1tiarum data eſt.
apud autem aliud punctum, quam ipſius M N, circunferentiæ, ab
ijſdem punctis, eadem ratio in eodem plano non conſiſtit) eorum omnium, quæ
demonſtranda ſunt, præmittenda ſunt duo neceſſaria fundamenta. Primum
eſt; ea, quæ videmus per reflexionem ſub quopiam angulo, manentibus no
bis ſpeculo, & obiecto ijſdem in locis, non poſſunt videri ſub alio diuerſo
angulo, nec alibi conſequenter apparere. v. g. in ſuperiori figura, quam
textui reſtituimus exiſtente Sole in G, oculo in K, & nube in M. ex qua ra
dius Solis G M, reflectatur ad viſum in K, per lineam M K, ſub angulo G M K,
impoſſibile eſt manentibus illis, vt dixi, videri Solem in nube M, ſub diuer
ſo angulo à priori, nec alibi apparere. Alterum eſt apud Opticos vulga
tum; ea ſcilicet, quæ per reflexionem (de quorum numero eſt Iris) viden
tur, videri, tunc ſolum, quando angulus incidentiæ fuerit æqualis angulo
reflexionis, quia tunc breuiſſimis lineis fit viſio; quibus ſoli, natura (ſi fieri
59[Figure 59]
poteſt) vtitur. v. g. in figura præſenti ſit ſpe
culum C D E, obiectum A, oculus B, linea in
cidentiæ eſt A D, & angulus pariter inciden
tiæ eſt A D C. linea verò D B, eſt linea refle
xionis, & angulus pariter reflexionis eſt B D
E, qui duo anguli niſi fuerint æquales, nun
quam videbitur obiectum A, ab oculo B, hinc
eſt, quod aliquando poſito ſpeculo, obiectum
quamuis illi aduerſum, à nobis pariter ante
ſpeculum conſtitutis, videri nequit, quia ſci
licet in tali poſitione ſpeculi, obiecti, & noſtri, nulla linea incidentiæ, ideſt,
quæ ab obiecto in ſpeculum tendit, facere poteſt angulum cum ſpeculo, qui
dicitur angulus incidentiæ, æqualem angulo illi, quem facit linea eadem re
flexa à ſpeculo ad oculum, quem dicunt angulum reflexionis. Cum ergo in
Iride videamus colorem Solis per reflexionem, tunc ſolum apparebit Iris,
quando Sol, nubes, & oculus fuerint in ea conſtitutione, qua radius incidens
nubi, & radius à nube repercuſſus faciant pares angulos. Et quia quando
nubes roſcida perpendiculariter opponitur Soli, & nobis, poſſunt fieri præ
dicti anguli æquales non in vno loco nubis, ſed in pluribus, conſtitutis ta
men in circuli periphæria, hinc fit, quod Solis color reflectatur ex pluribus
locis in orbem conſtitutis, quæ reflexio eſt ipſius Iridis arcus. ex Vitellion
63. 10. Totam autem figuræ Iridis demonſtrationem ſic breuiter puto ad
inuentam eſſe. cum Sol in Iride videatur in orbem, atque conſimiliter, ne ceſ
ſe eſt id prouenire ex angulis reflexionum conſimilibus, ſiue æqualibus: diſ
ſimiles enim anguli, diſſimilem vtique efficiunt Solis apparentiam. atqui con
ſimiles anguli, ſiue æquales, non niſi in orbem poſſunt conſtitui; igitur an
gulorum æqualitas cauſa erit rotundationis arcus. hęc eſt ſumma totius di
ſcurſus, quem pluribus, & nimis obſcurè Ariſt. explicat.
