Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

List of thumbnails

< >
121
121
122
122
123
123
124
124
125
125
126
126
127
127
128
128
129
129
130
130
< >
page |< < of 290 > >|
    <echo version="1.0">
      <text xml:lang="la">
        <div xml:id="N10132" level="1" n="1" type="body">
          <div xml:id="N15C17" level="2" n="3" type="other" type-free="pars">
            <div xml:id="N15C22" level="3" n="1" type="other" type-free="tractatus">
              <div xml:id="N1BD9F" level="4" n="15" type="chapter" type-free="capitulum">
                <pb chead="De motu quo ad cauſã in medio non reſiſtente." file="0126" n="126"/>
                <p xml:id="N1C2E9">
                  <s xml:id="N1C2EA" xml:space="preserve">quod etiam probare intēdimus. </s>
                  <s xml:id="N1C2ED" xml:space="preserve">Iam probatur pri­
                    <lb/>
                  ma pars minoris: videlicet /  non per aliquod tem­
                    <lb/>
                  pus mouetur eque velociter: quia ſi ſic capio inſtãs
                    <lb/>
                  initiatiuum talis temporis: in quo (vt oportet ꝑ te)
                    <lb/>
                  a. et b. ſunt inequalibus reſiſtentiis: </s>
                  <s xml:id="N1C2F8" xml:space="preserve">Et arguo ſic / ꝑ
                    <lb/>
                  aliqḋ tempus poſt tale inſtans b. poña ↄ̨tinuo mo­
                    <lb/>
                  uetur eque velociter ſicut a. per te: ergo cõtinuo ꝑ il­
                    <lb/>
                  lud tempus b. poña eſt in puncto equaliter diſtante
                    <lb/>
                  a pūcto in quo ipſa eſt in principio talis temporis
                    <lb/>
                  ſicut a. potentia ab eque reſiſtēte puncto in ſuo ma­
                    <lb/>
                  iori medio ſiue reſiſtentia magis extenſa: et quilib3
                    <lb/>
                  punctus eq̈liter diſtans a pūcto ↄ̨ſimilis intēſiõis
                    <lb/>
                  in minori medio et in maiori: ī mīori ſiue ī reſiſtētia
                    <lb/>
                  minus extenſa eſt intenſior puncto ſibi correſꝑõdē­
                    <lb/>
                  te in reſiſtentia magis extenſa / vt patet: ergo per il­
                    <lb/>
                  lud tempus continuo b. eſt in maiori reſiſtentia: et ꝑ
                    <lb/>
                  conſequens continuo mouetur tardius: et non eque­
                    <lb/>
                  velociter / quod probare intendimus. </s>
                  <s xml:id="N1C315" xml:space="preserve">Pro-
                    <lb/>
                  batur ſecunda pars minoris: videlicet /  non per
                    <lb/>
                  aliquod tempus mouetur velocius: et īmediate poſt
                    <lb/>
                  etc. / quia ſi ſic ſignetur inſtans / in quo b. incipit mo-
                    <lb/>
                  ueri per aliquod tempus velocius ante quod īmedi­
                    <lb/>
                  ate continuo per aliquod tempus tardius moueba­
                    <lb/>
                  tur. </s>
                  <s xml:id="N1C324" xml:space="preserve">Et ſequitur /  in tali inſtanti a. et b. habēt equa­
                    <lb/>
                  les proportiones ad puncta in quibus ſunt quia ſi
                    <lb/>
                  b. habeat maiorem ſequitur /  īmediate antea ha-
                    <lb/>
                  bebat maiorem, et ſic non īmediate antea mouebat̄̄
                    <lb/>
                  tardius ꝙ̄ a. / et ſi minorem ſequitur /  īmediate poſt
                    <lb/>
                  illud inſtans datum mouetur tardius et ſic non tūc
                    <lb/>
                  incipit velocius moueri ꝙ̄ a. </s>
                  <s xml:id="N1C333" xml:space="preserve">Tunc igitur ſic arguo /
                    <lb/>
                  a. et b. in inſtanti dato ſunt ad puncta eque intenſa
                    <lb/>
                  et b. incipit continuo velocius moueri recedendo a
                    <lb/>
                  ſuo puncto ꝙ̄ a. / ergo b. incipit continuo magis di-
                    <lb/>
                  ſtare ab illo puncto ꝙ̄ a. a conſimili: et per conſeq̄ns
                    <lb/>
                  īcipit continuo eſſe in maiori reſiſtentia quã a. / et ex
                    <lb/>
                  hoc ſeq̇tur incipit continuo tardius moueri et non
                    <lb/>
                  velocius / quod eſt oppoſitum dati. </s>
                  <s xml:id="N1C344" xml:space="preserve">Sed probatur
