Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572

Table of figures

< >
[121] e o f t p d a b g k
[122] e o f t p k d a b g
[123] t z e b a g h d
[124] t z e b a g h d
[125] z t n q p i b k f e l a n m g h d
[126] z t n q b k f a e o g h d
[127] k e t o z r l g b x n p f m q d s n a
[128] b o p n g k e f d a q l m
[129] b t o u p n g k e f d a q z m
[130] b u t o p n g k e f d a q z m
[131] u t b p n o g k e f d l a q m z
[132] s g z k t e f d o b r a
[133] t f i k e d m q z x h
[134] k e d q h z
[135] l b k d o
[136] a b n m k l q g d h e
[137] b a b a m f g d n
[138] m t h f b p a g d n
[139] m t h b a g d n
[140] a b l m l t a b m g n d n d
[141] f e t h k o b m a g n d
[142] f e t b m f a g d n
[143] l m a b g n d
[144] e b g q m d a o z h k
[145] a s c p c f d d e b
[146] e b g q l m d o a z n h k
[147] d z b t m l q r p h k f g e a
[148] s z o r x a h k g m u b d e t l f q p n
[149] a b h
[150] a l c q g d b h
< >
page |< < (117) of 778 > >|
123117OPTICAE LIBER IIII. columnæ huic oppoſitam: & circulus ſectionis trãſit per has duas lineas longitudinis: & linea con-
tingens circulum ſectionis:
cum ſit in ſuperficie aliqua: ſecat columnam ſuper aliquas longitudinis
lineas, ſibi inuicem æquidiſtantes:
& ſi tranſit per unam earum, tran-
27[Figure 27]a e g c b d h f ſibit per alteram, & ad paritatem angulorum.
Cum ergo tranſeat per
punctum, in quo circulus ſectionis ſecat primã longιtudinis lineam:

tranſibit etiam per punctũ, in quo alia longitudinis linea tangit hunc
circulum:
& ita ſecat circulum. Quare non contingit, quod eſt contra
hypotheſin.
Palàm ergo, quòd duæ illæ ſuperficies cõtingunt ſpecu-
lum, & quod inter illas cadit ex ſuperficie ſpeculi, eſt, quod apparet
uiſui.
Cum autem duarum illarum ſuperficierum ſit concurſus in cen
tro uiſus, ſecabunt ſe, & linea ſectionis communis tranſibit per cen-
trum uiſus:
& erit æquidiftans axi columnæ. Quoniam enim axis co-
lumnæ orthogonalis eſt ſuper circulum ſectionis [per conuerſam 14
p 11] & lineæ longitudinis columnæ orthogonales ſuper eundẽ cir-
culum [per 8 p 11:
latera enim cylindri parallela ſunt axi, perpendicu-
lari ad circulum ſectionis per 21 d 11] etiam ſuperficies tangẽtes co-
lumnam ſecũdum lineas has:
orthogonales erunt ſuper circulũ eun-
dem [per 18 p 11:
] ergo & ſuper ſuperficiem ſecantẽ columnam in illo
circulo.
Quare linea communis harum ſuperficierum eſt orthogona
lis ſuper eandem ſuperficiem [per 19 p 11] quare æquidiſtans axi co-
lumnæ [per 6 p 11.
]
27. Si linea recta à cẽtro uiſ{us}, ducta ad punctũ cõſpicuæ ſuper-
ficiei ſpeculi cylindr acei cõuexi, cõtinuetur: ſecabit ſpeculũ. 4.5 p 7.
DIco ergo, quòd quocunq; puncto in ſectione ſpeculi apparen
te ſumpto:
linea à centro uiſus ad punctum producta, ſecabit
ſpeculum.
Quoniam intellecta linea longitudinis columnæ à
puncto ſumpto, tranſibit per circulum ſectionis, & tanget ipſum in
puncto:
ad quod punctum ſi ducatur linea à centro uiſus: ſecabit ſpe-
culum:
quia cadit inter lineas contingẽtes hunc circulum: ergo & ſu-
perficies à centro uiſus procedens, in qua fuerit hæc linea, ſecabit ſpe
culum.
Cum ergo in eadem ſuperficie ſit linea à centro uiſus, ad pun-
ctum ſumptum ducta:
ſecabit linea illa ſpeculum: & ita quælibet linea à centro uiſus, ad portionem
ſpeculi intellecta, ſecat ſpeculum.
Eodẽ modo quælibet linea à linea cõmuni, per centrum uiſus in-
tellecta, ad hãc portionẽ ducta, ſecat ſpeculũ.
Vnde quælibet ſuperficies tangens ſpeculũ in aliqua
portionis apparentis linea, ſecat ſuperficies, quę contingũt portionis extremitates:
& nulla omniũ
ſuperficierum portionẽ tangentiũ, peruenit ad uiſus centrũ, ſed inter uiſum extẽditur & ſpeculum.
28. In ſpeculo cylindraceo conuexo, à quolibet conſpicuæ ſuperficiei puncto poteſt ad uiſum
reflexio fieri. 25 p 7.
DIco ergo, quòd à quolibet puncto portionis huius poteſt fieri reflexio lucis. Dato enim pun-
cto, fiat ſuper ipſum circulus æquidiſtans columnæ baſibus:
ſi ergo ſuperficies à cẽtro uiſus
procedens, & columnę ſuperficiem æquidiſtanter baſi ſecans, ſecet eam ſuper hunc circulũ:

