Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Page concordance

< >
Scan Original
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
< >
page |< < of 290 > >|
    <echo version="1.0">
      <text xml:lang="la">
        <div xml:id="N10132" level="1" n="1" type="body">
          <div xml:id="N15C17" level="2" n="3" type="other" type-free="pars">
            <div xml:id="N15C22" level="3" n="1" type="other" type-free="tractatus">
              <div xml:id="N1B67A" level="4" n="14" type="chapter" type-free="capitulum">
                <p xml:id="N1B7FD">
                  <s xml:id="N1B7FE" xml:space="preserve">
                    <pb chead="Primi tractatus" file="0119" n="119"/>
                  li et a d. mobili: igitur ſpacii pertranſiti a c. mobili
                    <lb/>
                  ad ſpacium pertrãſitū a d. mobili eſt f. ꝓportio: et
                    <lb/>
                  per conſequens d. mouetur tardiꝰ c. in f. ꝓportione /
                    <lb/>
                  qḋ fuit ꝓbandū: ptꝫ ergo ſuppoſito.
                    <note position="left" xlink:href="note-0119-01a" xlink:label="note-0119-01" xml:id="N1B829" xml:space="preserve">1. correĺ.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N1B815" xml:space="preserve">¶ Ex hac ſup-
                    <lb/>
                  poſitiõe ſequitur /  ſi mobile quod debet attingi a
                    <lb/>
                  potentia tardius mota moueatur in maiori ꝓpor-
                    <lb/>
                  tione tardius alio ꝙ̄ ſit proportio diſtantiaꝝ: tunc
                    <lb/>
                  citius attingetur a ſua potētia. </s>
                  <s xml:id="N1B820" xml:space="preserve">Et ſi velociꝰ tardiꝰ
                    <lb/>
                  attingetur: patet facile.</s>
                </p>
                <p xml:id="N1B82F">
                  <s xml:id="N1B830" xml:space="preserve">Quarta ſuppoſitio / latitudine reſiſtē-
                    <lb/>
                  tie vniformiter difformis mouente modo dicto per
                    <lb/>
                  mediū nõ reſiſtens: potentia que cū tali reſiſtentia
                    <lb/>
                  mouetur nun̄ preterit partē vel punctū illius re-
                    <lb/>
                  ſiſtentie qui velocius mouetur quã potentia ſufficit
                    <lb/>
                  moueri cum illo. </s>
                  <s xml:id="N1B83D" xml:space="preserve">Nec vn̄ punctus qui tardius mo­
                    <lb/>
                  uetur quã potentia ſufficit moueri cū illo preterit
                    <lb/>
                  potentiã. </s>
                  <s xml:id="N1B844" xml:space="preserve">Nec etiã punctus qui ita velociter mouet̄̄
                    <lb/>
                  ſicut potentia ſufficit moueri cū illo preterit poten­
                    <lb/>
                  tiã aut preteritur ab ea. </s>
                  <s xml:id="N1B84B" xml:space="preserve">Patet hec ſuppoſitio faci­
                    <lb/>
                  le intelligenti modum ſe habendi illius latitudinis
                    <lb/>
                  ſic progredientis in illo medio non reſiſtente.</s>
                </p>
                <p xml:id="N1B852">
                  <s xml:id="N1B853" xml:space="preserve">His ſuppoſitis. </s>
                  <s xml:id="N1B856" xml:space="preserve">Sit prima concluſio
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N1B85A" xml:space="preserve">Progrediente in medio nõ reſiſtente latitudine re­
                    <lb/>
                  ſiſtentie vniformiter difformis a nõ gradu vſ ad
                    <lb/>
                  certū gradū: quieſcente nõ gradu: et quolibet pun-
                    <lb/>
                  cto eius continuo vniformiter moto: potentia in-
                    <lb/>
                  cipiens ſimul moueri cū tali reſiſtētia continuo vni­
                    <lb/>
                  formiter mouebitur: dūmodo extremū intenſiꝰ ta-
                    <lb/>
