Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
104
"/>
Definitiuus autem ſua breuitate
<
expan
abbr
="
cõducit
">conducit</
expan
>
ad memoriam, quòd eſſentiam proponit, vt iam conſti
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg882
"/>
<
lb
/>
tutam, &
<
expan
abbr
="
oĩa
">omnia</
expan
>
reuocans ad illius principia quę pauca ſunt, compendio conſulit. </
s
>
<
s
>Tametſi ſiquis
<
lb
/>
interius ſcrutetur, definitiuum cum reſolutiuo numerare poterit: cùm in ipſo definitio reſolua
<
lb
/>
tur in ſua principia, & ſicuti reſolutiuus ad ſcientiæ complementum flagitat compoſitiuum: ſic
<
lb
/>
quoque definitiuus efficit ſcientiam, vbi mens ab initiis definitionis reuertitur ad definitionem,
<
lb
/>
& ab hac ad definitum quod eſt
<
expan
abbr
="
cõpoſitum
">compoſitum</
expan
>
ex materia ſenſili. </
s
>
<
s
>Quapropter hic ordo natura po
<
lb
/>
ſterior eſt reliquis. </
s
>
<
s
>Omnes igitur à priori ſecundùm
<
expan
abbr
="
naturã
">naturam</
expan
>
progrediuntur. </
s
>
<
s
>nanque vniuerſalia
<
lb
/>
ſunt priora ſingularibus origine: finis & eſſentia ſunt priora perfectione. </
s
>
<
s
>Vnde naſcitur, vt &
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
oĩs
">omnis</
expan
>
diſpoſitio quæ habetur ex ordine; ſit ex prioribus ſecundùm
<
expan
abbr
="
naturã
">naturam</
expan
>
ad poſteriora, &
<
expan
abbr
="
oĩs
">omnis</
expan
>
me
<
lb
/>
thodus conſimiliter, ſed vt non omnes ordines ab eo quod eſt origine prius, incipiunt; ſic omnis
<
lb
/>
ſcientia vult ex primis origine proficiſci. </
s
>
<
s
>Quamobrem facilè dabitur nobis
<
expan
abbr
="
ordinẽ
">ordinem</
expan
>
doctrinę cum
<
lb
/>
ordine naturæ congruere. </
s
>
<
s
>Et quanquam definitiuus naturę ordini minus reſpondere videatur,
<
lb
/>
ſed eſſe ſolùm mentis noſtræ progreſſus; neque enim ſic natura progreditur. </
s
>
<
s
>Eſto enim quòd
<
lb
/>
natura, ſi
<
expan
abbr
="
domũ
">domum</
expan
>
ſtructura eſſet, non aliter efficeret quàm ædificator; quippe quòd ſine conſtituto
<
lb
/>
parietes erigere ſtuderet, vt eos erigere poſſet, iaceret fundamenta;
<
expan
abbr
="
itaq.
">itaque</
expan
>
reſolueret &
<
expan
abbr
="
cõponeret
">componeret</
expan
>
,
<
lb
/>
nullus tamen eſt progreſſus naturæ, qui ſimilis ſit ordini definitiuo: reſpondebimus
<
expan
abbr
="
ordinẽ
">ordinem</
expan
>
do
<
lb
/>
ctrinæ cum ordine naturæ
<
expan
abbr
="
cũgruere
">congruere</
expan
>
<
expan
abbr
="
bifariã
">bifariam</
expan
>
, vel quòd ſicuti natura ſemper exorditur à primis, ſic
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg883
"/>
<
lb
/>
etiam doctrina, vel quia progreſſum naturæ imitetur quem ipſa tenet in rebus naturalibus pro
<
lb
/>
ducendis, eiuſmodi progreſſum ordo reſolutiuus &
<
expan
abbr
="
cõpoſitiuus
">compoſitiuus</
expan
>
<
expan
abbr
="
imitãtur
">imitantur</
expan
>
: definitiuus eo ſolùm
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
noĩe
">nomine</
expan
>
reſpondet naturæ, quae ex primis exorditur ſecundùm naturam. </
s
>
<
s
>A primis igitur ſecundùm
<
lb
/>
naturam methodus
<
expan
abbr
="
oĩs
">omnis</
expan
>
exorditur, quocunque modo prima ſint. </
s
>
<
s
>Et quanuis aliqua reſoluendo
<
lb
/>
procedat, id quod eſſe videtur à poſteriori tendere ad prius, vt cùm ab effectibus ad cauſſas, & à
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
cõpoſitis
">compoſitis</
expan
>
ad principia componentia, & à priori & poſteriori ſimul progreditur, vt puta à priore
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
ſecũdùm
">ſecundùm</
expan
>
<
expan
abbr
="
perfectionẽ
">perfectionem</
expan
>
, origine tamen poſteriore. </
s
>
<
s
>Nam demum reſolutio terminatur parte quæ
<
lb
/>
materię
<
expan
abbr
="
vicẽ
">vicem</
expan
>
ſubit, illa verò ad id quod eſt actu, tametſi natura prior pfectione,
<
expan
abbr
="
tñ
">tantum</
expan
>
eſt poſterior:
<
lb
/>
quippe ab actu cognito ad potentia cognita, & à toto ad partes
<
expan
abbr
="
quib.
