Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
Scan
Original
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
100
"/>
via & facile ſcientiæ doceri
<
expan
abbr
="
queãt
">queant</
expan
>
, vnde formatum ab Ariſt. 1. de arte dicendi
<
foreign
lang
="
grc
">τὸ ὁδοποιε̂ν</
foreign
>
, quod
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg857
"/>
<
lb
/>
eſt via &
<
expan
abbr
="
rõne
">ratione</
expan
>
perſequi. </
s
>
<
s
>Hinc
<
expan
abbr
="
etiã
">etiam</
expan
>
libri de arte diſſerendi Methodici nuncupari Rhet. vel quae à me
<
lb
/>
thodo in ſcripti fuerint: ſunt
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
analytici, vel quae ibi ratio
<
expan
abbr
="
methodorũ
">methodorum</
expan
>
contineatur. </
s
>
<
s
>Igitur ſcientia,
<
lb
/>
&
<
expan
abbr
="
contẽplatio
">contemplatio</
expan
>
methodo
<
expan
abbr
="
cõuenit
">conuenit</
expan
>
: agere & efficere
<
expan
abbr
="
iã
">iam</
expan
>
non eſt amplius methodi, ſed vſus. </
s
>
<
s
>Proinde
<
lb
/>
cùm pars illa theorica ſit de munere methodi,
<
expan
abbr
="
vnaq́
">vnaque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>ſit
<
expan
abbr
="
cõſiderandi
">conſiderandi</
expan
>
ratio, licèt fines diuerſi ſint,
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
cuiuſq.
">cuiuſque</
expan
>
<
expan
abbr
="
contẽplationis
">contemplationis</
expan
>
non reputo
<
expan
abbr
="
abſurdũ
">abſurdum</
expan
>
, ſi eædem viæ
<
expan
abbr
="
atq.
">atque</
expan
>
ordines in
<
expan
abbr
="
artiũ
">artium</
expan
>
& ſcientiarum do
<
lb
/>
ctrina
<
expan
abbr
="
methodoq́
">methodoque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>tradenda teneantur. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Nanq.
">Nanque</
expan
>
inuenire, iudicare, notum facere quæ
<
expan
abbr
="
oĩa
">omnia</
expan
>
præſtat
<
lb
/>
methodus, ad
<
expan
abbr
="
oẽm
">omnem</
expan
>
<
expan
abbr
="
doctrinã
">doctrinam</
expan
>
communiter
<
expan
abbr
="
pertinẽt
">pertinent</
expan
>
. </
s
>
<
s
>Altera pars eſt eruditio, ſeu peritia,
<
foreign
lang
="
grc
">παιδείαν</
foreign
>
<
lb
/>
Ariſtoteles vocat quæ iam flagitatur in addiſcente. </
s
>
<
s
>De hac, etſi multa præclarè ſcripta ſunt ab
<
lb
/>
Octauiano Ferrario philoſopho ſapientiſsimo; nihilominus aliqua huc conferre viſum eſt, vt ſi
<
lb
/>
quid valeant ad
<
expan
abbr
="
naturã
">naturam</
expan
>
& vim methodi
<
expan
abbr
="
percipiendã
">percipiendam</
expan
>
, lector iis vtatur. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Itaq.
">Itaque</
expan
>
<
foreign
lang
="
grc
">παίδευοϊς, & παιδέα</
foreign
>
<
lb
/>
ſignificat
<
expan
abbr
="
ſimplicẽ
">ſimplicem</
expan
>
& puerilem
<
expan
abbr
="
inſtitutionẽ
">inſtitutionem</
expan
>
qua bonis legibus inſtitutæ reip. </
s
>
<
s
>ſolebant informare
<
lb
/>
teneros adhuc animos, cùm ad
<
expan
abbr
="
ſuã
">ſuam</
expan
>
ipſorum, tum corporis
<
expan
abbr
="
virtutẽ
">virtutem</
expan
>
comparandam, quæ
<
expan
abbr
="
plerunq.
