Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
Scan
Original
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
103
"/>
<
arrow.to.target
n
="
marg878
"/>
<
lb
/>
Rurſus inter formam & materiam duplex intercedit habitudo: prima, qua forma perfectionis
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
noĩe
">nomine</
expan
>
materiæ pręficitur; ſecunda, qua materies origine antecedit. </
s
>
<
s
>Neque tibi id moleſtiam ad
<
lb
/>
ferat, quòd materia caput alicuius ordinis in doctrina ſtatuatur, quòd notum eſſe debeat, illa ve
<
lb
/>
rò ſit ignota: accipitur enim materia quæ cogitatione comprehenditur, & eſt
<
foreign
lang
="
grc
">νοητή</
foreign
>
. </
s
>
<
s
>proinde
<
lb
/>
iam nota effecta principium ordinis eſſe poteſt. </
s
>
<
s
>His ſanè modis ſe habent principia naturę quę
<
lb
/>
diriguntur in ſcientiam: ex quibus effectum eſt, vt tres ordinum formulæ quibus ſcientiæ tra
<
lb
/>
duntur excogitatæ fuerint quos doctrinæ ordines appellabimus, proptereà quòd accommodent
<
lb
/>
res ad ſcientiam. </
s
>
<
s
>vnus à notione finis ad ea quibus finis comparatur, quem dicimus analyticum,
<
lb
/>
alter ab eorum notione ex quibus finis exiſtit, qui compoſitiuus appellatur: ac tertius ab eſſen
<
lb
/>
tia ad eſſentiæ principia, quem Galenus vocat definitiuum. </
s
>
<
s
>præter hos alius nullus ab approba
<
lb
/>
tis auctoribus vſurpatus, nec vnquam, vt puto, memoriæ commendatus. </
s
>
<
s
>Verumeninuerò cùm
<
lb
/>
dico finem, etiam generatim accipi volo id quod ſcire auemus, & laboramus vt noſcamus: ideò
<
lb
/>
propoſitum, & ſubiectum, cùm ſint fines; caput huius ordinis eſſe poterunt, quemadmodum
<
lb
/>
conſtat 1. T. 1. Phyſ. vbi propoſita ſcientia rerum naturalium illatum eſt agendum prius eſſe de
<
lb
/>
principiis. </
s
>
<
s
>Itaque aliud eſt ordo à via. </
s
>
<
s
>quòd (vt dictum eſt) via terminatur fabrica inſtrumen
<
lb
/>
torum, & ſumit nota, vt ex his inſtrumenta conflentur, ſed ordo nobis ſuppeditat locum in quo
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg879
"/>
<
lb
/>
res ſubiecta, principia,
<
expan
abbr
="
parteſq́
">parteſque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>ſunt ſuis inſtrumentis & rationibus explicanda. </
s
>
<
s
>Vt primùm de
<
lb
/>
natura
<
expan
abbr
="
disserendũ
">disserendum</
expan
>
, mox de corporibus, & anteà de ſimplicibus, poſteà de mixtis. </
s
>
<
s
>ſed via definiti
<
lb
/>
ua disseritur de natura; adhibebitur
<
expan
abbr
="
demõſtratiua
">demonſtratiua</
expan
>
ad explicandas affectiones corporum natura
<
lb
/>
lium; hęc res à poſteriori noteſcit; à priori noſcetur alia; verùm hæc poſt illam. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Itaq.
">Itaque</
expan
>
aliud or
<
lb
/>
do, aliud via. </
s
>
<
s
>Quamobrem omnium horum officia paucis verbis
<
expan
abbr
="
cõplecti
">complecti</
expan
>
voluimus hoc modo.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg830
"/>
b 1. de An.
<
lb
/>
T. 5.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg831
"/>
H</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg832
"/>
c 1. Top.
<
lb
/>
c. 10.
<
lb
/>
<
lb
/>
1. de An.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg833
"/>
d 1. Phyſ.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg834
"/>
A</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg835
"/>
a 5. Met.
<
lb
/>
c. 1.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg836
"/>
B</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg837
"/>
b T. 2.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg838
"/>
C</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg839
"/>
c Alex. 1.
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
q.
">que</
expan
>
1.
<
lb
/>
<
lb
/>
Ptol. </
s
>
<
s
>lib. 1.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg840
"/>
D</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg841
"/>
E</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg842
"/>
F</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg843
"/>
G</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg844
"/>
H</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg845
"/>
a 9. Met.
