Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Table of contents

< >
[5.] Capitulum quintum / in quo ponuntur regule ſiue concluſiones velocitatis et tar­ditatis motus penes proportionem pro­portionum conformiter ad intentionem calculatoris.
Page: 63
[6.] Sextum capitulum / in quo ponūtur alique obiectiones contra aliquas concluſiones ſuperioris capitis.
Page: 67
[7.] Septimum capitulum / in quo inquiri­tur: vtrum aliqua potentia non varia-riata per medium vniforme aut diffor-me, vniformiter ad non gradum vel ad gradum ſuum motum remittere aut in­tendere valeat.
Page: 74
[8.] Capitulū octauū / in quo inquiritur an due potentie īequales idē mediū īuariatū tran-ſeūtes valeãt vniformiter remittere aut intē­dere motum ſuum per ambarū vel alterius earum variationem.
Page: 78
[9.] Capitulum nonum / quod obiicit cõcluſioni­bus duoꝝ p̄cedentium capitum.
Page: 89
[10.] Capitulum decimum / in quo oſten-ditur, et traditur noticia velocitatis motus penes cauſam in medio vni-formiter difformi quieſcente: poten-tia continuo variata.
Page: 96
[11.] Capitulum vndecimum / in quo pulchre admodum comparantur motus diuerſa-rum potentiarum in eodem medio vnifor­miter difformi inuariato mouentium per earum potentiarum vniforme crementum
Page: 103
[12.] Capitulum duodecimum: aliqui-bus predictarum concluſionum pre-cedentium capitum obiiciens.
Page: 108
[13.] Capitulum tridecimum / in quo ponū­tur alique concluſiones velocitatē mo­tus penes cauſam declarãtes in medio non reſiſtente in quo eſt progreſſio la-titudinis reſiſtentie vniformiter diffor­mis: gradu intenſiori quieſcente.
Page: 113
[14.] Quartumdecimum capitulum: in quo ponuntur concluſiones de velo-citate motus in medio non reſiſtente, in quo eſt progreſſio ſiue extenſio la-titudinis reſiſtentie nõ gradu aut ex­tremo remiſſiori quieſcente inſequē-do ordinem et modum calculatoris.
Page: 117
[15.] Quindecimum caput / quod obiicit ali-quibus que dicta ſunt in precedentibꝰ duo­bus capitibus: inferendo aliquas conclu-ſiones de velocitate motus in reſiſtētia dif­formiter difformi progrediente per medi-um non reſiſtens: et in latitudine vniformi­ter difformi condenſante ſe ad non quãtū in medio non reſiſtente.
Page: 122
[1.] Capitulū ṗmū / in quo ponūtur aliq̈ cõia elemēta ī hac materia definitiões vcꝫ diuiſionibꝰ adiunctis
Page: 129
[2.] Capitulum ſecundum / in quo inueſtiga­tur diſputatiue et per modum queſtionis penes quid attendi habeat motus loca-lis difformis quo ad ſubiectum velocitas
Page: 134
[3.] Capitulū tertiū / in quo oſtendit̄̄ modꝰ cogno-ſcendi ſiue cõmenſurandi motū vniformieer diffor-mem et difformiter difformem quo ad tempus quo ad velocitatem et tarditatem in omni ſpecie .etc̈. In oī ſpecie ꝓportiõis rõnalis et irrõalis per modū q̄ſtiõis ꝓcedendo.
Page: 141
[4.] Capitulum quartum in quo diſputatiue īquiritur quõ motus difformis quo ad ſubiectū et tp̄s ſimul: pa­riter motus mixti veloci­tas cognoſci debeat.
Page: 168
[1.] Capitulū primū in quo diſputatiue inquiritur. Quid ſi raritas et dēſitas et penes q̇d raritatis et dēſitatis intēſio et rarefactiõis et condenſationis ſit velocitas attendenda.
Page: 174
[2.] Secundū capitulū huiꝰ tractatus / in quo ſolito pro more diſputatiue inquirimus penes quid velo­citas augmētationis attendi habeat.