& linea à centro uiſus ad circuli centrũ ducta, tranſeat per punctum datũ:
fiet reflexio ſormæ illius
puncti per eandem lineam ad lineæ ortum [per 11 n] quia linea illa eſt axis uiſus ſuper axem colu-
mnæ perpendicularis [per 21 d 11, 29 p 1.
] Sumpto autem puncto quocunq; per quod tranſeat axis,
perpendicularis ſuper axem columnæ:
fiet reflexio illius puncti per eundẽ axem [per 11 n. ] Si ueró
prætereat axem punctum ſumptum, quæcunq;
ſit linea à centro circuli, æquidiſtantis baſibus per
ipſum punctum ducti, ad ſuperficiem in linea longitudinis columnæ per punctũ illud tranſeuntis,
contingentem:
erit ſuper axem orthogonalis [per 21 d 11, & conuerſam 14 p 11. ] Quare ſuper lineam
longitudinis per punctum illud trãſeuntem [per 29 p 1.
] Et quoniã uiſus eſt altior ſuperficie pun-
ctum contingẽte:
linea à cẽtro uiſus ad punctum ſumptũ ducta, tenebit acutum angulũ cũ perpen-
diculari illa, à pũcto ad centrũ circuli ducta:
& hic eſt ex parte exteriore, quia obtuſum habet ex in-
teriore:
& ex angulo recto, quem illa perpendicularis tenet cum linea ſuperficiei contingentis cir-
culum [per 18 p 3] poterit abſcindi acutus huic æqualis:
& perpendicularis illa cum cẽtro uiſus eſt
in eadem ſuperficie:
quare etiam cum linea à cẽtro ad punctum ducta: & erit linea reflexa in eadem
ſuperficie:
quare cum linea à centro ad punctum ducta. Et erit hæc ſuperficies orthogonalis ſuper
ſuperficiem, contingentem ſpeculum in puncto illo:
quoniam perpendicularis orthogonaliter ca-
dit ſuper hanc ſuperficiem:
& huiuſinodi erit reflexionis ſuperficies.
29. Si uiſ{us} ſit extra ſuperficiem ſpeculi cylindr acei conuexi, in plano uiſibilis per axem du-
cto: cõm unis ſectio ſuperficier um reflexionis & ſpeculi, erit lat{us} cylindri: & unicum tantùm
eſt in eadem conſpicua ſuperficie planum, à quo ad eundem uiſum reflexio fieri poteſt. 7.16 p 7.
ESt autẽ diuerſitas inter lineas ſuperficiebus reflexionis & ſuperficiei columnæ cõmunes.
enim reflexio erit per eundẽ radium:
cadet idẽ radius ille orthogonaliter ſuper axem, & linea

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index