Fabri, Honoré, Dialogi physici in quibus de motu terrae disputatur, 1665
page |< < of 248 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <pb pagenum="115" xlink:href="025/01/119.jpg"/>
            <p type="main">
              <s id="s.001328">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001329"> Ab hoc vltimo incipiam, in quo licèt varij ſint ij Autores, qui
                <lb/>
              de hoc argumento ſcripſerunt, quorum aliqui maximam vim æſtus die 17.
                <lb/>
              Lunæ fieri volunt, quos arguit manifeſta experientia; dico tamen etiam
                <lb/>
              iuxta præmiſſam hypotheſim, in qua totam ſuperficiem globi aqueam eſſe
                <lb/>
              ſupponimus, maximam vim æſtus, ſeu quod idem eſt, aquarum elevatio­
                <lb/>
              nem, non fieri vbique in ipſo Oppoſitionis, ſeu Plenilunij puncto; ſed tan­
                <lb/>
              tùm in illo Meridiano, ſub quo fit oppoſitio, vel Plenilunium, idque per ſe,
                <lb/>
              & in præfata hypotheſi ; nam ratione ſitus, accidere poteſt, vt iis omnibus,
                <lb/>
              qui ſub eodem Meridiano ſunt, eodem momento maximus æſtus non fiat,
                <lb/>
              de quo infra; dixi etiam per ſe; nam per accidens ſecus erit, vt ſi ex ortiva
                <lb/>
              diſci Lunaris parte, plus humoris educatur, quàm ex occidua: & verò ſi
                <lb/>
              maculæ Lunares aquæ ſunt, quanquam diverſæ à noſtris, & ſine piſcibus,
                <lb/>
              & virtute aliqua ſeminali, in parte ortiva longè plures & majores ſunt;
                <lb/>
              Vnde ſequitur plus humoris educi paulò poſt Plenilunium, quàm ante;
                <lb/>
              quia Sol magis directè in eam partem Lunaris diſci agit, cui plus humoris
                <lb/>
              educendi ineſt. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001330">
                <emph type="italics"/>
              Chryſocom.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001331"> Ni fallor, apud aliquos Autores legi maximam vim
                <lb/>
              æſtus vno vel altero die, poſt Plenilunium eſſe; quod rectè in hanc rem
                <lb/>
              Quadraret. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001332">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001333"> Legiſti haud dubiè; nam ad Diepam & alibi, vt Furnerius obſer­
                <lb/>
              vat, ſummum incrementum eſt Die 17. Lunæ, biduo ſcilicet poſt Plenilu­
                <lb/>
              nij punctum; idem teſtatur Creſcentius lib. 3. Nautic. cap.2. idem Plin.
                <lb/>
              lib.2. cap.97. vbi habet, maximè fervere æſtum, non in plena, aut noviſſi­
                <lb/>
              ma, ſed poſtea: alibi tamen, vt in ora Gallica, teſte Scaligero, exercit.52.
                <lb/>
              cui ſubſcripſit Furnerius lib.9.cap.21.in ipſo Plenilunio maximè attollitur.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.001334">Itaque ex diverſo ſitu, hæc diverſitas procedit; in præmiſſa tamen hypo­
                <lb/>
              theſi, eductoque vniformiter & æqualiter humore ex globo Lunari, ma­
                <lb/>
              ximus æſtus fieret ſub illo Meridiano, in quo fit Oppoſitio; in aliis verò
                <lb/>
              punctis citiùs vel tardiùs; ortiva ſcilicet intra Quadrantem citiùs, occidua
                <lb/>
              verò tardiùs: ex illa verò hypotheſi macularum Lunæ, quam tamen non
                <lb/>
              adſtruo, haud dubiè maximus æſtus fieret poſt Plenilunium, ob rationem
                <lb/>
              allatam. </s>
              <s id="s.001335">Sed jam ad ſecundum tuum poſtulatum reſpondeo, mi Auguſti­
                <lb/>
              ne, ſcilicet humorem illum, & facilè admiſceri noſtris elementis, & facilè
                <lb/>
              ex iis educi; nec enim cum iis mixtum quodpiam componit: ac proinde non
                <lb/>
              mirum, ſi vt facilè educitur, atque avolat, ita facilè in Lunam redeat,
                <lb/>
              cùm ſcilicet immergitur in vmbram, ſive à terreſtri, ſive à Lunari globo
                <lb/>
              projectam, & eſt propior Lunæ, quàm terræ; in quo, meo judicio, nulla
                <lb/>
              eſt difficultas, nec eſt quod aliquis timeat, ne hic vapor in nubes concre­
                <lb/>
              ſcat quia nubes contexi non poſſunt niſi ex halitu heterogeneo; hic autem
                <lb/>
              Lunatis vapor totus eſt Homogeneus. </s>
              <s id="s.001336">Quod verò pertinet ad primum quæ­
                <lb/>
              ſitum, dico Solem in eam globi Lunaris ſectionem, ſeu portionem in quam
                <lb/>
              radij magis directi incidunt, fortiùs agere; v. g. plus agit in arcum EY,
                <lb/>
              quàm in YD, ita vt actio Solis in EY, ſit ad actionem in YD, vt Sinus re­
                <lb/>
              ctus EY id eſt LB, ad BD Sinum verſum arcus YD; & hoc in ipſa ſe­
                <lb/>
              ctione Lunæ; ſi enim accipiatur ſuperficies, actio in EY eſt ad actionem </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>