1ad ſubſtantias accedunt; ideo accidentium, magis quam ſub
stantiarum proprietates imitantur, quo fit, vt elementorum
formæ non minus quam ſi eſſent accidentia, comminuantur, at
que intereant: altera prius existente in materia qualitate
conſimili, per alterius nouæ qualitatis aduentum nouum ele
mentum facilius gignitur: licet vnumquodque etiam contra
rium elementum, ex vnoquoque etiam contrario elemento im
mediatè gignatur, auctis, & imminutis elementorum qualita
tibus, elementorum formæ augentur, & minuuntur: ipſis ge
nitis, & peremptis gignuntur, & perimuntur; vt contra Aui
cennam aſſeuerantem elementorum formas integras conſer
uari eorumdem qualitatibus comminutis; acutè, & grauiter
diſputauit Auerroes, demonstrauitque Auicennæ dictum
tam falſum eſſe, quam falſissimum; vt alio loco vidimus.
stantiarum proprietates imitantur, quo fit, vt elementorum
formæ non minus quam ſi eſſent accidentia, comminuantur, at
que intereant: altera prius existente in materia qualitate
conſimili, per alterius nouæ qualitatis aduentum nouum ele
mentum facilius gignitur: licet vnumquodque etiam contra
rium elementum, ex vnoquoque etiam contrario elemento im
mediatè gignatur, auctis, & imminutis elementorum qualita
tibus, elementorum formæ augentur, & minuuntur: ipſis ge
nitis, & peremptis gignuntur, & perimuntur; vt contra Aui
cennam aſſeuerantem elementorum formas integras conſer
uari eorumdem qualitatibus comminutis; acutè, & grauiter
diſputauit Auerroes, demonstrauitque Auicennæ dictum
tam falſum eſſe, quam falſissimum; vt alio loco vidimus.
De triplici elementorum facultate.
Cap. XVIII.
Cap. XVIII.
QVARTO ſciendum, elementorum facultatem, ſeu
potestatem eandem appellare mauultis, eſſe trium ge
nerum: prima eſſentialis nuncupatur, quam Simpli
cius octauo libro Phyſicorum particula trigeſimaſecunda ap
pellat facultatem ſecundum aptitudinem, tunc, cum non dum
factum eſt, id quod dicitur: vt puer est facultate grammati
cus, vel muſicus; quia, cum non dum factus ſit muſicus, aut gram
maticus fieri potest. Hæc facultas in motu elementorum ni
hil est aliud, quam habilitas in materia contrarij elementi,
hac facultate graue poteſt moueri ſurſum; quoniam potest
fieri leue, & leue hac facultate poteſt deorſum ferri; quoniam,
quod leue eſt, in graue poteſt conuerti, vt ignis ſæpe in terram,
potestatem eandem appellare mauultis, eſſe trium ge
nerum: prima eſſentialis nuncupatur, quam Simpli
cius octauo libro Phyſicorum particula trigeſimaſecunda ap
pellat facultatem ſecundum aptitudinem, tunc, cum non dum
factum eſt, id quod dicitur: vt puer est facultate grammati
cus, vel muſicus; quia, cum non dum factus ſit muſicus, aut gram
maticus fieri potest. Hæc facultas in motu elementorum ni
hil est aliud, quam habilitas in materia contrarij elementi,
hac facultate graue poteſt moueri ſurſum; quoniam potest
fieri leue, & leue hac facultate poteſt deorſum ferri; quoniam,
quod leue eſt, in graue poteſt conuerti, vt ignis ſæpe in terram,