                  lis reſiſtentie velocius cõtinuo moueatur quã talis
                    <lb/>
                  potentia ſufficit mouere cum illo aut equaliter. </s>
                  <s xml:id="N1B86B" xml:space="preserve">Et
                    <lb/>
                  intelligo in oībus cõcluſionibus  ipſa latitudo cõ­
                    <lb/>
                  tinuo maneat vniformiter difformis. </s>
                  <s xml:id="N1B872" xml:space="preserve">Probatur
                    <lb/>
                  hec cõcluſio. </s>
                  <s xml:id="N1B877" xml:space="preserve">Et ſit illa potentia in caſu cõcluſionis
                    <lb/>
                  b. </s>
                  <s xml:id="N1B87C" xml:space="preserve">Et arguo ſic / b. potentia nun̄ intendit: nec vn̄
                    <lb/>
                  remittit motū ſuū cõtinuo mouendo cū tali reſiſtē-
                    <lb/>
                  tia in caſu dicto: et mouebitur cum tali reſiſtētia in
                    <lb/>
                  caſu cõcluſionis / igitur b. continuo vniformiter mo­
                    <lb/>
                  uebitur / quod fuit ꝓbandū. </s>
                  <s xml:id="N1B887" xml:space="preserve">Patet cõſequētia ex ſe
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N1B88B" xml:space="preserve">Et probatur maior / q2 ſi per aliquod tēpus b. potē­
                    <lb/>
                  tia intēdit motū ſuū ſignetur pūctus / in q̊ eſt in in-
                    <lb/>
                  ſtanti medio talis tēporis qui ſit a. / et arguo ſic / vel
                    <lb/>
                  ipſe punctus a. mouetur ita velociter ſicut potentia
                    <lb/>
                  ſufficit mouere cū illo: vel velociꝰ vel tardiꝰ. </s>
                  <s xml:id="N1B896" xml:space="preserve">Si ita
                    <lb/>
                  velociter iam ſequitur /  nõ intēdit motum ſuū per
                    <lb/>
                  illud tēpus: ſed vniformiter poſt illud inſtans con-
                    <lb/>
                  tinuo mouebitur (cū ſemꝑ erit ī illo pūcto / vt ptꝫ ex
                    <lb/>
                  quarta ſuppoſitione huiꝰ). </s>
                  <s xml:id="N1B8A1" xml:space="preserve">Et ſi tardius ſequitur /
                    <lb/>
                   iã potentia remittit motū ſuū: q2 mouebitur ver-
                    <lb/>
                  ſus puncta intēſiora. </s>
                  <s xml:id="N1B8A8" xml:space="preserve">Si vero velocius ipſe punctꝰ
                    <lb/>
                  a. moueatur quã ipſa potentia b. / ſequit̄̄ (cū ſemper
                    <lb/>
                  a. moueat̄̄ vniformiter) /  potētia b. nun̄ p̄teriuit
                    <lb/>
                  a. punctū. </s>
                  <s xml:id="N1B8B1" xml:space="preserve">Ptꝫ cõſequētia eſt quarta ſuppoſitione:
                    <lb/>
                  et vltra b. potentia nū̄ preteriuit a. punctū et īme-
                    <lb/>
                  diate ante inſtans in quo eſt in illo pūcto a. p̄cede-
                    <lb/>
                  bat illud: igr̄ ſemꝑ ante illud inſtans p̄ceſſit illud: et
                    <lb/>
                  per cõſequens ſemꝑ ante illud inſtans mouebat̄̄ cū
                    <lb/>
                  maiori reſiſtētia quã modo et tardius, et modo mo-
                    <lb/>
                  uetur a. punctus velocius quam b. potentia / ergo
                    <lb/>
                  ſemꝑ ante illud inſtans a. pūctus mouebat̄̄ velociꝰ
                    <lb/>
                  quã b. potētia, et inceperūt b. potētia et a. punctꝰ in
                    <lb/>
                  eodē inſtãti et ab eodē pūcto ſus eandē differentiã
                    <lb/>
                  moueri. </s>
                  <s xml:id="N1B8C8" xml:space="preserve">ergo modo a. p̄cedit b. et ꝑ ↄ̨ñs nõ ſūt ſimĺ /
                    <lb/>
                  qḋ eſt oppoſitū dati. </s>
                  <s xml:id="N1B8CD" xml:space="preserve">Sed iam ꝓbat̄̄ minor vcꝫ /  per
