbem</expan>
              circa
                <lb/>
              A ; ac proinde major ſequitur preſſionis effectus, igitur major æſtus In No
                <lb/>
                <gap/>
              </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>