Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
100
"/>
via & facile ſcientiæ doceri
<
expan
abbr
="
queãt
">queant</
expan
>
, vnde formatum ab Ariſt. 1. de arte dicendi
<
foreign
lang
="
grc
">τὸ ὁδοποιε̂ν</
foreign
>
, quod
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg857
"/>
<
lb
/>
eſt via &
<
expan
abbr
="
rõne
">ratione</
expan
>
perſequi. </
s
>
<
s
>Hinc
<
expan
abbr
="
etiã
">etiam</
expan
>
libri de arte diſſerendi Methodici nuncupari Rhet. vel quae à me
<
lb
/>
thodo in ſcripti fuerint: ſunt
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
analytici, vel quae ibi ratio
<
expan
abbr
="
methodorũ
">methodorum</
expan
>
contineatur. </
s
>
<
s
>Igitur ſcientia,
<
lb
/>
&
<
expan
abbr
="
contẽplatio
">contemplatio</
expan
>
methodo
<
expan
abbr
="
cõuenit
">conuenit</
expan
>
: agere & efficere
<
expan
abbr
="
iã
">iam</
expan
>
non eſt amplius methodi, ſed vſus. </
s
>
<
s
>Proinde
<
lb
/>
cùm pars illa theorica ſit de munere methodi,
<
expan
abbr
="
vnaq́
">vnaque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>ſit
<
expan
abbr
="
cõſiderandi
">conſiderandi</
expan
>
ratio, licèt fines diuerſi ſint,
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
cuiuſq.
">cuiuſque</
expan
>
<
expan
abbr
="
contẽplationis
">contemplationis</
expan
>
non reputo
<
expan
abbr
="
abſurdũ
">abſurdum</
expan
>
, ſi eædem viæ
<
expan
abbr
="
atq.
">atque</
expan
>
ordines in
<
expan
abbr
="
artiũ
">artium</
expan
>
& ſcientiarum do
<
lb
/>
ctrina
<
expan
abbr
="
methodoq́
">methodoque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>tradenda teneantur. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Nanq.
">Nanque</
expan
>
inuenire, iudicare, notum facere quæ
<
expan
abbr
="
oĩa
">omnia</
expan
>
præſtat
<
lb
/>
methodus, ad
<
expan
abbr
="
oẽm
">omnem</
expan
>
<
expan
abbr
="
doctrinã
">doctrinam</
expan
>
communiter
<
expan
abbr
="
pertinẽt
">pertinent</
expan
>
. </
s
>
<
s
>Altera pars eſt eruditio, ſeu peritia,
<
foreign
lang
="
grc
">παιδείαν</
foreign
>
<
lb
/>
Ariſtoteles vocat quæ iam flagitatur in addiſcente. </
s
>
<
s
>De hac, etſi multa præclarè ſcripta ſunt ab
<
lb
/>
Octauiano Ferrario philoſopho ſapientiſsimo; nihilominus aliqua huc conferre viſum eſt, vt ſi
<
lb
/>
quid valeant ad
<
expan
abbr
="
naturã
">naturam</
expan
>
& vim methodi
<
expan
abbr
="
percipiendã
">percipiendam</
expan
>
, lector iis vtatur. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Itaq.
">Itaque</
expan
>
<
foreign
lang
="
grc
">παίδευοϊς, & παιδέα</
foreign
>
<
lb
/>
ſignificat
<
expan
abbr
="
ſimplicẽ
">ſimplicem</
expan
>
& puerilem
<
expan
abbr
="
inſtitutionẽ
">inſtitutionem</
expan
>
qua bonis legibus inſtitutæ reip. </
s
>
<
s
>ſolebant informare
<
lb
/>
teneros adhuc animos, cùm ad
<
expan
abbr
="
ſuã
">ſuam</
expan
>
ipſorum, tum corporis
<
expan
abbr
="
virtutẽ
">virtutem</
expan
>
comparandam, quæ
<
expan
abbr
="
plerunq.
