Cardano, Geronimo, Opvs novvm de proportionibvs nvmerorvm, motvvm, pondervm, sonorvm, aliarvmqv'e rervm mensurandarum, non solùm geometrico more stabilitum, sed etiam uarijs experimentis & observationibus rerum in natura, solerti demonstratione illustratum, ad multiplices usus accommodatum, & in V libros digestum. Praeterea Artis Magnae, sive de regvlis algebraicis, liber vnvs abstrvsissimvs & inexhaustus planetotius Ariothmeticae thesaurus ... Item De Aliza Regvla Liber, hoc est, algebraicae logisticae suae, numeros recondita numerandi subtilitate, secundum Geometricas quantitates inquirentis ...

Page concordance

< >
Scan Original
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
< >
page |< < of 291 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="id001889">
                <pb pagenum="104" xlink:href="015/01/123.jpg"/>
              per eſt in
                <expan abbr="eadẽ">eadem</expan>
              . </s>
              <s id="id001890">Ergo ſola inclinatio ad hoc ut
                <expan abbr="mediũ">medium</expan>
              grauis ſit in li­
                <lb/>
              nea
                <expan abbr="centrorũ">centrorum</expan>
              grauitatis & terræ, ſufficit. </s>
              <s id="id001891">Eſt ergo principium in ſe i­
                <lb/>
              pſo. </s>
              <s id="id001892">In appenſis ſimiliter. </s>
              <s id="id001893">Trutina enim, & finis iugi, & grauis
                <expan abbr="cen­trũ">cen­
                  <lb/>
                trum</expan>
              mundi
                <expan abbr="centrũ">centrum</expan>
              ſunt in
                <expan abbr="eadẽ">eadem</expan>
              linea, ut eſſe poſſunt, cum exigua illa
                <lb/>
              & ſola diſtantia intercedat. </s>
              <s id="id001894">& hoc eſt primum. </s>
              <s id="id001895">Quia ergo
                <expan abbr="iugũ">iugum</expan>
              eſt
                <lb/>
              ex materia ſolida, mouetur ratione, quæ dicta eſt, lances autem
                <lb/>
              oportet cum filis appenſi ſint, ut puncta f & h, uel l, & g k, uel g m
                <lb/>
              ſint in una linea cum centro terræ. </s>
              <s id="id001896">Et quia l magis diſtat a b f quam
                <lb/>
              h, & m a g magis, quam k, & oportet faciant eandem inclinatio­
                <lb/>
              nem, quia anguli trutinæ cum iugó ſunt ijdem, & linea cl eſt ma­
                <lb/>
              ior c h, & c m, quàm c k in quouis ſitu, ergo ſpatium, quod ambitur,
                <lb/>
              eſt maius ergo per d e monſtrata ſuperius l eſt grauius h etiam
                <lb/>
              præter uinculorum additionem, & m grauius k. </s>
              <s id="id001897">Quanto igi­
                <lb/>
              tur longiores ſunt funiculi à libræ extremitate ſeu iugi, tanto gra­
                <lb/>
              uius redditur pondus, quod tamen multi putant eſſe falſum: nec
                <lb/>
              aliquid referre, quòd ſit longum, aut breue ſuſtentaculum.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id001898">Propoſitio centeſima decima.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id001899">Si duæ ſphæræ ex eadem materia deſcendant in
                <expan abbr="aẽ">ae</expan>
                <lb/>
              re eodem temporis momento ad planum ueniunt.
                <lb/>
                <figure id="id.015.01.123.1.jpg" xlink:href="015/01/123/1.jpg" number="118"/>
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg391"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="id001900">
                <margin.target id="marg391"/>
              C
                <emph type="italics"/>
              o
                <emph.end type="italics"/>
              ^{m}.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id001901">Supponitur quod ex eodem loco. </s>
              <s id="id001902">Sermo enim
                <lb/>
              abſurda ſub interpretatione nunquam niſi ab inui­
                <lb/>
              dioſo, uel imperito intelligi debet. </s>
              <s id="id001903">Sit ergo a tripla
                <lb/>
              ad b, ſphærula ad ſphærulam ex plumbo ambæ fer­
                <lb/>
              ro uel lapide eiuſdem generis, dico, quòd inæquali
                <lb/>
              tempore peruenient ad planum c d. </s>
              <s id="id001904">Nam a propor­
                <lb/>
              tionem habet ad b, ut uiginti ſeptem ad unum. </s>
              <s id="id001905">pro­
                <lb/>
              portio autem ſpatij a ad ſpatium b nonupla eſt, &
                <lb/>
              proportio denſitatis aëris ad aërem eſt tripla, propterea quod den­
                <lb/>
              ſitas illa multiplicatur propter impetus magnitudinem. </s>
              <s id="id001906">nam ſi ro­
                <lb/>
              bur, ut decem percutiat baculo lato, ut quatuor ictus erit maior du­
                <lb/>
              plo, quàm ſit robur, ut quinque percutiat baculo, ut duo: propter
                <lb/>
              denſitatem ergo maiorem aëris in a, quam in b: & quoniam ſi ſub
                <lb/>
              maiore impetu mouetur
                <expan abbr="aẽr">aer</expan>
              ſub a, quam ſub b, igitur proportio
                <lb/>
              erit comparanda longitudini à centro a ad longitudinem a centro
                <lb/>
              b, quæ eſt tripla. </s>
              <s id="id001907">Si ergo ſubtripla eſt ratio motus b ad a, quod
                <lb/>
              ad medium attinet, tripla autem propter uelocitatem diſceſſus aë­
                <lb/>
              ris à medio grauitatis, quod eſt in ſuperficie e regione centri graui­
                <lb/>
              tatis in linea ad centrum mundi, ut dictum eſt in præcedenti: mani­
                <lb/>
              feſtum eſt, quod a, & b inæquali tempore peruenient ad ſubie­
                <lb/>
              ctum planum, & æquidiſtans centris eorum. </s>
              <s id="id001908">Similiter & in aqua: </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>