                    <lb/>
                  tertia pars minoris videlicet /  non per aliquod
                    <lb/>
                  tempus b. potentia velocius mouetur et immediate
                    <lb/>
                  poſt continuo per aliquod tempus tardius moue-
                    <lb/>
                  tur: quia ſi ſic. </s>
                  <s xml:id="N1C34F" xml:space="preserve">Capio inſtans / in quo b. incipit mo-
                    <lb/>
                  ueri tardius quã a. per aliquod tempꝰ īmediate an­
                    <lb/>
                  te quod per aliquod tempus continuo velociꝰ mo-
                    <lb/>
                  uebatur quã a. </s>
                  <s xml:id="N1C358" xml:space="preserve">Et arguo ſic / vel continuo ante illud
                    <lb/>
                  inſtans b. mouetur velocius quã a. vel aliquando
                    <lb/>
                  tardius et īmediate poſt velocius: </s>
                  <s xml:id="N1C35F" xml:space="preserve">Sed neutrū iſtoꝝ
                    <lb/>
                  eſt dicendum: ergo non per aliquod tempus b. potē­
                    <lb/>
                  tia velocius mouetur et īmediate poſt per aliquod
                    <lb/>
                  tewpus continuo tardius mouetur. </s>
                  <s xml:id="N1C368" xml:space="preserve">Patet conſeq̄n­
                    <lb/>
                  tia / quia b. nū̄ eque velociter mouetur ſicut a. ex ṗ-
                    <lb/>
                  ma parte minoris </s>
                  <s xml:id="N1C36F" xml:space="preserve">Sed probatur minor / quia nõ ē
                    <lb/>
                  dicendum primum / vt patet ex maiore: nec ſecunduꝫ /
                    <lb/>
                  vt patet ex ſecunda parte minoris: ergo propoſitū
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N1C377" xml:space="preserve">Et ſic patet tota minor et per conſequens correla-
                    <lb/>
                  rium / quod fuit ꝓbandum.
                    <note position="left" xlink:href="note-0126-01a" xlink:label="note-0126-01" xml:id="N1C394" xml:space="preserve">3. correl.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N1C381" xml:space="preserve">¶ Sequitur tertio /  vbi­
                    <lb/>
                  cun in latitudinibus ſic vniformiter difformibus
                    <lb/>
                  equalibus intenſiue et inequalibus extenſiue / vt po-
                    <lb/>
                  nitur in caſu precedentis correlarii alique potentie
                    <lb/>
                  incipiunt moueri procedendo ab extremis remiſſio­
                    <lb/>
                  ribus: poña que mouetur in reſiſtentia minus exten­
                    <lb/>
                  ſa ſemper citius deueniet ad finem ſue reſiſtentie</s>
                </p>
                <p xml:id="N1C39A">
                  <s xml:id="N1C39B" xml:space="preserve">Hoc eſt citius pertranſibit totam ſuam reſiſtentiaꝫ
                    <lb/>
                  quam altera pertranſeat ſuam reſiſtentiam magis
                    <lb/>
                  extenſam ̄uis ipſa tardius continuo moueant̄̄ eã
                    <lb/>
                  adequate pertranſeundo. </s>
                  <s xml:id="N1C3A4" xml:space="preserve">Probatur correlarium /
                    <lb/>
                  qui potentia que mouetur cum reſiſtentia minꝰ ex­
                    <lb/>
                  tenſa continuo mouetur tardius ex precedenti cor-
                    <lb/>
                  relario. </s>
                  <s xml:id="N1C3AD" xml:space="preserve">igitur continuo eſt in intenſiori reſiſtentia:
                    <lb/>
                  et continuo citius deueniet ad aliquem punctum re­
                    <cb chead="De motu quo ad cauſã in medio non reſiſtente."/>
                  ſiſtentie quam poña que mouetur in reſiſtentia ma­
                    <lb/>
                  gis extenſa deueniat ad conſimile punctum. </s>
                  <s xml:id="N1C3B7" xml:space="preserve">Conſe­
                    <lb/>
                  quentia patet ex probatione precedentis correlarii /
                    <lb/>
                  et per conſequens citius deueniet ad punctum extre­
                    <lb/>
                  mum reſiſtentie minus extenſe ꝙ̄ poña ei equalis de­
                    <lb/>
                  ueniat ad idem punctum in reſiſtentia magis exten­
                    <lb/>
                  ſa et ex hoc citius pertranſibit illam / quod fuit pro-
                    <lb/>
                  bandum.