Page: 203
[1.] Capitulum primuꝫ in quo diſputatiue inquirit̄̄ penes quid motus alterationis velocitas attendi habeat.
Page: 218
[2.] Capitulum ſecundum in quo agitur de intenſione et remiſ-ſione formarum.
Page: 236
[3.] Caput .3.4. tractatus inquireas diſpu­tatiue. An qualitates contrarie ſe com-patiantur.
Page: 252
[4.] Capitulū q̈rtū / in quo principalr̄ q̄rit̄̄ penes quid attendi intenſio qualitatis difformis debeat.
Page: 263
[5.] Capitulum quintum inquirens penes quid gradus ſummi inductio ſit attendenda.
Page: 277
< >
page |< < of 290 > >|
    <echo version="1.0">
      <text xml:lang="la">
        <div xml:id="N10132" level="1" n="1" type="body">
          <div xml:id="N15C17" level="2" n="3" type="other" type-free="pars">
            <div xml:id="N15C22" level="3" n="1" type="other" type-free="tractatus">
              <div xml:id="N1B67A" level="4" n="14" type="chapter" type-free="capitulum">
                <p xml:id="N1BC2A">
                  <s xml:id="N1BCB5" xml:space="preserve">
                    <pb chead="De motu quo ad cauſã in medio non reſiſtente." file="0122" n="122"/>
                  poſt̄ mouetur velocius: ſemper mouetur velocius /
                    <lb/>
                  quod fuit probandum. </s>
                  <s xml:id="N1BCC9" xml:space="preserve">Patet ergo concluſio.</s>
                </p>
                <note position="left" xml:id="N1BCCC" xml:space="preserve">1. correl.</note>
                <p xml:id="N1BCD0">
                  <s xml:id="N1BCD1" xml:space="preserve">¶ Ex hac concluſione ſequitur primo /  datis dua-
                    <lb/>
                  bus latitudinibus equalibus reſiſtentie vniformi-
                    <lb/>
                  ter difformis inequaliter extenſis per inequales ꝑ­
                    <lb/>
                  tes mediorum non reſiſtentium: et quilibet punctus
                    <lb/>
                  reſiſtentie minus extenſe in aliqua proportione in-
                    <lb/>
                  cipiat vniformiter intendere motum ſuum cõtinuo
                    <lb/>
                  velocius puncto ſibi correſpondente in latitudine
                    <lb/>
                  magis extenſa: poña poſita in reſiſtentia minus ex­
                    <lb/>
                  tenſa in aliquo puncto cū quo incipit intendere mo­
                    <lb/>
                  tum ſuum velocius continuo mouebitur poña equa­
                    <lb/>
                  li poſita in conſimili puncto in latitudine magis ex­
                    <lb/>
                  tenſa dūmodo ibi intendat motum ſuum. </s>
                  <s xml:id="N1BCEA" xml:space="preserve">Proba-
                    <lb/>
                  tur correlarium / quia talis poña poſita in latitudi­
                    <lb/>
                  ne minus extenſa incipit velocius moueri: et poſt̄
                    <lb/>
                  ſic mouetur ſemper velocius mouetur ſtante caſu:
                    <lb/>
                  igitur correlarium verum: </s>
                  <s xml:id="N1BCF5" xml:space="preserve">Arguitur maior / q2 ſi in­
                    <lb/>
                  ciperet tardius vel equaliter moueri: et quilibet pū­
                    <lb/>
                  ctus minoris reſiſtentie minus diſtat ab eã ꝙ̄ pun-
                    <lb/>
                  ctus conſimilis diſtat a potentia mota in latitudi-
                    <lb/>
                  ne magis extenſa: et quilibet punctus velocius mo-
                    <lb/>
                  uebitur immediate poſt hoc: ergo citius immedia-
                    <lb/>
                  te poſt hoc aliquis punctus minoris reſiſtentie at-
                    <lb/>
                  tinget in latitudine minus extenſa poñam ibi mo-
                    <lb/>
                  tam quã conſimilis attingat poñam in latitudine
                    <lb/>
                  magis extenſa. </s>
                  <s xml:id="N1BD0A" xml:space="preserve">Patet conſequentia ex tertia ſup-
                    <lb/>
                  poſitione: et per conſequens immediate poſt hoc ve­
                    <lb/>
                  locius mouebitur alia (cum moueatur cum minori
                    <lb/>
                  reſiſtentia.) </s>
                  <s xml:id="N1BD13" xml:space="preserve">Sed minor eãdem cum minori precedē­
                    <lb/>
                  tis concluſionis demonſtrationem exigit. </s>
                  <s xml:id="N1BD18" xml:space="preserve">Et ſic pa­
                    <lb/>
                  tet correlarium.
