Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
page |< < (68) of 389 > >|
12068THEORIÆ tranſitu per intermedias magnitudines. In iis caſibus continuitas
ſervatur in motu ſingularum partium, quæ accedunt.
Illæ per
lineam quandam continuam, &
continua velocitatis mutatione
accedunt ad locum ſibi debitum:
quin immo etiam poſteaquam
eo advenerunt, pergunt adhuc moveri, &
nunquam habent
quietem nec abſolutam, nec reſpectivam reſpectu aliarum par-
tium, licet jam in reſpectiva poſitione ſenſibilem mutationem
non ſubeant:
parent nimirum adhuc viribus omnibus, quæ re-
ſpondent omnibus materiæ punctis utcunque diſtantibus, &
actio
proximarum partium, quæ novam adhæſionem parit, eſt conti-
nuatio actionis, quam multo minorem exercebant, cum eſſent
procul.
Hoc autem, quod pertineant ad illam domum, vel
maſſam, eſt aliquid non in ſe determinatum, quod momento
quodam determinato fiat, in quo ſaltus habeatur, ſed ab æſti-
matione quadam pendet noſtrorum ſenſuum ſatis craſſa ;
ut li-
cet perpetuo accedant illæ partes, &
pergant perpetuo mutare
poſitionem reſpectu ipſius maſſæ tum incipiant cenſeri ut per-
tinentes ad illam domum, vel maſſam:
cum deſinit reſpectiva
mutatio eſſe ſenſibilis, quæ ſenſibilitatis ceſſatio fit ipſa etiam
quodammodo per gradus omnes, &
continuo aliquo tempore,
non vero per ſaltum.
150. Hinc diſtinctius ibi licebit difficultatem omnem amovere
11Generalis re-
ſponſio ad ca-
ſus ſimiles in-
de eruta.
dicendo, non ſervari mutationem continuam in magnitudinibus
earum rerum, quæ continuæ non ſunt, &
magnitudinem non
habent continuam, ſed ſunt aggregata rerum disjunctarum;
vel
in iis rebus, quæ a nobis ita cenſentur aliquod totum conſtitue-
re, ut magnitudinem aggregati non determinent diſtantiæ inter
eadem extrema, ſed a nobis extrema ipſa aſſumantur jam alia,
jam alia, quæ cenſeantur incipere ad aggregatum pertinere, ubi
ad quaſdam diſtantias devenerint, quas ut ut in ſe juxta legem
continuitatis mutatas, nos a reliquis divellimus per ſaltum, ut
dicamus pertinere eas partes ad id aggregatum.
Id accidit, ubi
in objectis caſibus acceſſiones partium novæ fiunt, atque ibi
nos in uſu vocabuli ſaltum facimus;
ars, & Natura ſaltum uti-
que habet nullum.
151. Non idem contingit etiam, ubi plantæ, vel animantia
22Alii caſs, in
quibus læditur,
alii , in qui-
bus habetur ſo
lum proxima,
non accurata
continuitas
creſcunt, ſucco ſe inſinuante per tubulos fibrarum, &
procurren-
te, ubi &
magnitudo computata per diſtantias punctorum ma-
xime diſtantium tranſit per omnes intermedias;
cum nimirum i-
pſe procurſus fiat per omnes intermedias diſtantias.
At quoniam
&
ibi mutantur termini illi, qui diſtantias determinant, & no-
men ſuſcipiunt altitudinis ipſius plantæ;
vera & accurata continui-
tas ne ibi quidem obſervatur, niſi tantummodo in motibus, &

velocitatibus, ac diſtantiis ſingularum partium :
quanquam ibi
minus recedatur a continuitate accurata, quam in ſuperioribus.
In his autem, & in illis habetur ubique illa alia continuitas quæ-
dam apparens, &
affectata tantummodo a Natura, quam intue-
mur etiam in progreſſu ſubſtantiarum, ut incipiendo ab

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index