Vitruvius, M. Vitrvvivs Per Iocvndvm Solito Castigatior Factvs Cvm Figvris Et Tabvla Vt Iam Legi Et Intelligi Possit, 1511

Table of figures

< >
[101] a. caftellumb. triplex im miflariumc. fornix a b c
[102] a. triplex im mifſariumb. ſpecusc. caſtellum a b c
[103] Hæc figura cõis eſſe põt & fiſtulis : & tubulis tã fi-ctilib{us} q̈ ligne is: quibus ho die nonnulli utuntur: & ra tio utrorũ eſt facilis: q̄ tñ ampliori deſcriptiõe ī digerer: ſed hæc mõ ſatis uifa eſt.
[104] c. mortatiũa. Fiſtuca feu uectes ligneib. opus ſigni num c b a
[105] a. latera qua-drati pedum denũ: qui effi ciunt areæ ped. quadra-to℞. ioo.b. linea dia- gõia: ex qua ſi ducat̃ qua-dratum .b. c. d.e.id erit pe dum quadra torum ducẽ-torum. a b c d
[106] a. regula pe dum trium.b. regula pe- dũ quatuorc. regula pe dum qnd. quadratũ pedũ noueme. quadratũ pedũ ſexdecĩf. quadratũ pedũ uiginti quin e d b a c f
[107] a. cõtinet par tes tres ab ſũ-ma coaxatio ne ad imum libramentũb. ſcapus par tium ꝗn cu ius inclinatio iuſta ratione ꝑficit̃: gradi buſ ſatis cõ moda.c. partiũ qua tuor: dũ rece-dim{us} ab imo ppendiculo partiũ trium uſ ad calcẽ ſcapi.d. retractio graduũ: quæ (ſi. c. fuerit pe dũ ſexdeci) ea erit ped. i.e. altitudo graduum: ea-dem ratione erit unciarũ nouem. e d b a c
[Figure 108]
[109] a. cylindrusb. meſolabiũ a b
[110] a. circulus at ticus.b. urſa maiorc. perſeusd. aurigae. geminif. tropicus cã cri.g. cancer.h. leoi. linea ecli- pticæK. taurusl. gorgoneũm. canisn. oriono. linea æqui noctialis.p. hydraq. nauis at- gosr. eridanusſ. lepus.t. canis ſyri{us}u. tropicus capricorni In hac ſigura & in ſequẽti nõ oĩa q̃ de-ſcribit auctor facta ſunt: nã ad ea deſcri-benda ſphera ſolida opus eſſet:& hodi ernus horum uſus diuer-ſus eſt. a b c d e f g h i j k l m n o p q u
[111] a. dracob. polusc. uulturd. tropicus cancrie. bootesf. coronag. ingenicu- latus.h. aquilai. delphinusk. fagittal. ophiuchusm. ſerpensn. equi duoo. uolucrisp. linea æqui noctialisq. librar. linea ecli- ptica.s. ſagitariust. capricorn{us}u. aquariusx. ſcorpiusy. coronaz. tropicus capricorni &. ara b{us}. piſcis me-redionalis. a b c d e f g h i k l m n o p q r s t u x y z
[112] Vmbræ gno monis.a. roma gno mo.ix. um-bra. viii.b. tarentum gnomo .xi. umbra. ix.c. athene gnomo. iiii. umbra. iii.d. rhodus gnomo. vii. umbra. v.e. alexandria gnomo. v. umbra. iii.Eleuationes polif. alexandria gr. xxxvi.g. thodus gr. xxxvi.h. athene gr. xxxvii. & quartæ. i.i. tarentum gr. xxxix. & quartæ. iii.K. roma gr. xxxxii.Gnomonesa. gnomo ro mæ.b. gnomo athenarumc. gnomo rhodid. gnomo tarentie. gnomo alexandrieQuotiẽs me timur um-bras reduci mus gnomo nes ubi eft. a. & gnomo romæ a b c d e f g h i k
[113] orizonparsæſtuiagnomonaxonradiusæſtiu{us}æqnoclacotomusmonach{us}hibernushibernaAnalemmaLinea planitſæ a b c e f g h i k l m o p q s t u x
[114] Solare horo-logium Romæ!GnomonRadiusæſtiuusMaLacoRadius æquitom{us}noctialisnochushibernusLinea PlanitieiOrizon ♒ ♓ @ @ ♋ @ @ ♎ ♏ @ @
[115] a. ſpeculumbi taberna tõ ſoria a b
[116] a. Suculab. cheloniæc. fibulad. troclea ſeu rechamus.e. troclea ife- rior ſeu re chamusf. ferrei forfi- ces.g. ductarius funis.Orbiculi ſũt rotulæ quæ circũ axicu-los in trocle-is uerſantur. a b c d e f g
[117] a. ergatab. tympanũc. fibulatio a b c
[118] a. tignumb. retinaculac. cheloniũd. troclea fub q̃ regula poſita eſtf. ductarii fu nese. troclea quã græci epagonta no ſtri artemo nẽ dicunt b c d f a e
[119] a. ſcapi triẽta lesb. columnæc. armilla in qua choda ces qui in ca-pite colũnæ ſunt implum bati uertunt̃. a b c
[120] a. rotæ pedũ duodenumb. epiſtyliumc. chodix ꝗ uertitur in ar milla a b c
[121] a. hypomo clion.b. uectisc. onus b a c
[122] a. axisb. tympanũc. ftipesd. ſemipeda- les aperturæ: Columbaria aũt.i. caua & canales fiunt i ſingulis oc-tantibus axis p quæ aq̈ cõ. cepta in tym pano educit̃ ad eos uſus: ad quos deſti nata fuerit. a b d c
[123] a. modiolib. caſtellũc. axis a b c
[124] a. fi ulib. caftellũc. axis a b c
[125] a. modioli.b. pinne: hæ nã alterna-tim poſitæ ſunt cũ mo-diolis.c. caſtellumd. axis b a d c