                    <note position="left" xlink:href="note-0122-01a" xlink:label="note-0122-01" xml:id="N1BD4F" xml:space="preserve">2. correl.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N1BD22" xml:space="preserve">¶ Sequitur ſecundo /  datis dua-
                    <lb/>
                  bus: vel quotcū latitudinibus reſiſtētie vniformi­
                    <lb/>
                  ter difformis equalis reſiſtentie inequalitater exten-
                    <lb/>
                  ſis et quilibet punctus vnius moueatur eque veloci­
                    <lb/>
                  ter ſicut punctus correſpondens in alia: et hoc conti­
                    <lb/>
                  nuo vniformiter: poña que mouetur in medio mino­
                    <lb/>
                  ri / hoc eſt in minus extenſa reſiſtentia continuo tar-
                    <lb/>
                  dius mouetur ꝙ̄ poña ei equalis que mouetur in la­
                    <lb/>
                  titudine magis extenſa et hoc dūmodo ille potētie
                    <lb/>
                  incipiant a conſimilibus punctis. </s>
                  <s xml:id="N1BD37" xml:space="preserve">Probatur cor-
                    <lb/>
                  relarium / quia talis potentia in latitudine minus
                    <lb/>
                  extenſa incipit tardius mouere ꝙ̄ alia in latitudi-
                    <lb/>
                  ne magis extenſa: et poſt̄ mouetur tardius non po­
                    <lb/>
                  teſt incipere equaliter moueri: nec velocius: igitur
                    <lb/>
                  continuo tardius mouetur. </s>
                  <s xml:id="N1BD44" xml:space="preserve">Patet conſequentia: et
                    <lb/>
                  tam maior ꝙ̄ minor probantur eodem modo ſicut
                    <lb/>
                  probantur in concluſione precedenti.</s>
                </p>
                <note position="left" xml:id="N1BD55" xml:space="preserve">3. correl.
                  <lb/>
                decīa cõ-
                  <lb/>
                clu. cal.</note>
                <p xml:id="N1BD5D">
                  <s xml:id="N1BD5E" xml:space="preserve">¶ Sequitur tertio /  tam in caſu concluſionis quã
                    <lb/>
                  correlariorum continuo in quolibet tempore ade-
                    <lb/>
                  quate terminato ad inſtans initiatiuum motus: ve­
                    <lb/>
                  locius intendit motum ſuum poña mota in maiori
                    <lb/>
                  medio ꝙ̄ in minori. </s>
                  <s xml:id="N1BD69" xml:space="preserve">Probatur / quia dato quocū
                    <lb/>
                  tali tempore ſemper in inſtanti terminatiuo illius
                    <lb/>
                  potentia que eſt in maiori medio in caſu concluſio-
                    <lb/>
                  nis eſt cū puncto minus intenſo ſiue mouetur a ma-
                    <lb/>
                  iori ꝓportione ꝙ̄ alia poña in medio maiori / vt pa­
                    <lb/>
                  tet ex concluſione: et inceperunt ab equali velocita-
                    <lb/>
                  te: ergo in illo tempore adequate maiorem veloci-
                    <lb/>
                  tatem acquiſiuit potentia mota in maiori medio ̄
                    <lb/>
                  alia mota in minori: et per conſequens velocius ī ta­
                    <lb/>
                  li tempore adequate intendit motum ſuum. </s>
                  <s xml:id="N1BD7E" xml:space="preserve">Et ſic ꝓ­
                    <lb/>
                  batur de alia poñe / que eſt in latitudine minus intē­
                    <lb/>
                  ſa in caſu precedentis correlarii reſpectu potentie
                    <lb/>
                  que in caſu eiuſdem correlarii eſt in latitudine ma-