                    <note position="right" xlink:href="note-0126-02a" xlink:label="note-0126-02" xml:id="N1C4AE" xml:space="preserve">4. correl.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N1C3CB" xml:space="preserve">¶ Sequitur quarto /  datis duabus lati­
                    <lb/>
                  tudinibus reſiſtentie vniformiter difformis equali­
                    <lb/>
                  bus intenſiue: et inequalibus extenſiue: et captis dua­
                    <lb/>
                  bus potentiis equalibus quarum vna incipit mo-
                    <lb/>
                  ueri per minus extenſam: et altera per magis exten­
                    <lb/>
                  ſam ab extremo intenſiori quieſcentibus continuo
                    <lb/>
                  latitudinibus et potentiis non variatis: poña que
                    <lb/>
                  mouetur cuꝫ reſiſtentia minus extenſa continuo ve­
                    <lb/>
                  locius mouetur quã altera que mouetur cum reſiſtē­
                    <lb/>
                  tia magis extenſa: </s>
                  <s xml:id="N1C3E0" xml:space="preserve">Hoc correlariuꝫ facile ex proba­
                    <lb/>
                  tione precedentis demonſtratur: hoc premiſſo /  oī­
                    <lb/>
                  um punctorum equaliter diſtantium in illis latitu-
                    <lb/>
                  dinibus ab extremo intenſiori punctus in latitudi­
                    <lb/>
                  ne minus extenſa minus reſiſtit ꝙ̄ punctus ſibi cor­
                    <lb/>
                  reſpondens in latitudine magis extenſa </s>
                  <s xml:id="N1C3ED" xml:space="preserve">Quod pa­
                    <lb/>
                  tet intuenti.
                    <note position="right" xlink:href="note-0126-03a" xlink:label="note-0126-03" xml:id="N1C4B4" xml:space="preserve">5. correl.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N1C3F7" xml:space="preserve">¶ Sequitur quinto /  latitudine reſiſtē­
                    <lb/>
                  tie vniformiter difformi ſic ſe condenſante / vt po-
                    <lb/>
                  nitur in caſu argumenti: quolibet eius puncto ītrin­
                    <lb/>
                  ſeco continuo vniformiter mouente, quieſcente gra­
                    <lb/>
                  du remiſſiori: et intenſiori tardius mouente quã po­
                    <lb/>
                  tentia que incipit moueri cum illo mouetur cum eo­
                    <lb/>
                  dem, potentia et omni pūcto verſus intenſius extre­
                    <lb/>
                  mum quieſcens mouentibus: omnis talis poña que
                    <lb/>
                  ſic mouetur continuo intendit motum ſuum. </s>
                  <s xml:id="N1C40A" xml:space="preserve">Pro-
                    <lb/>
                  batur / quia talis poña continuo velocius mouetur
                    <lb/>
                  quã punctus in quo pro tunc eſt: et continuo moue-
                    <lb/>
                  tur verſus minorem reſiſtentiam: igitur propoſitū
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N1C414" xml:space="preserve">Conſequentia patet cum minori ex caſu: et maior ꝓ­
                    <lb/>
                  batur / quia talis potentia velocius mouetur quam
                    <lb/>
                  punctus velociſſime motus / vt patet ex caſu: ergo ̄­
                    <lb/>
                  quicun alter eiuſdem latitudinis </s>
                  <s xml:id="N1C41D" xml:space="preserve">Patet con-
                    <lb/>
                  ſequentia / quia quilibet aliorum qui mouetur tar-
                    <lb/>
                  dius mouetur: et ad ipſum habet potentia maioreꝫ
                    <lb/>
                  proportionem / igitur etc.
