Fabri, Honoré, Dialogi physici in quibus de motu terrae disputatur, 1665

Page concordance

< >
Scan Original
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
< >
page |< < of 248 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.001396">
                <pb pagenum="121" xlink:href="025/01/125.jpg"/>
              versùs illud centrum, cui propior eſt; accedit, quòd ex Luna vmbræ im­
                <lb/>
              merſa vapor non educitur, vnde nova in ſiccitatis aut humoris vi muta­
                <lb/>
              tio ſequitur, immò & minor æſtus diebus, qui deinde ſequuntur; quia ſci­
                <lb/>
              licet totus ille humor deſideratur, qui toto Lunaris deliquij tempore So­
                <lb/>
              lis vi eductus fuiſſet. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001397">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001398"> Vnum omittis, quod certè dignum ſcitu eſt; ſit enim lagenula
                <lb/>
                <figure id="id.025.01.125.1.jpg" xlink:href="025/01/125/1.jpg" number="41"/>
                <lb/>
              quæpiam A, ex cuius ventre aſſurgat ſurſum
                <lb/>
              canaliculus GF ad inſtar roſtri; impleatur aqua
                <lb/>
              ſit què ſuprema ſuperficies aquæ BC, per cana­
                <lb/>
              liculum aſturgit ſupra libellam CD ; an fortè eo
                <lb/>
              tempore, quo tumet æſtus, id eſt, quo Luna eſt
                <lb/>
              in Meridiano; minùs aſſurgit
                <gap/>
              puta in E; plus
                <lb/>
              verò, puta in F, eo tempore quo à Meridiano 90.
                <lb/>
              gradibus diſtat. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001399">
                <emph type="italics"/>
              Auguſtin.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001400"> Rem magnam narras, Antime; ſed fortè fabulam narras,
                <lb/>
              cuipiam haud abſimilis, qui aquam Marinam in canaliculo contentam flu­
                <lb/>
              xum & refluxum pati aſſerebat. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001401">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001402"> Seriò loquor, in his enim religioni ducerem, tibi aliiſque tui
                <lb/>
              ſimilibus imponere: ſed miror à te non videri; totum hoc ex præmiſſa do­
                <lb/>
              ctrina ſequi; nempe aër in hoc infimo tractu compreſſus, vt dixi, premit
                <lb/>
              ſuperficiem aquæ BC ; ſed cùm ſuperficiem D minùs premat, quid mirum,
                <lb/>
              ſi preſſio in BC prævaleat? </s>
              <s id="s.001403">Minùs autem premitur ſuperficies D, quàm
                <lb/>
              CF; quia compreſſum corpus exerit ſuam vim quoquo versùm per om­
                <lb/>
              nes lineas, v.g. centrum baſis BC, aër ſuperfuſus per omnes lineas premit,
                <lb/>
              contentas intra conum maximè obtuſum, & baſim D, per lineas contentas
                <lb/>
              intra conum valdè acutum; quid mirum igitur, ſi preſſio in BC ſuperet
                <lb/>
              preſſionem in D, ac proinde aqua aſſurgat. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001404">
                <emph type="italics"/>
              Chryſocom.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001405"> Nunquid hoc tribui non poſſet Cylindro aëris gravitanti
                <lb/>
              in baſim BC, qui longè gravior eſt Cylindro gravitante in baſim D ; ſunt
                <lb/>
              enim Cylindri ; vt baſes. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001406">
                <emph type="italics"/>
              Auguſtin.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001407"> Nullo modo, nempe ſi habeatur ratio gravitatior. </s>
              <s id="s.001408">is, non
                <lb/>
              aſcendit aqua ſupra D ; quia gravitatio in perpendicularibus parallelis
                <lb/>
              accipienda eſt; neque in hoc vlla eſt difficultas; cum ſit primum quaſi
                <lb/>
              principium Hydraulicæ, aquarum
                <expan abbr="cõſiſtentium">conſiſtentium</expan>
              ſuperficies eſſe ad libellam;
                <lb/>
              attenta ſcilicet dumtaxat aquæ gravitate, ſecus tamen res ſe habet, ſi am­
                <lb/>
              bientis preſſio accedat; in hoc quippe gravitatio à preſſione diſfert, quod
                <lb/>
              hæc in Sphæram agat; ac proinde in idem punctum preſſæ ſuperficiei per
                <lb/>
              lineas infinitas ad illud idem punctum terminatas, illa verò per lineas
                <lb/>
              parallelas deorſum; ac proinde in idem punctum ſuperficiei vna tantùm
                <lb/>
              linea gravitationis cadat; vnde ratio petitur propter quam Cylindrus
                <lb/>
              major aquæ BG attollere minorem GD ſupra D non poſſit. </s>
              <s id="s.001409">Porrò ex te
                <lb/>
              ſcire velim, Antimo, vtrùm in refluxu aqua altiùs aſſurgat quam in fluxu
                <lb/>
              per canaliculum GF. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001410">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001411"> Omnia ferè complecti viſus es, & ſingularem aëris compreſſi
                <lb/>
              effectum perſpicuè diſtinxiſti ab ipſo niſu gravitationis ; ſi vel vnum ver-</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>