ijſdem punctis, eadem ratio in eodem plano non conſiſtit) eorum omnium, quæ
demonſtranda ſunt, præmittenda ſunt duo neceſſaria fundamenta. Primum
eſt; ea, quæ videmus per reflexionem ſub quopiam angulo, manentibus no
bis ſpeculo, & obiecto ijſdem in locis, non poſſunt videri ſub alio diuerſo
angulo, nec alibi conſequenter apparere. v. g. in ſuperiori figura, quam
textui reſtituimus exiſtente Sole in G, oculo in K, & nube in M. ex qua ra
dius Solis G M, reflectatur ad viſum in K, per lineam M K, ſub angulo G M K,
impoſſibile eſt manentibus illis, vt dixi, videri Solem in nube M, ſub diuer
ſo angulo à priori, nec alibi apparere. Alterum eſt apud Opticos vulga
tum; ea ſcilicet, quæ per reflexionem (de quorum numero eſt Iris) viden
tur, videri, tunc ſolum, quando angulus incidentiæ fuerit æqualis angulo
reflexionis, quia tunc breuiſſimis lineis fit viſio; quibus ſoli, natura (ſi fieri
59[Figure 59]
poteſt) vtitur. v. g. in figura præſenti ſit ſpe
culum C D E, obiectum A, oculus B, linea in
cidentiæ eſt A D, & angulus pariter inciden
tiæ eſt A D C. linea verò D B, eſt linea refle
xionis, & angulus pariter reflexionis eſt B D
E, qui duo anguli niſi fuerint æquales, nun
quam videbitur obiectum A, ab oculo B, hinc
eſt, quod aliquando poſito ſpeculo, obiectum
quamuis illi aduerſum, à nobis pariter ante
ſpeculum conſtitutis, videri nequit, quia ſci
licet in tali poſitione ſpeculi, obiecti, & noſtri, nulla linea incidentiæ, ideſt,
quæ ab obiecto in ſpeculum tendit, facere poteſt angulum cum ſpeculo, qui
dicitur angulus incidentiæ, æqualem angulo illi, quem facit linea eadem re
flexa à ſpeculo ad oculum, quem dicunt angulum reflexionis. Cum ergo in
Iride videamus colorem Solis per reflexionem, tunc ſolum apparebit Iris,
quando Sol, nubes, & oculus fuerint in ea conſtitutione, qua radius incidens
nubi, & radius à nube repercuſſus faciant pares angulos. Et quia quando
nubes roſcida perpendiculariter opponitur Soli, & nobis, poſſunt fieri præ
dicti anguli æquales non in vno loco nubis, ſed in pluribus, conſtitutis ta
men in circuli periphæria, hinc fit, quod Solis color reflectatur ex pluribus
locis in orbem conſtitutis, quæ reflexio eſt ipſius Iridis arcus. ex Vitellion
63. 10. Totam autem figuræ Iridis demonſtrationem ſic breuiter puto ad
inuentam eſſe. cum Sol in Iride videatur in orbem, atque conſimiliter, ne ceſ
ſe eſt id prouenire ex angulis reflexionum conſimilibus, ſiue æqualibus: diſ
ſimiles enim anguli, diſſimilem vtique efficiunt Solis apparentiam. atqui con
ſimiles anguli, ſiue æquales, non niſi in orbem poſſunt conſtitui; igitur an
gulorum æqualitas cauſa erit rotundationis arcus. hęc eſt ſumma totius di
ſcurſus, quem pluribus, & nimis obſcurè Ariſt. explicat.
Inquit igitur Ariſt. ſit enim in oriente, &c.
vbi aggreditur probare vnum
ex tribus illis, quæ ſupra propoſuit, nimirum tunc Iridem eſſe ſemicircu
lum, quando aſtrum fuerit in oriente, ſiue in horizonte, vbi G. ſi igitur per
triangulum G M K, intelligamus planum extenſum, in quo A, in figura, adeo
magnum, vt totum ſecet hemiſphærium, faciet in ſuperficie hemiſphærij
ex tribus illis, quæ ſupra propoſuit, nimirum tunc Iridem eſſe ſemicircu
lum, quando aſtrum fuerit in oriente, ſiue in horizonte, vbi G. ſi igitur per
triangulum G M K, intelligamus planum extenſum, in quo A, in figura, adeo
magnum, vt totum ſecet hemiſphærium, faciet in ſuperficie hemiſphærij