">plerunque</
expan
>
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
cõſtabat
">conſtabat</
expan
>
ex quattuor
<
expan
abbr
="
mẽbris
">membris</
expan
>
, litteris, gymnaſtica, muſica, & pictura de
<
expan
abbr
="
quib.
">quibus</
expan
>
8. Poli. </
s
>
<
s
>multa diſ
<
lb
/>
ſeruit Ariſtoteles:
<
expan
abbr
="
idẽ
">idem</
expan
>
<
expan
abbr
="
quoq.
">quoque</
expan
>
meminit de altera eruditione quæ anteit
<
expan
abbr
="
quanq.
">quanque</
expan
>
<
expan
abbr
="
ſcientiã
">ſcientiam</
expan
>
; ſiquidem
<
lb
/>
eius auxilio diſcens in ſcientiæ myſteria poſsit introduci: huc
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
ſpectat
<
foreign
lang
="
grc
">παίδευσίς</
foreign
>
. </
s
>
<
s
>Vnde illa
<
lb
/>
abuſus eſt Gorgias
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
non promouens ſuos auditores vlterius. </
s
>
<
s
>videtur
<
expan
abbr
="
aũt
">aut</
expan
>
prima fronte nobis of
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg858
"/>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg859
"/>
<
lb
/>
ferre
<
expan
abbr
="
rudẽ
">rudem</
expan
>
<
expan
abbr
="
quandã
">quandam</
expan
>
<
expan
abbr
="
notitiā
">notitiam</
expan
>
&
<
expan
abbr
="
imperfectã
">imperfectam</
expan
>
, & citra cauſſas; addo
<
expan
abbr
="
etiã
">etiam</
expan
>
non eſſe illi
<
expan
abbr
="
verũ
">verum</
expan
>
propoſitum:
<
lb
/>
oritur
<
expan
abbr
="
aũt
">aut</
expan
>
ex vſu & experientia vel
<
expan
abbr
="
rerũ
">rerum</
expan
>
quæ ſunt certi
<
expan
abbr
="
cuiuſdã
">cuiuſdam</
expan
>
generis, vel ſunt infinitæ, nec cer
<
lb
/>
to genere
<
expan
abbr
="
cõprehendunt̃
">comprehenduntur</
expan
>
:
<
expan
abbr
="
itaq.
">itaque</
expan
>
duplex eruditio
<
expan
abbr
="
ponit̃
">ponitur</
expan
>
ab Ariſtotele, & de ſingulis, & de vniuerſis.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Rudem
<
expan
abbr
="
quoq.
">quoque</
expan
>
&
<
expan
abbr
="
imperfectã
">imperfectam</
expan
>
<
expan
abbr
="
notitiã
">notitiam</
expan
>
Plato Gorg. citra cauſſæ
<
expan
abbr
="
veriq́
">verique</
expan
>
. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
contemplationẽ
">contemplationem</
expan
>
tribuit eru
<
lb
/>
ditioni, ſeu peritię,
<
foreign
lang
="
grc
">ἐμπειριαν</
foreign
>
ille vocat, cùm
<
expan
abbr
="
coquinariã
">coquinariam</
expan
>
conferens cum arte medica, iubet eam
<
lb
/>
appellare
<
expan
abbr
="
peritiã
">peritiam</
expan
>
, quia
<
expan
abbr
="
nullã
">nullam</
expan
>
habeat rationem
<
expan
abbr
="
eorũ
">eorum</
expan
>
quę affert; nec doceat qualia ſint natura; pro
<
lb
/>
ptereà
<
expan
abbr
="
nullã
">nullam</
expan
>
<
expan
abbr
="
cauſsã
">cauſsam</
expan
>
reddit,
<
expan
abbr
="
ideòq́
">ideòque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>artis
<
expan
abbr
="
noīe
">nomine</
expan
>
dignam non putat, necnon ipſam vſu
<
expan
abbr
="
quodã
">quodam</
expan
>
& expe
<
lb
/>
rientia conſtare docet,
<
expan
abbr
="
memoriaq́
">memoriaque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>eius quod accidere conſuerit. </
s
>
<
s
>proinde ſimulachrum artis &
<
lb
/>
ſcientiæ potius eſſe
<
expan
abbr
="
q̃
">quae</
expan
>
horum quicquam. </