                    <lb/>
                  gis extenſa. </s>
                  <s xml:id="N1BD89" xml:space="preserve">Et ſic patet correlariū. </s>
                  <s xml:id="N1BD8C" xml:space="preserve">Et hec ſub aliis
                    <lb/>
                  verbis tamen: eſt decima concluſio calculatoris ̄­
                    <lb/>
                  uis eam ſic non probet. </s>
                  <s xml:id="N1BD93" xml:space="preserve">¶ Multe alie concluſiones
                    <lb/>
                  poſſent in hac materia adduci, et ex predictis euidē­
                    <cb chead="De motu quo ad cauſã in medio non reſiſtente."/>
                  ter inferri, nihilominus breuitatis cauſa ſuperſe-
                    <lb/>
                  deo in ſequenti capite aliquas ex eis in deductioni­
                    <lb/>
                  bus argumentorum probaturus.</s>
                </p>
              </div>
              <div xml:id="N1BD9F" level="4" n="15" type="chapter" type-free="capitulum">
                <head xml:id="N1BDA4" xml:space="preserve">Quindecimum caput / quod obiicit ali-
                  <lb/>
                quibus que dicta ſunt in precedentibꝰ duo­
                  <lb/>
                bus capitibus: inferendo aliquas conclu-
                  <lb/>
                ſiones de velocitate motus in reſiſtētia dif­
                  <lb/>
                formiter difformi progrediente per medi-
                  <lb/>
                um non reſiſtens: et in latitudine vniformi­
                  <lb/>
                ter difformi condenſante ſe ad non quãtū
                  <lb/>
                in medio non reſiſtente.</head>
                <p xml:id="N1BDB5">
                  <s xml:id="N1BDB6" xml:space="preserve">IAm aggredior impugnare ali-
                    <lb/>
                  qua eorum que dicta ſunt in tridecimo: et
                    <lb/>
                  quarto decimo capitibus: et ſignanter ter-
                    <lb/>
                  tiam ſuppoſitionem tridecimi capitis baſim / et fun­
                    <lb/>
                  damentum omnium dictorum in predictis capiti-
                    <lb/>
                  bus.</s>
                </p>
                <p xml:id="N1BDC3">
                  <s xml:id="N1BDC4" xml:space="preserve">Et ideo cõtra eam primo arguitur ſic
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N1BDC8" xml:space="preserve">Non eſt poſſibile latitudinem reſiſtentie acq̇ri par-
                    <lb/>
                  tibiliter quo ad ſubiectum tantum / vt dicit ſuppoſi­
                    <lb/>
                  tio / igitur illa falſa. </s>
                  <s xml:id="N1BDCF" xml:space="preserve">Conſequentia patet et argui-
                    <lb/>
                  tur antecedens / quoniam ſi illud eſſet poſſibile: ſe-
                    <lb/>
                  queretur /  ab inequalibus proportionibus equa-
                    <lb/>
                  les velocitates prouenirent: ſed hoc eſt falſum: et cõ­
                    <lb/>
                  tra baſim totius huius operis: igitur illḋ ex quo ſe­
                    <lb/>
                  quitur: </s>
                  <s xml:id="N1BDDC" xml:space="preserve">Falſitas conſequentis eſt nota, et probatur
                    <lb/>
                  ſequela, et pono caſum /  ſint duo media non reſiſtē­
                    <lb/>
                  tia equalia: et per vnum illorum extendatur parti-
                    <lb/>
                  biliter quo ad ſubiectuꝫ dūtaxat vna reſiſtentia dif­
                    <lb/>
                  formiter difformis cuius prīa medietas ſit vnifor-
                    <lb/>
                  mis continuo vt .2. et ſecunda vt .6. et moueatur qui­
                    <lb/>
                  libet punctus eius vniformiter ↄ̨tinuo: puncto ve-