">plerunque</
expan
>
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
cõſtabat
">conſtabat</
expan
>
ex quattuor
<
expan
abbr
="
mẽbris
">membris</
expan
>
, litteris, gymnaſtica, muſica, & pictura de
<
expan
abbr
="
quib.
">quibus</
expan
>
8. Poli. </
s
>
<
s
>multa diſ
<
lb
/>
ſeruit Ariſtoteles:
<
expan
abbr
="
idẽ
">idem</
expan
>
<
expan
abbr
="
quoq.
">quoque</
expan
>
meminit de altera eruditione quæ anteit
<
expan
abbr
="
quanq.
">quanque</
expan
>
<
expan
abbr
="
ſcientiã
">ſcientiam</
expan
>
; ſiquidem
<
lb
/>
eius auxilio diſcens in ſcientiæ myſteria poſsit introduci: huc
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
ſpectat
<
foreign
lang
="
grc
">παίδευσίς</
foreign
>
. </
s
>
<
s
>Vnde illa
<
lb
/>
abuſus eſt Gorgias
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
non promouens ſuos auditores vlterius. </
s
>
<
s
>videtur
<
expan
abbr
="
aũt
">aut</
expan
>
prima fronte nobis of
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg858
"/>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg859
"/>
<
lb
/>
ferre
<
expan
abbr
="
rudẽ
">rudem</
expan
>
<
expan
abbr
="
quandã
">quandam</
expan
>
<
expan
abbr
="
notitiā
">notitiam</
expan
>
&
<
expan
abbr
="
imperfectã
">imperfectam</
expan
>
, & citra cauſſas; addo
<
expan
abbr
="
etiã
">etiam</
expan
>
non eſſe illi
<
expan
abbr
="
verũ
">verum</
expan
>
propoſitum:
<
lb
/>
oritur
<
expan
abbr
="
aũt
">aut</
expan
>
ex vſu & experientia vel
<
expan
abbr
="
rerũ
">rerum</
expan
>
quæ ſunt certi
<
expan
abbr
="
cuiuſdã
">cuiuſdam</
expan
>
generis, vel ſunt infinitæ, nec cer
<
lb
/>
to genere
<
expan
abbr
="
cõprehendunt̃
">comprehenduntur</
expan
>
:
<
expan
abbr
="
itaq.
">itaque</
expan
>
duplex eruditio
<
expan
abbr
="
ponit̃
">ponitur</
expan
>
ab Ariſtotele, & de ſingulis, & de vniuerſis.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Rudem
<
expan
abbr
="
quoq.
">quoque</
expan
>
&
<
expan
abbr
="
imperfectã
">imperfectam</
expan
>
<
expan
abbr
="
notitiã
">notitiam</
expan
>
Plato Gorg. citra cauſſæ
<
expan
abbr
="
veriq́
">verique</
expan
>
. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
contemplationẽ
">contemplationem</
expan
>
tribuit eru
<
lb
/>
ditioni, ſeu peritię,
<
foreign
lang
="
grc
">ἐμπειριαν</
foreign
>
ille vocat, cùm
<
expan
abbr
="
coquinariã
">coquinariam</
expan
>
conferens cum arte medica, iubet eam
<
lb
/>
appellare
<
expan
abbr
="
peritiã
">peritiam</
expan
>
, quia
<
expan
abbr
="
nullã
">nullam</
expan
>
habeat rationem
<
expan
abbr
="
eorũ
">eorum</
expan
>
quę affert; nec doceat qualia ſint natura; pro
<
lb
/>
ptereà
<
expan
abbr
="
nullã
">nullam</
expan
>
<
expan
abbr
="
cauſsã
">cauſsam</
expan
>
reddit,
<
expan
abbr
="
ideòq́
">ideòque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>artis
<
expan
abbr
="
noīe
">nomine</
expan
>
dignam non putat, necnon ipſam vſu
<
expan
abbr
="
quodã
">quodam</
expan
>
& expe
<
lb
/>
rientia conſtare docet,
<
expan
abbr
="
memoriaq́
">memoriaque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>eius quod accidere conſuerit. </
s
>
<
s
>proinde ſimulachrum artis &
<
lb
/>
ſcientiæ potius eſſe
<
expan
abbr
="
q̃
">quae</
expan
>
horum quicquam. </