<
lb
/>
T. 20.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg846
"/>
b 1. Phyſ.
<
lb
/>
T. c. 57.
<
lb
/>
<
lb
/>
1. Phyſ.
<
lb
/>
T. c. 3.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg847
"/>
A</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg848
"/>
B</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg849
"/>
a 1. De An.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg850
"/>
C</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg851
"/>
b 1. de an.
<
lb
/>
T. 45.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg852
"/>
c Euſtr. 2.
<
lb
/>
Poſt.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg853
"/>
D</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg854
"/>
d 1. Magn.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Mor. </
s
>
<
s
>c. 1.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg855
"/>
e 2 ad Eud.
<
lb
/>
c. 1.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg856
"/>
f 1. de par.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>anim.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg857
"/>
E</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg858
"/>
a a. </
s
>
<
s
>Elen.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg859
"/>
F</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg860
"/>
b. 1. Elen.
<
lb
/>
1. Rhet.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg861
"/>
G</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg862
"/>
c 2. Met.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg863
"/>
H</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg864
"/>
d 2. Met.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg865
"/>
A</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg866
"/>
B</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg867
"/>
a Gal.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg868
"/>
b 1. Poſt.
<
lb
/>
T. 35. c. 8.
<
lb
/>
<
lb
/>
2. Met.
<
lb
/>
<
lb
/>
1. de An.
<
lb
/>
T. 5.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg869
"/>
c In prob.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>mag. </
s
>
<
s
>com
<
lb
/>
ment.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg870
"/>
C</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg871
"/>
d 1. Rhet.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg872
"/>
e Proclus
<
lb
/>
2. in Tim.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg873
"/>
D</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg874
"/>
E</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg875
"/>
F</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg876
"/>
G</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg877
"/>
H</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg878
"/>
A</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg879
"/>
B</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
emph
type
="
italics
"/>
Inſtrumenta docent; ſumit via, collocat ordo
<
emph.end
type
="
italics
"/>
.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>Hæc
<
expan
abbr
="
aũt
">aut</
expan
>
omnia quæ prima conſtituimus, vt nobis nota ſtatuuntur, ſiue ſint ex eorum ordi
<
lb
/>
ne quę proximè colliguntur à ſenſu; ſeu facta ſint nota nobis ex aliis quę ſint nota nobis. </
s
>
<
s
>Etenim
<
lb
/>
& materia, quanuis ſit ignota per ſe, cùm facta eſt
<
expan
abbr
="
intelligẽda
">intelligenda</
expan
>
eſſe poteſt nonmodò principium
<
lb
/>
rei, ſed cognitionis. </
s
>
<
s
>At enim cuiuſque ordinis vſus ex Ariſtotele & Galeno facilè expedietur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>quandoquidem reſolutiuus ad inuentionem faciat, ad notitiam pariendam compoſitiuus. </
s
>
<
s
>Defi
<
lb
/>
nitiuus ad breuitatem & memoriam. </
s
>
<
s
>Nam primus ille ordo proficiſcitur ex fine, à quo omnia
<
lb
/>
ſuppeditantur quibus eſt opus ad
<
expan
abbr
="
conſequendũ
">conſequendum</
expan
>
id quod optamus,
<
expan
abbr
="
eaq́
">eaque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>ſerie qua ſemper ex con
<
lb
/>
ſequente prius accipimus, vt eò demum perueniat quod futurum eſt principium effectionis, ſiue
<
lb
/>
executionis, vt in
<
expan
abbr
="
oĩ
">omni</
expan
>
actione humana, niſi temeraria ſit, euenire ſolet: ſic & propoſito fine colli
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg880
"/>
<
lb
/>
guntur illa quę perducunt ad eum finem: eſt
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
finis principium vnà rei & ſermonis, & (vt ait
<
lb
/>
Proclus)
<
foreign
lang
="
grc
">κάλλιστον ὁρμητήριον</
foreign
>
, ideſt, gradus optimus ad
<
expan
abbr
="
agendũ
">agendum</
expan
>
& cogitandum. </
s
>
<
s
>Proinde cùm
<
lb
/>
inuentio cęteris actibus ſcientiæ pręcedat: iure primus omnium ponetur reſolutiuus. </
s
>
<
s
>Cùm verò
<
lb
/>
in altero qui eſt
<
expan
abbr
="
cõpoſitiuus
">compoſitiuus</
expan
>
, ſuccedat, vt priora & cauſſa quæ reſoluendo inuentæ fuerant; po
<
lb
/>
ſterioribus & effectis adnectantur, & in hoc poſita ſit rerum ſcientia, compoſitiuus ad ſcientiam
<
lb
/>
faciet, non eo quòd doceat: iam enim eſt hoc inſtrumenti, non quòd ſumat id quod eſt viæ, ſed
<
lb
/>
quoniam res ſcibiles in eo ſic diſponuntur, vt optimè ex ipſo vię pateant, & principia ex quibus
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
inſtrumẽta
">inſtrumenta</
expan
>
ſciendi conflentur. </
s
>
<
s
>Idcirco cùm ex inuentis
<
expan
abbr
="
cõſtituatur
">conſtituatur</
expan
>
, iam poſterior ordo
<
expan
abbr
="
habẽdus
">habendus</
expan
>
.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Quanquam hic ordo ſupra cæteros vtilis eſt, vbi productio & effectio proponuntur vt in arti
<
lb
/>
bus: neque
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
efficiendo aliter progredi licet. </
s
>
<
s
>Verùm ſi incidamus in commune ad vnum, & eius
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
quoq.