[126] a. molab. ifudibulũc. pinne rotæ a b c
[127] a. coclea ad rationem tri goni pytha-gorici erectab. tigna in q̃ uerſatur co-clea. b a
[128] a. modioli æreib. catinusc. penula uti infudibulum inuerſumd. fiſtula quæ tuba dicit̃e. emboli maſculi. Reli qua ex littera ſatis itelligũ-tur a peritis. Singula enĩ & in his ma-chinis & in multis ſupe-rio℞ re℞ de-ſcriptiõib{us}; ſi-ꝗ̃s declarare uellet op{us} eẽt & plura ſcri-bere: & cuiuſ-que rei uari as figuratio nũ facies pin gere: ꝗb{us} & q̃ reb{us} ipſis: ĩtra ſũt & extra: mõſtrari poſ-ſent: ſed ſatis mihi feciſſe uideor apuiſ-ſe .ſ. ſtudioſis fores & oſtẽ-diſſe ſemitas ꝗb{us} hic au-ctor intelligi ualeret. a b c d e
[129] Quæ in hac hydraulica deſcriptione dñr ab aucto re non facile pictura cõſeꝗ pñt ꝗ̃obrẽ ſa tis eſſe duxi ſtudioſis ſuã ꝑtẽ relĩquere & ĩ extremo libro uocabu la declarare
[130] Rhedaa. capſú rhe- deb. rotac. tympanũ Reliqua ĩtel-liguntur ex lectione a b c
< >
page |< < (59) of 256 > >|
12759SEXT VS. tus diſcrepabit, æquo pondere non poterunt eſſe, Ita & hominũ corpora
vno genere figurationis, &
vna mundi coniunctione cõcepta, alia propter
regionis ardorem acutum ſpiritum aeris exprimunt tactu, alia propter hu
moris abundantiam grauiſſimas effundunt ſonorum qualitates, Item pro-
pter tenuitatem cœli, meridiane nationes ex acuto feruore, mente expedi-
tius celeriuſ mouentur ad conſiliorum cogitationes, Septẽtrionales autẽ
gentes infuſæ craſſitudine cœli propter obſtantiam aeris humore refrige-
ratæ, ſtupentes habent mentes, Hoc autem ita eſſe a ſerpentibus licet aſpice-
re, quæ per calorem cum exhauſtam habent humoris refrigerationẽ, tunc
acerrime mouentur, per brumalia autem &
hyberna tẽpora mutatione cœ
li refrigeratæ, ĩmotæ ſunt ſtupore, ita non eſt mirandum ſi acutiores efficit
calidus aer hominum mentes, refrigeratus autem contra tardiores, Cũ ſint
autem meridianæ nationes animis acutiſſimis infinita ſolertia conſiliorũ,
ſimul ad fortitudinem ingrediuntur, ibi ſuccũbunt, quod habent exuctas
ab ſole animorum virtutes, Qui vero refrigeratis naſcuntur regionibus ad
armorum vehementiam paratiores ſunt, magniſ viribus ruunt ſine timo
re, ſed tarditate animi ſine conſiderantia irruentes, ſine ſolertia, ſuis conſiliis
refringuntur, Cum ergo ab natura rerum hæc ita ſint in mundo collocata,
vt omnes nationes ĩmoderatis mixtionibus ſint diſparatæ, placuit vt inter-
ſpacia totius orbis terrarum regionum medio mũdi populus Romanus
poſſideret fines, Nã temperatiſſimæ ad vtran partem, &
corporum mẽ-
bris, animorum vigoribus, pro fortitudine ſunt in Italia gentes, Quẽad-
modum enim iouis ſtella, inter martis feruentiſſimam &
ſaturni frigidiſfi-
mam media currens temperatur, eadem ratione Italia inter ſeptẽtrionalem
2525[Handwritten note 25]2626[Handwritten note 26] meridianam ab vtra parte mixtiõibus temperatas &
inuictas habet lau
des, Ita conſiliis refringit barbarorum vires, forti manu meridianorũ co-
gitationes, Ita diuina mens ciuitatem populi Romani egregia temperata
2525[Handwritten note 25]2626[Handwritten note 26] regione collocauit, vti orbis terrarum imperio potiretur, Quod ſi ita ẽ uti
diſſimiles regiones ab inclinationibus cœli, variis generibus ſint compara-
tæ, &
vt etiam naturæ gentium diſparibus animis, & corporum figuris, q̃li-
tatibuſ naſcerent{us}, non dubitamus ædificiorum quo rationes ad natio-
num gentium proprietates apte diſtribui debere, cum habeamus ab ipſa
rerum natura ſolertem &
expeditam monſtrationem, Quoad potui ſum-
ma ratione proprietates locorum ab natura rerum diſpoſitas animaduerte
re, expoſui, &
quemadmodum ad ſolis curſum, & inclinationes cœli opor
teat ad gentium figuras conſtituere ædificiorum qualitates dixi, Ita nunc
ſingulorum generum in ædificiis cõmẽſus ſymmetriarum, &
vniuerſos, &
ſeparatos breuiter explicabo.
De ædificiorum priuatorum proportionibus & mẽſuris. # Cap. II.
Nulla architecto maior cura eſſe debet, niſi vti proportiõibus ratæ partis ha
beant ædificia rationum exactiones, Cum ergo conſtituta ſymmetriarũ

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index