                    <lb/>
                  nullū tēpus remittit motum ſuū ſtante caſu:  ſi ſic
                    <lb/>
                  detur punctꝰ in quo talis poña eſt in īſtanti medio
                    <lb/>
                  talis tꝑis qui ſit a. </s>
                  <s xml:id="N1B8D6" xml:space="preserve">Et arguo ſic / ipſa poña b. remit­
                    <lb/>
                  tit motū ſuū ꝑ te: ergo ipſa modo continuo ꝓcedit
                    <lb/>
                  ſus pūcta intēſiora veniēdo ad a. punctū quomo­
                    <cb chead="Capitulū quartūdecimū."/>
                  do velociꝰ mouet̄̄ ꝑ te: ergo ſemꝑ ãtea poña b. ſeque­
                    <lb/>
                  batur a. punctū mouēs cõtiuuo cū minori reſiſtētia
                    <lb/>
                  quã modo: ptꝫ ↄ̨ña / q2 nõ poteſt cū caſu priꝰ p̄cedere
                    <lb/>
                  et poſtea ſequi (vt facile deducit̄̄ ex quarta ſuppoſi-
                    <lb/>
                  tioue) / et ex cõſequēti ſequit̄̄ /  cõtinuo antea moue-
                    <lb/>
                  bat̄̄ velociꝰ quã modo cū a. pūcto, et modo etiã velo­
                    <lb/>
                  cius quã a. punctꝰ motꝰ cõtinuo vniformiter: ergo
                    <lb/>
                  ſemꝑ p̄ceſſit b. poña a. punctū, et modo etiã p̄cedit: et
                    <lb/>
                  ꝑ ↄ̨ñs ſunt ſimĺ et ꝑ te ſunt ſimĺ / ergo cõtradictio /
                    <lb/>
                  et ſic ptꝫ totū antecedens: et per cõſequēs concluſio.</s>
                </p>
                <p xml:id="N1B8F2">
                  <s xml:id="N1B8F3" xml:space="preserve">Secunda concluſio / latitudine vni-
                    <lb/>
                  formiter difformi ſic ꝓgrediente (vt dictū eſt) ꝑ me-
                    <lb/>
                  diū nõ reſiſtens quolibet puncto intrīſeco cõtinuo
                    <lb/>
                  intēdente motū ſuū: quieſcēte nõ gradu vĺ extremo
                    <lb/>
                  remiſſiori, extremo intēſiori velociꝰ cõtinuo mouē­
                    <lb/>
                  te quã poña q̄ mouet̄̄ cū tali reſiſtētia ſufficiat mo-
                    <lb/>
                  ueri cū illo: talis poña incipiens moueri ab eodem
                    <lb/>
                  pūcto, et in eodē inſtãti cū tali reſiſtētia cõtinuo in-
                    <lb/>
                  tēdit motū ſuū quãdiu cū tali reſiſtētia mouet̄̄ ſtan-
                    <lb/>
                  te caſu. </s>
                  <s xml:id="N1B908" xml:space="preserve">Probat̄̄ / q2 talis poña ꝑ nullū tēpus moue­
                    <lb/>
                  tur vniformiter: nec ꝑ aliqḋ tēpus remittit motum
                    <lb/>
                  ſuū cū tali reſiſtētia ſtante caſu: et mouet̄̄ (vt pono) /
                    <lb/>
                  igr̄ cõtinuo intēdit motū ſuū: ↄ̨ña eſt nota / et maior
                    <lb/>
                  ptꝫ manifeſte ex ſcḋo correlario prime cõcluſionis
                    <lb/>
                  p̄cedentis capitis. </s>
                  <s xml:id="N1B915" xml:space="preserve">Sed minor ꝓbat̄̄ videlicet /  per
                    <lb/>
                  nullū tēpus remittit motū ſuū ſtante caſu: q2 ſi ſic
                    <lb/>
                  detur aliqḋ tēpus per qḋ cõtinuo remittit motum
                    <lb/>
                  ſuū, et ſigno punctū in quo poña eſt in īſtãti medio
                    <lb/>
                  illiꝰ tēporis: et ſit a. </s>
                  <s xml:id="N1B920" xml:space="preserve">Et arguit̄̄ ſic / in illo inſtãti po-
                    <lb/>
                  tētia eſt in a. pūcto: et remittit motū ſuū ꝑ te / igr̄ ve­
                    <lb/>
                  locius mouet̄̄ ipſo a. ꝓcedēdo cõtinuo ſus pūcta
                    <lb/>
                  intēſiora. </s>
                  <s xml:id="N1B929" xml:space="preserve">Et vltra velociꝰ mouet̄̄ ipſo a. pūcto ꝓce­
                    <lb/>