                    <note position="right" xlink:href="note-0126-04a" xlink:label="note-0126-04" xml:id="N1C4BA" xml:space="preserve">6. correl.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N1C42B" xml:space="preserve">¶ Sequitur ſexto /  ſi q̇li­
                    <lb/>
                  bet punctus intrinſecus talis reſiſtentie ↄ̨tinuo mo­
                    <lb/>
                  ueretur verſus extremum remiſſius quieſcens: conti­
                    <lb/>
                  nuo remittendo motum ſuum: potentia etiam con-
                    <lb/>
                  tinuo intenderet motum ſuuꝫ: dūmodo incipiat po­
                    <lb/>
                  tentia velocius moueri ꝙ̄ punctus qui velociſſime
                    <lb/>
                  mouetur. </s>
                  <s xml:id="N1C43A" xml:space="preserve">Patet hoc correlarium ex precedenti iun­
                    <lb/>
                  cto loco a fortiori.
                    <note position="right" xlink:href="note-0126-05a" xlink:label="note-0126-05" xml:id="N1C4C0" xml:space="preserve">7. correl.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N1C444" xml:space="preserve">¶ Sequitur ſeptimo /  latitudi-
                    <lb/>
                  ne reſiſtentie vniformiter difformis ſic ſe condenſã­
                    <lb/>
                  te: vt poſitum eſt quolibet puncto eius intrinſeco cõ­
                    <lb/>
                  tinuo ſucceſſiue intendente motum ſuum, et potētia
                    <lb/>
                  velocius incipiat moueri a puncto velociſſime mo-
                    <lb/>
                  to quã talis punctus incipit moueri: ipſis mouen-
                    <lb/>
                  tibus verſus extremum remiſſius / non oportet / 
                    <lb/>
                  talis potentia continuo intendat motum ſuum: nec
                    <lb/>
                  oportet /  continuo remittat motū ſuum / nec opor­
                    <lb/>
                  tet /  aliquando intendat et aliquando remittat: ſꝫ
                    <lb/>
                  poteſt aliquando intendere, et aliquando remitte-
                    <lb/>
                  rē: oportet tamen /  incipiat intendere. </s>
                  <s xml:id="N1C45D" xml:space="preserve">Probatur
                    <lb/>
                  quia caſu poſito /  ſit vna latitudo r̄ſiſtētie ab octa­
                    <lb/>
                  uo vſ ad non gradum: et incipiat poña vt .12. mo-
                    <lb/>
                  ueri cum illa ſe condenſante / vt poſitum eſt: quoli-
                    <lb/>
                  bet puncto intrinſeco continuo intendente motum
                    <lb/>
                  ſuum taliter  quando poña deuenerit ad punctuꝫ
                    <lb/>
                  vt ſex / tunc primo punctum vt ſex incipiat moueri a
                    <lb/>
                  proportione dupla. / et iam ſequitur (cum ille pūctus
                    <lb/>
                  continuo intendat motum ſum) /  poña non ſufficit
                    <lb/>
                  ipſum precedere: ſed ipſe precedet potentiam: et ſic
                    <lb/>
                  poña manebit cum intenſiori reſiſtentia et remittit </s>
                </p>
              </div>
            </div>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>