s
>
<
s
>Ea numeratur in habitibus (vt dictum eſt) atqui habi
<
lb
/>
tus
<
expan
abbr
="
finẽ
">finem</
expan
>
habet, cuius gratia comparatur: dirigitur
<
expan
abbr
="
aũt
">aut</
expan
>
ad iudicium. </
s
>
<
s
>At verò iudicium aliud eſt
<
lb
/>
in ſciente & docente; atque aliud in addiſcente & rudi, &
<
expan
abbr
="
perfectũ
">perfectum</
expan
>
<
expan
abbr
="
quidẽ
">quidem</
expan
>
in ſciente & docente,
<
lb
/>
vt de quaque re verè & rectè iudicare queat & cauſſam certam aſsignare ſiue certo
<
expan
abbr
="
rerũ
">rerum</
expan
>
genere,
<
lb
/>
ſeu de
<
expan
abbr
="
oībus
">oimbus</
expan
>
quod officium eſſe puto primi philoſophi. </
s
>
<
s
>In
<
expan
abbr
="
addiſcẽte
">addiſcente</
expan
>
verò & rudi imperfectum,
<
lb
/>
&
<
expan
abbr
="
vſq.
">vſque</
expan
>
ad
<
expan
abbr
="
terminũ
">terminum</
expan
>
<
expan
abbr
="
quẽdam
">quendam</
expan
>
progrediens: nulli ſanè viro denegatum. </
s
>
<
s
>ex quo efficitur, vt omnes
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
etiã
">etiam</
expan
>
ſine vlla diſciplina, & accuſare, & purgare poſsint,
<
emph
type
="
sup
"/>
b
<
emph.end
type
="
sup
"/>
& ea quę inter ſeſe
<
expan
abbr
="
obiiciũt
">obiiciunt</
expan
>
, aut reſpue
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg860
"/>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg861
"/>
<
lb
/>
re, aut approbare, ſed in addiſcente, tantum valens ad id, vt principia quæ afferuntur à doctore,
<
lb
/>
fidem apud ipſum inueniant, & vt intelligat modum quo res tractandæ ſunt, ſiue diſponendæ,
<
lb
/>
ſeu confirmandæ. </
s
>
<
s
>Magnum
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
quid poteſt auditio & conſuetudo. </
s
>
<
s
>ita vt qui tempus contriuerit
<
lb
/>
in mathematicis quę ſunt certiſsimæ &
<
expan
abbr
="
cōſtantiſsimæ
">conſtantiſsimæ</
expan
>
veritatis, is cùm ſe
<
expan
abbr
="
cõtulerit
">contulerit</
expan
>
ad rem
<
expan
abbr
="
medi-cã
">medi
<
lb
/>
cam</
expan
>
, non facilè ſe perſuaderi
<
expan
abbr
="
patiat̃
">patiatur</
expan
>
à veriſimilibus quæ ob
<
expan
abbr
="
rerũ
">rerum</
expan
>
fragilitatem medicina conſectatur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
c
<
emph.end
type
="
sup
"/>
Variæ ſunt
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
rerum
<
expan
abbr
="
cõditiones
">conditiones</
expan
>
,
<
expan
abbr
="
neq.
">neque</
expan
>
<
expan
abbr
="
oẽs
">omnes</
expan
>
eadem præcepta ſiue leges
<
expan
abbr
="
admittũt
">admittunt</
expan
>
, quocirca
<
expan
abbr
="
etiã
">etiam</
expan
>
ſuus
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg862
"/>
<
lb
/>
ad quanque modus diſpoſitionis & confirmationis fuit
<
expan
abbr
="
accõmodandus
">accommodandus</
expan
>
: ad hunc percipiendum
<
lb
/>
apparat eruditio, qui ſanè nihil veri continet. </
s
>
<
s
>Ecquid
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
veri eſt in illo, quae prius
<
expan
abbr
="
agendũ
">agendum</
expan
>
ſit de ani
<
lb
/>
mali, aut planta, quae rationes ad ſenſum dirigendæ, & quae ex notioribus facienda doctrina? </
s
>
<
s
>quæ
<
expan
abbr
="
oĩa
">omnia</
expan
>
<
lb
/>
neceſſe eſt approbet
<
expan
abbr
="
quicunq.