s
>
<
s
>Ea numeratur in habitibus (vt dictum eſt) atqui habi
<
lb
/>
tus
<
expan
abbr
="
finẽ
">finem</
expan
>
habet, cuius gratia comparatur: dirigitur
<
expan
abbr
="
aũt
">aut</
expan
>
ad iudicium. </
s
>
<
s
>At verò iudicium aliud eſt
<
lb
/>
in ſciente & docente; atque aliud in addiſcente & rudi, &
<
expan
abbr
="
perfectũ
">perfectum</
expan
>
<
expan
abbr
="
quidẽ
">quidem</
expan
>
in ſciente & docente,
<
lb
/>
vt de quaque re verè & rectè iudicare queat & cauſſam certam aſsignare ſiue certo
<
expan
abbr
="
rerũ
">rerum</
expan
>
genere,
<
lb
/>
ſeu de
<
expan
abbr
="
oībus
">oimbus</
expan
>
quod officium eſſe puto primi philoſophi. </
s
>
<
s
>In
<
expan
abbr
="
addiſcẽte
">addiſcente</
expan
>
verò & rudi imperfectum,
<
lb
/>
&
<
expan
abbr
="
vſq.
">vſque</
expan
>
ad
<
expan
abbr
="
terminũ
">terminum</
expan
>
<
expan
abbr
="
quẽdam
">quendam</
expan
>
progrediens: nulli ſanè viro denegatum. </
s
>
<
s
>ex quo efficitur, vt omnes
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
etiã
">etiam</
expan
>
ſine vlla diſciplina, & accuſare, & purgare poſsint,
<
emph
type
="
sup
"/>
b
<
emph.end
type
="
sup
"/>
& ea quę inter ſeſe
<
expan
abbr
="
obiiciũt
">obiiciunt</
expan
>
, aut reſpue
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg860
"/>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg861
"/>
<
lb
/>
re, aut approbare, ſed in addiſcente, tantum valens ad id, vt principia quæ afferuntur à doctore,
<
lb
/>
fidem apud ipſum inueniant, & vt intelligat modum quo res tractandæ ſunt, ſiue diſponendæ,
<
lb
/>
ſeu confirmandæ. </
s
>
<
s
>Magnum
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
quid poteſt auditio & conſuetudo. </
s
>
<
s
>ita vt qui tempus contriuerit
<
lb
/>
in mathematicis quę ſunt certiſsimæ &
<
expan
abbr
="
cōſtantiſsimæ
">conſtantiſsimæ</
expan
>
veritatis, is cùm ſe
<
expan
abbr
="
cõtulerit
">contulerit</
expan
>
ad rem
<
expan
abbr
="
medi-cã
">medi
<
lb
/>
cam</
expan
>
, non facilè ſe perſuaderi
<
expan
abbr
="
patiat̃
">patiatur</
expan
>
à veriſimilibus quæ ob
<
expan
abbr
="
rerũ
">rerum</
expan
>
fragilitatem medicina conſectatur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
c
<
emph.end
type
="
sup
"/>
Variæ ſunt
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
rerum
<
expan
abbr
="
cõditiones
">conditiones</
expan
>
,
<
expan
abbr
="
neq.
">neque</
expan
>
<
expan
abbr
="
oẽs
">omnes</
expan
>
eadem præcepta ſiue leges
<
expan
abbr
="
admittũt
">admittunt</
expan
>
, quocirca
<
expan
abbr
="
etiã
">etiam</
expan
>
ſuus
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg862
"/>
<
lb
/>
ad quanque modus diſpoſitionis & confirmationis fuit
<
expan
abbr
="
accõmodandus
">accommodandus</
expan
>
: ad hunc percipiendum
<
lb
/>
apparat eruditio, qui ſanè nihil veri continet. </
s
>
<
s
>Ecquid
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
veri eſt in illo, quae prius
<
expan
abbr
="
agendũ
">agendum</
expan
>
ſit de ani
<
lb
/>
mali, aut planta, quae rationes ad ſenſum dirigendæ, & quae ex notioribus facienda doctrina? </
s
>
<
s
>quæ
<
expan
abbr
="
oĩa
">omnia</
expan
>
<
lb
/>
neceſſe eſt approbet
<
expan
abbr
="
quicunq.