">quoque</
expan
>
tractatio ex reſolutione & compoſitione conſtat: etenim vbi notum fuerit, ita reſoluitur,
<
lb
/>
vt ratione prius, & eiuſmodi, vt à partibus ſeparari poſsit, quia ſine
<
expan
abbr
="
quaq.
">quaque</
expan
>
cogitari valeat; partes
<
lb
/>
vbi conuenientia conſtituta fuerit, prima illa mentis appulſione ſine hoc communi nequaquam,
<
lb
/>
quia nimirùm eſſentia ſit eadem eius quod eſt in parte, & partis vt ſubſtantiæ & ſubſtantiæ en
<
lb
/>
tis, vt ſuo loco diſputauimus, quòd ſi ignotum fuerit, ex partibus tanquam natura prioribus vt
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
cõmune
">commune</
expan
>
ſecundùm rationem reperitur, & ad earum notitiam quoquo modo pertinet, vt expoſi
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg881
"/>
<
lb
/>
tum eſt in diſceptatione de
<
expan
abbr
="
cõmuni
">communi</
expan
>
ad vnum. </
s
>
<
s
>Sed cùm partes ſint, & origine, & natura priores.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>in vtroque partium notitia flagitatur, & præcipuè primæ illius partis à qua cæterę deſcendunt.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Verùm à prima parte ad alias, & ab his ad vniuerſum eſt ordo compoſitiuus. </
s
>
<
s
>Etenim ordo prius
<
lb
/>
elucet in poſteriore: neque enim ordo ſpectatur in pedibus animalis, quia per ſe noteſcunt; nec
<
lb
/>
aliud ad ſui notitiam flagitant, ſed in pedibus ſcamni quos ſine pedibus animalis animo comple
<
lb
/>
cti non licet; idcircò in
<
expan
abbr
="
eorũ
">eorum</
expan
>
notitiam reſoluuntur, & ex eorum
<
expan
abbr
="
cõprehenſione
">comprehenſione</
expan
>
<
expan
abbr
="
pedũ
">pedum</
expan
>
ſcamni co
<
lb
/>
gnitio conſtat; mox ipſius
<
expan
abbr
="
cõmunis
">communis</
expan
>
ex
<
expan
abbr
="
vtriuſq.
">vtriuſque</
expan
>
notitia. </
s
>
<
s
>Quamobrem
<
expan
abbr
="
vbiq.
">vbique</
expan
>
compoſitiuus ordo
<
lb
/>
ad ſcientiam proximè pertinebit, qui cùm maximè appareat in vniuocis, vbi à genere deducimur
<
lb
/>
ad ſpecies; videtur eſſe ratio potiſsima, cur ibi à
<
expan
abbr
="
cõmunibus
">communibus</
expan
>
exordiamur; in iis quæ ſunt ad
<
expan
abbr
="
vnũ
">vnum</
expan
>
,
<
lb
/>
non ſemper; ac niſi commune aliundè cognitum fuerit, vel per ſuperiora in eadem ſcientia, vel
<
lb
/>
etiam per alia nota nobis, vt enim genera
<
expan
abbr
="
quandoq.
">quandoque</
expan
>
ex partibus ſubiectis, nonnunquam ex inhę
<
lb
/>
rentibus & notis nobis ſæpè noteſcunt, ſic & de communibus ad vnum idem eſt iudicandum. </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>