                  dendo ↄ̨tinuo ſus pūcta intēſiora: et ipſe a. pūctꝰ
                    <lb/>
                  ſemꝑ ãte tardiꝰ mouebat̄̄ quã modo: cū cõtinuo ex
                    <lb/>
                  caſu intēdat motū ſuū: et poña ſemꝑ antea velociꝰ
                    <lb/>
                  mouebat̄̄ ꝙ̄ modo cū ↄ̨tinuo ãtea eſſet in remiſſiori
                    <lb/>
                  reſiſtētia ſiue pūcto quã eſt a. ī quomodo eſt (nõ em̄
                    <lb/>
                  priꝰ p̄ceſſit ipſa poña a. punctū, et deinde ipſe a. pū­
                    <lb/>
                  ctus p̄teriuit ipſã potētiã / vt ptꝫ ex q̈rta ſuppoſiti-
                    <lb/>
                  one) / igr̄ ſemꝑ ãtea velociꝰ mouebat̄̄ poña ꝙ̄ a. pū-
                    <lb/>
                  ctꝰ: et ꝑ ↄ̨ñs modo p̄cedit ipſa ponã a. pūctū cū īci-
                    <lb/>
                  piūt ab eodē pūcto in eodē inſtãti moueri et ſic non
                    <lb/>
                  eſt modo in ipſo a. pūcto: et nūc eſt in illo ꝑ te: igit̄̄
                    <lb/>
                  ↄ̨tradictio: et ſic ptꝫ /  nõ eſt dicendū illã potentiaꝫ
                    <lb/>
                  per aliquod tempus remittere motum ſuum: quod
                    <lb/>
                  fuit probandum. </s>
                  <s xml:id="N1B948" xml:space="preserve">Patet ergo concluſio.</s>
                </p>
                <p xml:id="N1B94B">
                  <s xml:id="N1B94C" xml:space="preserve">Tertia concluſio. </s>
                  <s xml:id="N1B94F" xml:space="preserve">Progrediēte latitu­
                    <lb/>
                  dine vniformiter difformis reſiſtētie etc̈. / vt dictū eſt
                    <lb/>
                  quieſcēte nõ g̈du, aut extremo remiſſiori, quolibet
                    <lb/>
                  pūcto ītrīſeco ↄ̨tinuo remittēte motū ſuū, intēſiori
                    <lb/>
                  extremo īcipiēte velociꝰ moueri ꝙ̄ poña q̄ mouet̄̄ cū
                    <lb/>
                  tali reſiſtentia ſufficiat moueri ad illo: talis poña
                    <lb/>
                  īcipiēs moueri cū tali reſiſtētia in eodē inſtanti ab
                    <lb/>
                  eodē pūcto ↄ̨tinuo ̄diu ſic mouet̄̄ cū tali reſiſtētia
                    <lb/>
                  ſtãte caſu remittit motū ſuū. </s>
                  <s xml:id="N1B962" xml:space="preserve">Probat̄̄: qm̄ talis po­
                    <lb/>
                  tētia mouet̄̄ cū tali reſiſtētia / vt ptꝫ. </s>
                  <s xml:id="N1B967" xml:space="preserve">Et ꝑ nullū tēpꝰ
                    <lb/>
                  vniformiṫ mouet̄̄ ſtate caſu (vt ptꝫ ex ſcḋo correla-
                    <lb/>
                  rio ṗme ↄ̨cluſiõis p̄cedētis capitis. </s>
                  <s xml:id="N1B96E" xml:space="preserve">Nec ꝑ aliqḋ tē-
                    <lb/>
                  pus intēdit motū ſuū mouēdo cū tali reſiſtētia: igr̄
                    <lb/>
                  ↄ̨tinuo remittit motū ſuū mouēdo cū tali reſiſtētia
                    <lb/>
                  ſtãte caſu / qḋ fuit ꝓbandū </s>
                  <s xml:id="N1B977" xml:space="preserve">Ptꝫ ↄ̨ña, et ꝓbat̄̄ ſcḋa ꝑs
                    <lb/>
                  maioris vcꝫ /  ꝑ nullū tēpꝰ intendit motū ſuū: q2 ſi
                    <lb/>
                  ſic detur punctꝰ in quo potētia eſt in inſtãti medio
                    <lb/>
                  talis temporis, et ſit a. </s>
                  <s xml:id="N1B980" xml:space="preserve">Et arguitur ſic / per illud tem­
                    <lb/>
                  pus potentia intendit motum ſuū per te, et in inſtã-
                    <lb/>
                  ti medio illius eſt in a. puncto: igitur ille pūctus a.
                    <lb/>
                  precedet ipſam potentiam immediate poſt illud in­
                    <lb/>
                  ſtans, et potentia erit cum remiſſiori puncto: patet </s>
                </p>
              </div>
            </div>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>