                    <lb/>
                  lociſſime moto, continuo moto a proportione qua­
                    <lb/>
                  drupla: et puncto medio a dupla (vt oportet) / et ꝑ ali­
                    <lb/>
                  ud medium extendatur a non quanto vna latitudo
                    <lb/>
                  vniformis per totum vt .4. quolibet puncto eius in­
                    <lb/>
                  trinſeco mouente vniformiter: et puncto velociſſime
                    <lb/>
                  moto: continuo moto a proportione quadrupla ita­
                    <lb/>
                   continuo tales latitudines maneant equales, et
                    <lb/>
                  equaliter moueantur: moueatur cum vtra illa­
                    <lb/>
                  rum vna poña vt .8. in eodem inſtanti, ab eodē pun­
                    <lb/>
                  cto: per eandem lineam inchoando: </s>
                  <s xml:id="N1BDFF" xml:space="preserve">Quo poſito ſic
                    <lb/>
                  argumentor. </s>
                  <s xml:id="N1BE04" xml:space="preserve">poña que mouetur cum latitudine vni­
                    <lb/>
                  formi mouetur equaliter omnino: et continuo eque­
                    <lb/>
                  velociter cum potentia que mouetur cum latitudi-
                    <lb/>
                  ne difformiter difformi: et tales potentie non poſ-
                    <lb/>
                  ſunt continuo moueri ab eadem proportione cum
                    <lb/>
                  nullus punctus in latitudine difformiter difformi
                    <lb/>
                  ſit equalis reſiſtentie adequate cum aliquo puncto
                    <lb/>
                  reſiſtentie vniformis (quandoquidem quodlibet in
                    <lb/>
                  reſiſtentia vniformi ſit vt .4. et in difformiter diffor­
                    <lb/>
                  mi quodlibet eſt vt .2. vel vt .6. adequate) / igitur ab
                    <lb/>
                  inequalibus proportionibus equales velocitates
                    <lb/>
                  proueniunt / quod fuit probandum: </s>
                  <s xml:id="N1BE1D" xml:space="preserve">Conſequentia
                    <lb/>
                  patet cum minore: et maior probatur. </s>
                  <s xml:id="N1BE22" xml:space="preserve">quia potētia
                    <lb/>
                  que mouetur cum reſiſtentia vniformi continuo eſt
                    <lb/>
                  in puncto medio illius reſiſtentie: et poña que moue-
                    <lb/>
                  tur cum reſiſtētia difformi ſimiliter ē in medio eiuſ­
                    <lb/>
                  dem reſiſtentie difformis: et eque velociter continuo
                    <lb/>
                  mouetur mediuꝫ vnius ſicut medium alterius / vt pa­
                    <lb/>
                  tet ex caſu: igitur eque velociter continuo mouetur
                    <lb/>
                  cum reſiſtentia vniformi ſicut alia poña cum diffor­
                    <lb/>
                  mi / quod fuit probandum. </s>
                  <s xml:id="N1BE35" xml:space="preserve">Conſequentia patet cuꝫ
                    <lb/>
                  minore: et arguitur prima pars maioris / q2 poña
                    <lb/>
                  cū reſiſtentia vniformi vt .4. ↄ̨tinuo mouet̄̄ a ꝓpor-
                    <lb/>
                  tione dupla cum ipſa ſit vt .8. et punctus medius ta­
                    <lb/>
                  lis latitudinis etiam continuo mouetur a propor-
                    <lb/>
                  tione dupla ex caſu: et incipiunt moueri ab eodē pū- </s>
                </p>
              </div>
            </div>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>
Impressum