">quibus</
expan
>
materialiter definitio
<
expan
abbr
="
cõ-flatur
">con
<
lb
/>
flatur</
expan
>
. </
s
>
<
s
>Sic reſolutionis
<
expan
abbr
="
rõ
">ratio</
expan
>
conſeruatur quæ
<
expan
abbr
="
videt̃
">videtur</
expan
>
ad priora proficiſci, & methodus à primis ſe
<
lb
/>
cundùm
<
expan
abbr
="
naturã
">naturam</
expan
>
exorditur. </
s
>
<
s
>Verumenimuerò,
<
expan
abbr
="
q̃uis
">quauis</
expan
>
tot ordines
<
expan
abbr
="
exiſtãt
">exiſtant</
expan
>
, & ad varios vſus inſtituti
<
lb
/>
ſint,
<
expan
abbr
="
neutiq̃
">neutiquam</
expan
>
tamen ab eis qui
<
expan
abbr
="
methodũ
">methodum</
expan
>
profitentur (ſunt verò Ariſtoteles & Galenus)
<
expan
abbr
="
eodẽ
">eodem</
expan
>
mo
<
lb
/>
do vſurpatos fuiſſe perſpicio. </
s
>
<
s
>quippe quae Ariſt. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
nullã
">nullam</
expan
>
<
expan
abbr
="
ſciẽtiam
">ſcientiam</
expan
>
ordine definitiuo tradidiſſe perſpi
<
lb
/>
ciatur:
<
expan
abbr
="
eoq́
">eoque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>ſolus vſus fuerit Galenus: quin
<
expan
abbr
="
ẽt
">etiam</
expan
>
nunquam de tali ordine
<
expan
abbr
="
mentionẽ
">mentionem</
expan
>
fecerit Ariſt.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Vt verò, ego facilè concedo
<
expan
abbr
="
nullã
">nullam</
expan
>
<
expan
abbr
="
ſcientiã
">ſcientiam</
expan
>
ab Ariſt. </
s
>
<
s
>fuiſſe
<
expan
abbr
="
confectã
">confectam</
expan
>
ordine definitiuo; ſic nos illo
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg884
"/>
<
lb
/>
vſum fuiſſe in methodi partibus negare
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
<
expan
abbr
="
patit̃
">patitur</
expan
>
explicatio
<
expan
abbr
="
demõſtrationis
">demonſtrationis</
expan
>
& naturę. </
s
>
<
s
>Illud qui
<
lb
/>
dem fateor ab Ariſtotele, ne verbo
<
expan
abbr
="
quidẽ
">quidem</
expan
>
<
expan
abbr
="
ſignificatũ
">ſignificatum</
expan
>
fuiſſe, ſiue quae ſub reſolutiuo
<
expan
abbr
="
cõprehenderet̃
">comprehenderetur</
expan
>
,
<
lb
/>
ſeu quia maximè diſtaret à facienda doctrina, cùm incipiat ab
<
expan
abbr
="
eſsẽtia
">eſsentia</
expan
>
rei quę nota eſt ſecundùm
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
naturã
">naturam</
expan
>
& nobis ignota, ſiue
<
expan
abbr
="
ẽt
">etiam</
expan
>
, quia
<
expan
abbr
="
ſcientiã
">ſcientiam</
expan
>
ſimpliciter
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
abſolueret. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
nã
">nam</
expan
>
multa requirit tractata,
<
lb
/>
& explicata fuſius quæ per illum ordinem in pauca capita,
<
expan
abbr
="
eademq́
">eademque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>breuiſsima digeruntur, ſiue
<
lb
/>
etiam propter omneis cauſſas. </
s
>
<
s
>Neque enim abſurdum eſt, vt quod non poſſunt ſingula, multa
<
lb
/>
iuuent, vt poëta dixit. </
s
>
<
s
>Quòd autem non fuerit de tali ordine
<
expan
abbr
="
mẽtio
">mentio</
expan
>
facta ante Galenum, dici po
<
lb
/>