">quicunque</
expan
>
ratione & via diſcere ſtudeat. </
s
>
<
s
>Sed cùm regulæ iudicandi
<
expan
abbr
="
tradãtur
">tradantur</
expan
>
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
itẽ
">item</
expan
>
ab Analytico; ad idem
<
expan
abbr
="
quoq.
">quoque</
expan
>
iudicium
<
expan
abbr
="
corroborandũ
">corroborandum</
expan
>
&
<
expan
abbr
="
dirigendũ
">dirigendum</
expan
>
valebunt
<
expan
abbr
="
admodũ
">admodum</
expan
>
præce
<
lb
/>
pta Analytica. </
s
>
<
s
>Vt
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
omnis naturæ habilitas arte & diſciplina rectior fit & expeditior, ita
<
expan
abbr
="
quoq.
">quoque</
expan
>
<
lb
/>
vis animi, ſi regulas agendi attuleris, & tutior, & promptior euadet. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Itaq.
">Itaque</
expan
>
Analytice docens de
<
lb
/>
monſtrationum modos & vſus, animum parat auditoris ad optimè
<
expan
abbr
="
inteligendū
">intelligendum</
expan
>
ea quę poſthàc
<
lb
/>
in methodo ſunt exponenda. </
s
>
<
s
>Ex hoc
<
expan
abbr
="
natũ
">natum</
expan
>
eſt, vt veteres hac eruditione carentes valde
<
expan
abbr
="
admodũ
">admodum</
expan
>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg863
"/>
<
lb
/>
à ratione vera aberrarint
<
foreign
lang
="
grc
">δι' ἀπειριαν</
foreign
>
, inquit Ariſtoteles &
<
foreign
lang
="
grc
">δι' ἀπαιδευσῖαν τῶν ἀναλητικῶν</
foreign
>
. </
s
>
<
s
>&
<
lb
/>
eos accuſauerit, qui ſimul ſcientiam
<
expan
abbr
="
modumq́ue
">modumque</
expan
>
ſciendi veſtigarent,
<
emph
type
="
sup
"/>
d
<
emph.end
type
="
sup
"/>
neque Analyticæ clypeo
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg864
"/>
<
lb
/>
muniti conflictarentur cum ſcientiis: etenim velut milites inermes, inferiores è pugna diſce
<
lb
/>
dant neceſſe eſt: proinde
<
foreign
lang
="
grc
">δεἰ πεπαιδεῦθαι</
foreign
>
; hoc eſt, eruditum eſſe, quàm in campum docen
<
lb
/>
dus ipſe deſcendas. </
s
>
<
s
>Atque hæc eſt potiſsima methodi pars; quandò ſic exponitur, vt docea
<
lb
/>
tur: nam ſicut efficiens in natura ſuo fine fruſtratur, nec formam inducere poteſt in materiam;
<
lb
/>
niſi probè ſubacta fuerit, ita omnis opera docentis ſine hoc audientis apparatu erit inanis. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Neq.
">Neque</
expan
>
<
lb
/>
eſt hoc ſolùm iudicium Ariſtotelis, ſed etiam ſapientiſsimi Galeni qui quodam in loco ait
<
lb
/>
initium prauorum dogmatum illud vnum eſſe nihil de demonſtrationibus prius eſſe contem
<
lb
/>
platum; verùm vnà res inquirere & tanquam ſcientem quid ſit demonſtratio; tentare demon
<
lb
/>
ſtrationes afferre. </
s
>
<
s
>Idem quoque longo ſermone ſcribens ad Hieronem notat eorum arrogan
<
lb
/>
tiam ſine arte Analytica ſcientias aggredi volunt;
<
expan
abbr
="
multaq́ue
">multaque</
expan
>
incommoda commemorat in quæ </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>