Clavius, Christoph, In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius

Page concordance

< >
Scan Original
91 54
92 55
93 56
94 57
95 58
96 59
97 60
98 61
99 62
100 63
101 64
102 65
103 66
104 67
105 68
106 69
107 70
108 71
109 72
110 73
111 74
112 75
113 76
114 77
115 78
116 79
117 80
118 81
119 82
120 83
< >
page |< < (79) of 525 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div205" type="section" level="1" n="67">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4042" xml:space="preserve">
              <pb o="79" file="115" n="116" rhead="Ioan. de Sacro Boſco."/>
            qua uero duo latera A D, C E, parallelogrammi A D C E, (propteree quòd
              <lb/>
            opponuntur minoribus angulis, nempe acutis, in triangulis A D B, A C E)
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-115-01" xlink:href="note-115-01a" xml:space="preserve">19. primi.</note>
            minora ſunt reliquis duobus lateribus A B, A C, trianguli A B C, quòd hęc
              <lb/>
            in eiſdem triangulis opponantur maioribus angulis, nempe rectis: </s>
            <s xml:id="echoid-s4043" xml:space="preserve">erit ambi-
              <lb/>
            tus parallelogrammi A D C E, minor ambitu trianguli A B C. </s>
            <s xml:id="echoid-s4044" xml:space="preserve">Quamobrem,
              <lb/>
            ut ambitus parallelogrammi fiat æqualis ambitui trianguli, producenda e-
              <lb/>
            runt latera D A, C E, ad ęqualita@em laterum A B, A C. </s>
            <s xml:id="echoid-s4045" xml:space="preserve">Sit igitur recta
              <lb/>
            D A G, æqualis lateri A B, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4046" xml:space="preserve">recta C E F, ęqualis lateri A C, dicaturq́ue re-
              <lb/>
            cta F G. </s>
            <s xml:id="echoid-s4047" xml:space="preserve">Ex quibus efficitur, parallelo grammum C F G D, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4048" xml:space="preserve">triangulum
              <lb/>
            A B C, eſſe iſoperimetra. </s>
            <s xml:id="echoid-s4049" xml:space="preserve">Quoniam uero parallelogramum C F G D, ſu-
              <lb/>
            perat parallelo grammum A D C E, quantitate A E F G, oſtenſumq́ue eſt pa-
              <lb/>
            rallelo grammum A D C E, triangulo A B C, ęquale, maius quoque erit pa-
              <lb/>
            rallelo grammum idem C F G D, quam triangulum A B C, eadem quantita-
              <lb/>
            te A E F G. </s>
            <s xml:id="echoid-s4050" xml:space="preserve">Quapropter conſtat, figuram quadrilateram capaciorem eſſe fi-
              <lb/>
            gura triangulari ſibi iſoperimetra, quod erat oſtendendum. </s>
            <s xml:id="echoid-s4051" xml:space="preserve">Cum igitur ea-
              <lb/>
            dem eſſe uideatur ratio in alijs figuris rectilineis plurium laterum, iſoperi-
              <lb/>
            metris tamen; </s>
            <s xml:id="echoid-s4052" xml:space="preserve">Quo enim plures habet angulos figura, eo pluribus in locis
              <lb/>
            latera eius recedunt à centro, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4053" xml:space="preserve">medio, ac propterea capacior exiſtit: </s>
            <s xml:id="echoid-s4054" xml:space="preserve">Perſpi-
              <lb/>
            cuum eſt circulum, quòd infinitos quodammodo includat angulos, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4055" xml:space="preserve">latera,
              <lb/>
            omnibusq́ue punctis ęqualiter recedat à centro, omnium figurarum iſoperime
              <lb/>
            trarum eſſe capaciſſimum. </s>
            <s xml:id="echoid-s4056" xml:space="preserve">Idem quoque dicendum erit de ſphęra, ſi cum alijs
              <lb/>
            corporibus ſibi iſoperimetris comparetur.</s>
            <s xml:id="echoid-s4057" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <note position="right" xml:space="preserve">Inter figu-
            <lb/>
          ras Iſoperi-
            <lb/>
          metras ca--
            <lb/>
          pacior eſt,
            <lb/>
          quę æquila-
            <lb/>
          tera eſt, &
            <lb/>
          æquiangu@ -
            <lb/>
          la, poſito æ-
            <lb/>
          quali nume
            <lb/>
          ro laterum
            <lb/>
          in utraque,
            <lb/>
          ac proinde
            <lb/>
          circulus ca-
            <lb/>
          paciffimus
            <lb/>
          eſt.</note>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4058" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Rvrsvs</emph>
            Iſoperimetrarum figurarum rectilinearum latera numero ę-
              <lb/>
            qualia habentium, maior eſt illa, quę & </s>
            <s xml:id="echoid-s4059" xml:space="preserve">latera habet æqualia, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4060" xml:space="preserve">angulos æ-
              <lb/>
            quales. </s>
            <s xml:id="echoid-s4061" xml:space="preserve">Eſto enim quadratum aliquod habens in quolibet latere 9. </s>
            <s xml:id="echoid-s4062" xml:space="preserve">ita ut to-
              <lb/>
            tus eius ambitus contineat 24. </s>
            <s xml:id="echoid-s4063" xml:space="preserve">Erit area huius quadrati, iuxta pręcepta A-
              <lb/>
            rithmeticorum, 36. </s>
            <s xml:id="echoid-s4064" xml:space="preserve">Ita enim uides, quadratum totum diuiſum eſſe in 36. </s>
            <s xml:id="echoid-s4065" xml:space="preserve">qua
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-115-01" xlink:href="fig-115-01a" number="16">
                <image file="115-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/115-01"/>
              </figure>
            drata paruula. </s>
            <s xml:id="echoid-s4066" xml:space="preserve">Eſto quoque aliquod parallelo grammum rectangulum habens
              <lb/>
            unumquodque duorum laterum oppoſitorum 10. </s>
            <s xml:id="echoid-s4067" xml:space="preserve">reliquorum uero duorum
              <lb/>
            quodlibet 2. </s>
            <s xml:id="echoid-s4068" xml:space="preserve">ut ſit ambitui illius ęqualis ambitus quadrati. </s>
            <s xml:id="echoid-s4069" xml:space="preserve">Quo poſito, area
              <lb/>
            huius parallelogrammi comprehendet tantummodo 20. </s>
            <s xml:id="echoid-s4070" xml:space="preserve">quadrata paruula ex
              <lb/>
            illis 36. </s>
            <s xml:id="echoid-s4071" xml:space="preserve">quę quadratum in ſe continet. </s>
            <s xml:id="echoid-s4072" xml:space="preserve">Hoc autem ideo euenit, quoniam pa-
              <lb/>
            rallelo grammum non eſt æquilaterum, ſed altera parte longius, quamuis </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>