1
42[Figure 42]
figura nauiculæ, cuius
puppis A, prora D,
gubernaculum verò EF
obliquè conſtitutum;
Nam certè ad impul
ſum aquæ in alam ob
uerſam FA, ipſa pup
pis A cum retrocede
re non poſſit ob pro
greſsum nauiculæ (dum
modo aliquantulum cedere debeat impulſui) declinabit in
E, vbi erat gubernaculi manubrium, qua parua motione
puppis, ob rationes in principio poſitas, prora ad contra
rium verget, inquit Ariſtoteles, ſcilicet ad latus oppoſitum,
proindeque conſtituetur in H, niſi validum aliquod ventum
inde ſpirans paruaque conuerſio temonis non obſtet.
42[Figure 42]figura nauiculæ, cuius
puppis A, prora D,
gubernaculum verò EF
obliquè conſtitutum;
Nam certè ad impul
ſum aquæ in alam ob
uerſam FA, ipſa pup
pis A cum retrocede
re non poſſit ob pro
greſsum nauiculæ (dum
modo aliquantulum cedere debeat impulſui) declinabit in
E, vbi erat gubernaculi manubrium, qua parua motione
puppis, ob rationes in principio poſitas, prora ad contra
rium verget, inquit Ariſtoteles, ſcilicet ad latus oppoſitum,
proindeque conſtituetur in H, niſi validum aliquod ventum
inde ſpirans paruaque conuerſio temonis non obſtet.
Quo ex principio intelligi poteſt cur ex tranſuerſo per
flante admodum vento, ac directè nihilominus nauigia
procedendo, tandem non pertingant, quo præcisè tende
bant, ſed inferius multo, ſeu ad partem vento magis oppo
ſitam. Porro cum aliquantulum à latere vento perflante,
alam temonis illi ſatis obuerſam nautæ conſtituere tenean
tur, validiſsimè ipſam ſimul cum puppi fluctus repellunt,
quo ſanè repulſo circumagerent totam nauim, niſi ſimul in
latus verſus proram inciderent, nam hinc inde coadæquato
repulſu, ac gubernaculo moderante, dum nauis pergit an
trorſum ſemper eandem, quam prius in ſe poſitionem, ac
directionem ſeruat. Cum itaque fluctus ipſi nauem circumage
re nequeant, nauisque aliquid pati debeat ex ipſo repulſu, to
ta ſimul cogitur ſenſim declinare ad latus vento oppoſitum;
Vt exempli gratia data poſitione, quam modo tenet deſcri
pta nauicula in AD, ac perflante vento ex tranſuerſo, vt
ex H, certè ad motum ipſius puppis ex A in E, prora
non conuerteretur à D in H, (niſi ob maiorem conuer
ſionem temonis, ſed potius non nihil cedendo ſicut puppis,
flante admodum vento, ac directè nihilominus nauigia
procedendo, tandem non pertingant, quo præcisè tende
bant, ſed inferius multo, ſeu ad partem vento magis oppo
ſitam. Porro cum aliquantulum à latere vento perflante,
alam temonis illi ſatis obuerſam nautæ conſtituere tenean
tur, validiſsimè ipſam ſimul cum puppi fluctus repellunt,
quo ſanè repulſo circumagerent totam nauim, niſi ſimul in
latus verſus proram inciderent, nam hinc inde coadæquato
repulſu, ac gubernaculo moderante, dum nauis pergit an
trorſum ſemper eandem, quam prius in ſe poſitionem, ac
directionem ſeruat. Cum itaque fluctus ipſi nauem circumage
re nequeant, nauisque aliquid pati debeat ex ipſo repulſu, to
ta ſimul cogitur ſenſim declinare ad latus vento oppoſitum;
Vt exempli gratia data poſitione, quam modo tenet deſcri
pta nauicula in AD, ac perflante vento ex tranſuerſo, vt
ex H, certè ad motum ipſius puppis ex A in E, prora
non conuerteretur à D in H, (niſi ob maiorem conuer
ſionem temonis, ſed potius non nihil cedendo ſicut puppis,