teſt, quae vt reſoluentis ſpecies habita fuerit, illum enim imitatur, dum progreditur ab eo quod pri
<
lb
/>
mum intenditur, eſſentia rei nimirum ad eius parteis, ſed eo nomine reſoluens, quatenus ab eo
<
lb
/>
quod eſt vt finis,
<
expan
abbr
="
nẽpe
">nempe</
expan
>
definitum. </
s
>
<
s
>huius
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
noſcendi cupiditas nobis inceſsit, ad illa procedit quæ
<
lb
/>
eius gratia mens complecti voluit; nam partes illæ quas perſequitur, in eius definitione ſu
<
lb
/>
muntur. </
s
>
<
s
>reſolutiuus propriè illic adhibitus vbi res, aut non dum perſpecta, aut non ſatis commo
<
lb
/>
dè fuiſſet expoſita. </
s
>
<
s
>Quocirca cùm Ariſtoteles primus, aut ſolo Anaxagora excepto
<
expan
abbr
="
ſubſtantiã
">ſubſtantiam</
expan
>
<
lb
/>
extra materiam
<
expan
abbr
="
cõſtituerit
">conſtituerit</
expan
>
, & aliud genus ſubſtantię monſtrarit quod eſſet vltra naturam, aliud
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
quoq.
">quoque</
expan
>
philoſophiæ genus propoſuit, quod cùm eſſet nouum, ab eo quoque ordine reſolutiuo
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg885
"/>
<
lb
/>
tractandum fuit. </
s
>
<
s
>Etenim ex natura ſapientiæ quæ verſatur in notitia principiorum
<
expan
abbr
="
vniuerſaliũ
">vniuerſalium</
expan
>
,
<
lb
/>
nos per principia cognitionis
<
expan
abbr
="
primũ
">primum</
expan
>
, deinde per eſſentias materiatas, ad eas quæ ſeparatæ ſunt,
<
lb
/>
& demum
<
expan
abbr
="
vſq.
">vſque</
expan
>
ad primum omnium principium deduxit. </
s
>
<
s
>Et cùm ethicen primus omnium So
<
lb
/>
crates attigiſſet,
<
expan
abbr
="
neq.
">neque</
expan
>
ſatis accuratè tractaſſet, Ariſtoteles eam conſimili ordine abſoluit. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Eodẽq́
">Eodenque</
expan
>
.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>modo diſpoſita eſt ars ſyllogiſtica, ſi rectè perpendatur, quòd ante Ariſtotelem à nemine
<
expan
abbr
="
vnquã
">vnquam</
expan
>
<
lb
/>
ſcripta fuerit. </
s
>
<
s
>Naturalis ordine compoſitiuo tradita; quòd potius ſcientia rerum à veteribus in
<
lb
/>
uentarum quàm inuentio deſideraretur;à pluribus enim anteà
<
expan
abbr
="
copioſiſsimèq́ue
">copioſiſsimèque</
expan
>
tractata fuerat.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Definitiuum autem non ita reſtringo, quod quidam facit, vt exordiri velim à definitione
<
expan
abbr
="
ſciẽtiæ
">ſcientiæ</
expan
>
,
<
lb
/>
vel artis, quid enim vetat, quominus exordiar à definitione ſubiecti, vt ſi à definitione
<
expan
abbr
="
demõſtra-tionis
">demonſtra
<
lb
/>
tionis</
expan
>
incipiam tractationem? </
s
>
<
s
>Neque vim inferendi propriam ordinis eſſe puto: ſicuti
<
expan
abbr
="
neq.
">neque</
expan
>
etiam
<
lb
/>
viæ. </
s
>
<
s
>De via manifeſtum eſt, vt ſi diuidens ſumatur, de ordine etiam patet, vbi definitiuum acci
<
lb
/>
pias: nanque definitionis partes vt rudius notæ conſtituuntur, & explicantur ſolùm. </
s
>
<
s
>in ſola via </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>