">quicunque</
expan
>
ratione & via diſcere ſtudeat. </
s
>
<
s
>Sed cùm regulæ iudicandi
<
expan
abbr
="
tradãtur
">tradantur</
expan
>
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
itẽ
">item</
expan
>
ab Analytico; ad idem
<
expan
abbr
="
quoq.
">quoque</
expan
>
iudicium
<
expan
abbr
="
corroborandũ
">corroborandum</
expan
>
&
<
expan
abbr
="
dirigendũ
">dirigendum</
expan
>
valebunt
<
expan
abbr
="
admodũ
">admodum</
expan
>
præce
<
lb
/>
pta Analytica. </
s
>
<
s
>Vt
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
omnis naturæ habilitas arte & diſciplina rectior fit & expeditior, ita
<
expan
abbr
="
quoq.
">quoque</
expan
>
<
lb
/>
vis animi, ſi regulas agendi attuleris, & tutior, & promptior euadet. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Itaq.
">Itaque</
expan
>
Analytice docens de
<
lb
/>
monſtrationum modos & vſus, animum parat auditoris ad optimè
<
expan
abbr
="
inteligendū
">intelligendum</
expan
>
ea quę poſthàc
<
lb
/>
in methodo ſunt exponenda. </
s
>
<
s
>Ex hoc
<
expan
abbr
="
natũ
">natum</
expan
>
eſt, vt veteres hac eruditione carentes valde
<
expan
abbr
="
admodũ
">admodum</
expan
>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg863
"/>
<
lb
/>
à ratione vera aberrarint
<
foreign
lang
="
grc
">δι' ἀπειριαν</
foreign
>
, inquit Ariſtoteles &
<
foreign
lang
="
grc
">δι' ἀπαιδευσῖαν τῶν ἀναλητικῶν</
foreign
>
. </
s
>
<
s
>&
<
lb
/>
eos accuſauerit, qui ſimul ſcientiam
<
expan
abbr
="
modumq́ue
">modumque</
expan
>
ſciendi veſtigarent,
<
emph
type
="
sup
"/>
d
<
emph.end
type
="
sup
"/>
neque Analyticæ clypeo
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg864
"/>
<
lb
/>
muniti conflictarentur cum ſcientiis: etenim velut milites inermes, inferiores è pugna diſce
<
lb
/>
dant neceſſe eſt: proinde
<
foreign
lang
="
grc
">δεἰ πεπαιδεῦθαι</
foreign
>
; hoc eſt, eruditum eſſe, quàm in campum docen
<
lb
/>
dus ipſe deſcendas. </
s
>
<
s
>Atque hæc eſt potiſsima methodi pars; quandò ſic exponitur, vt docea
<
lb
/>
tur: nam ſicut efficiens in natura ſuo fine fruſtratur, nec formam inducere poteſt in materiam;
<
lb
/>
niſi probè ſubacta fuerit, ita omnis opera docentis ſine hoc audientis apparatu erit inanis. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Neq.
">Neque</
expan
>
<
lb
/>
eſt hoc ſolùm iudicium Ariſtotelis, ſed etiam ſapientiſsimi Galeni qui quodam in loco ait
<
lb
/>
initium prauorum dogmatum illud vnum eſſe nihil de demonſtrationibus prius eſſe contem
<
lb
/>
platum; verùm vnà res inquirere & tanquam ſcientem quid ſit demonſtratio; tentare demon
<
lb
/>
ſtrationes afferre. </
s
>
<
s
>Idem quoque longo ſermone ſcribens ad Hieronem notat eorum arrogan
<
lb
/>
tiam ſine arte Analytica ſcientias aggredi volunt;
<
expan
abbr
="
multaq́ue
">multaque</
expan
>
incommoda commemorat in quæ </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>