12270THEORIÆ
pagetur.
Nam ſi extenſa quidem eſſent corpora, ſed impe-
netrabilitate carerent; manu contrectata fibras non ſiſterent,
nec motum ullum in iis progignerent, ac eadem radios non
reſlecterent, ſed liberum intra ſe aditum luci præberent. Por-
ro hoc diſcrimen utrumque manere poteſt integrum, & ma-
net inter mea indiviſibilia hæc puncta, & ſpiritus. Ipſa im-
penetrabilitatem habent, & ſenſus noſtros afficiunt, ob illud
primum crus aſymptoticum exhibens vim illam repulſivam pri-
mam; ſpiritus autem, quos impenetrabilitate carere credimus,
ejuſmodi viribus itidem carent, & ſenſus noſtros idcirco ne-
quaquam afficiunt, nec oculis inſpectantur, nec manibus pal-
pari poſſunt. Deinde in meis hiſce punctis ego nihil admit-
to aliud, niſi illam virium legem cum inertiæ vi conjunctam,
adeoque illa volo prorſus incapacia cogitationis, & voluntatis.
Quamobrem diſcrimen eſſentiæ illud utrumque, quod inter cor-
pus, & ſpiritum agnoſcunt omnes, id & ego agnoſco, nec ve-
ro id ab extenſione, & compoſitione continua deſumitur, ſed
ab iis, quæ cum ſimplicitate, & inextenſione æque conjungi
poſſunt, & cohærere cum ipſis.
netrabilitate carerent; manu contrectata fibras non ſiſterent,
nec motum ullum in iis progignerent, ac eadem radios non
reſlecterent, ſed liberum intra ſe aditum luci præberent. Por-
ro hoc diſcrimen utrumque manere poteſt integrum, & ma-
net inter mea indiviſibilia hæc puncta, & ſpiritus. Ipſa im-
penetrabilitatem habent, & ſenſus noſtros afficiunt, ob illud
primum crus aſymptoticum exhibens vim illam repulſivam pri-
mam; ſpiritus autem, quos impenetrabilitate carere credimus,
ejuſmodi viribus itidem carent, & ſenſus noſtros idcirco ne-
quaquam afficiunt, nec oculis inſpectantur, nec manibus pal-
pari poſſunt. Deinde in meis hiſce punctis ego nihil admit-
to aliud, niſi illam virium legem cum inertiæ vi conjunctam,
adeoque illa volo prorſus incapacia cogitationis, & voluntatis.
Quamobrem diſcrimen eſſentiæ illud utrumque, quod inter cor-
pus, & ſpiritum agnoſcunt omnes, id & ego agnoſco, nec ve-
ro id ab extenſione, & compoſitione continua deſumitur, ſed
ab iis, quæ cum ſimplicitate, & inextenſione æque conjungi
poſſunt, & cohærere cum ipſis.
155.
At ſi ſubſtantiæ capaces cogitationis &
voluntatis ha-
11Si poffibilis fit
fubſtantia præ-
dita hiſce viri-
bus, & capax
cogitationis;
eam nec fore
materiam, nec
ſpiritum. berent ejuſmodi virium legem, an non eoſdem præſtarent effe-
ctus reſpectu noſtrorum ſenſuum, quos ejuſmodi puncta? Re-
ſpondebo ſane, me hic non quærere, utrum impenetrabilitas,
& ſenſibilitas, quæ ab iis viribus pendent, conjungi pofſint
cum facultate cogitandi, & volendi, quæ quidem quæſtio
eodem redit, ac in communi ſententia de impenetrabilitate
extenſorum, ac compofitorum relata ad vim cogitandi, &
volendi. Illud ajo, notionem, quam habemus partim ex
obſervationibus tam ſenſuum reſpectu corporum, quam in-
timæ conſcientiæ reſpectu fpiritus, una cum reflexione, par-
tim, & vero etiam circa ſpiritus potifſimum, ex principiis
immediate revelatis, vel connexis cum principiis revelatis,
continere pro materia impenetrabilitatem, & fenſibilitatem,
una cum incapacitate cogitationis, & pro ſpiritu incapaci-
tatem afficiendi per impenetrabilitatem noſtros ſenſus, &
potentiam cogitandi, ac volendi, quorum priores illas ego etiam
in meis punctis admitto, poſteriores haſce in ſpiritibus; un-
de ſit, ut mea ipſa puncta materialia ſint, & eorum maſ-
fæ conſtituant corpora a ſpiritibus longiffime diſcrepantia.
Si poffibile ſit illud ſubſtantiæ genus, quod & hujuſmodi vi-
res activas habeat cum inertia conjunctas, & ſimul cogitare
poſſit, ac velle; id quidem nec corpus erit, nec ſpiritus,
fed tertium quid, a corpore diſcrepans per capacitatem co-
gitationis, & voluntatis, diſcrepans autem a ſpiritu per in-
ertiam, & vires haſce noſtras, quæ impenetrabilitatem indu-
cunt. Sed, ut ajebam, ea quæſtio huc non pertinet, &
aliunde reſolvi debet; ut aliunde utique debet reſolvi quæ-
ftio, qua quæratur, an ſubſtantia extenſa, &
11Si poffibilis fit
fubſtantia præ-
dita hiſce viri-
bus, & capax
cogitationis;
eam nec fore
materiam, nec
ſpiritum. berent ejuſmodi virium legem, an non eoſdem præſtarent effe-
ctus reſpectu noſtrorum ſenſuum, quos ejuſmodi puncta? Re-
ſpondebo ſane, me hic non quærere, utrum impenetrabilitas,
& ſenſibilitas, quæ ab iis viribus pendent, conjungi pofſint
cum facultate cogitandi, & volendi, quæ quidem quæſtio
eodem redit, ac in communi ſententia de impenetrabilitate
extenſorum, ac compofitorum relata ad vim cogitandi, &
volendi. Illud ajo, notionem, quam habemus partim ex
obſervationibus tam ſenſuum reſpectu corporum, quam in-
timæ conſcientiæ reſpectu fpiritus, una cum reflexione, par-
tim, & vero etiam circa ſpiritus potifſimum, ex principiis
immediate revelatis, vel connexis cum principiis revelatis,
continere pro materia impenetrabilitatem, & fenſibilitatem,
una cum incapacitate cogitationis, & pro ſpiritu incapaci-
tatem afficiendi per impenetrabilitatem noſtros ſenſus, &
potentiam cogitandi, ac volendi, quorum priores illas ego etiam
in meis punctis admitto, poſteriores haſce in ſpiritibus; un-
de ſit, ut mea ipſa puncta materialia ſint, & eorum maſ-
fæ conſtituant corpora a ſpiritibus longiffime diſcrepantia.
Si poffibile ſit illud ſubſtantiæ genus, quod & hujuſmodi vi-
res activas habeat cum inertia conjunctas, & ſimul cogitare
poſſit, ac velle; id quidem nec corpus erit, nec ſpiritus,
fed tertium quid, a corpore diſcrepans per capacitatem co-
gitationis, & voluntatis, diſcrepans autem a ſpiritu per in-
ertiam, & vires haſce noſtras, quæ impenetrabilitatem indu-
cunt. Sed, ut ajebam, ea quæſtio huc non pertinet, &
aliunde reſolvi debet; ut aliunde utique debet reſolvi quæ-
ftio, qua quæratur, an ſubſtantia extenſa, &