Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.005602
">
<
pb
pagenum
="
478
"
xlink:href
="
016/01/127.jpg
"/>
ſecundùm longitudinem: alium continet la
<
lb
/>
pidem, qui aurea ei iungitur armatura.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005603
">Cúmque ex his quidam paleas trahant, fru
<
lb
/>
ſtra creditum eſt Lyncurios eſſe, cùm his naſ
<
lb
/>
cantur locis, quibus procul ſunt Lynces.
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg806
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005604
">
<
margin.target
id
="
marg805
"/>
Encrinos.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005605
">Belenites.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005606
">
<
margin.target
id
="
marg806
"/>
Conchites.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.005607
">Conchites conchæ ſimilitudine, liris in
<
lb
/>
curuis, atque aurea decorus armatura. </
s
>
<
s
id
="
s.005608
">Eſt
<
lb
/>
& aliud Conchitis genus, marmoríſque ſpe
<
lb
/>
cies, candida, mollitia, in qua conchyliorum
<
lb
/>
teſtæ ſemper inueniri ſolent: olim nullibi
<
lb
/>
niſi apud Megaram vrbem, teſte Pauſania.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005609
">Atque hoc certum indicium, perfuſam an
<
lb
/>
teà mari regionem illam. </
s
>
<
s
id
="
s.005610
">Nam conchylio
<
lb
/>
rum teſtæ cùm diuturnæ ſint, inter lapides
<
lb
/>
ac ſub terra multis in locis lapideſcunt, for
<
lb
/>
ma retenta, ſubſtantia verò mutata. </
s
>
<
s
id
="
s.005611
">Cur ve
<
lb
/>
rò armaturis plerique muniantur aureis vel
<
lb
/>
argenteis, cauſa eſt materia ſalſedinis mini
<
lb
/>
mè expers: nitet enim ſal: & ex pura qua
<
lb
/>
dam parte conſtant. </
s
>
<
s
id
="
s.005612
">Quæ verò ex conchiliis
<
lb
/>
fiunt, è ſalſa quadam parte conſtant: hæc ex
<
lb
/>
terius eiecta, immenſo loci frigore armatu
<
lb
/>
ram conficit, quoniam aquea pars ſplendet.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005613
">Quoniam verò aqueum benè immiſtum eſt
<
lb
/>
terreo tenui, non abſumitur. </
s
>
<
s
id
="
s.005614
">Sunt verò ho
<
lb
/>
rum quædam ſagacis naturæ, & certum fi
<
lb
/>
nem ſpectantis, quædam perennis mundi
<
arrow.to.target
n
="
marg807
"/>
<
lb
/>
argenta. </
s
>
<
s
id
="
s.005615
">Oſtracis verò oſtreis ſimilis, vt ſpe
<
lb
/>
cularis foditur. </
s
>
<
s
id
="
s.005616
">Sic onychites odoratis vn
<
lb
/>
guibus forma haud abſimilis. </
s
>
<
s
id
="
s.005617
">Et Ctenites in
<
lb
/>
pectinis effigiem ſtriatus. </
s
>
<
s
id
="
s.005618
">Strombites verò
<
lb
/>
in cochleæ formam turbinatus, atque in
<
lb
/>
acutum tendens.
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg808
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005619
">
<
margin.target
id
="
marg807
"/>
Oſtracis.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005620
">Onychites.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005621
">Ctenites
<
lb
/>
Strumbites.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005622
">
<
margin.target
id
="
marg808
"/>
Porphoroi
<
lb
/>
des.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005623
">Myites.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005624
">Rhonbytes.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.005625
">Porphyroides cinerei coloris, aculeis, pur
<
lb
/>
pureis inſtar armaturæ clauis ſcatens. </
s
>
<
s
id
="
s.005626
">Myi
<
lb
/>
tes muſculo ſimilis eſt, extremis tenuioribus,
<
lb
/>
medio tumens. </
s
>
<
s
id
="
s.005627
">At rhombites duorum eſt
<
lb
/>
generum: alius ſquamis conſtat rhombi ſi
<
lb
/>
militudinem habentibus, à quibus nomen
<
lb
/>
accepit, hic candidus eſt: alius habet cylin
<
lb
/>
dri compreſſi figuram, verùm ſtriatus infrà,
<
lb
/>
ſupráque, adeò vt rhombi figuram refe
<
lb
/>
rant.
<
arrow.to.target
n
="
marg809
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005628
">
<
margin.target
id
="
marg809
"/>
Pentagonus.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005629
">Hexagonus.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.005630
">Pentagonus, hexagonúſque marginem
<
lb
/>
habent, & in medio planitiem vt fritillus,
<
lb
/>
in qua punctus eſt, à quo vt in trochitis ra
<
lb
/>
diis vſque ad extrema deferuntur. </
s
>
<
s
id
="
s.005631
">Omnes
<
lb
/>
hos Hildesheimius Saxoniæ tractus mittit,
<
lb
/>
detulítque ad Georgium Agricolam Vale
<
lb
/>
rius Cordus herbarum vir ſcientiſſimus,
<
lb
/>
quem ſtudio varia diſcendi Romæ degen
<
lb
/>
tem, cùm Germanus eſſet, mors immatura
<
lb
/>
præuenit, omnium eruditorum ac bonorum
<
lb
/>
dolore. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.005632
">Hic idem alios etiam detulit lapides, for
<
lb
/>
ma ſingulari ac mirabili: quemadmodum
<
arrow.to.target
n
="
marg810
"/>
<
lb
/>
gloſſopetram pici linguæ ſimilem, Lunæ
<
lb
/>
bergi in aluminoſis fodinis inuentam: & Se
<
lb
/>
leniten forma renaſcentis in cornua lunæ:
<
lb
/>
hic aurea modò, modò argentea, vel ada
<
lb
/>
mantina armatura integitur, inuenitúrque
<
lb
/>
in Mariæburgo. </
s
>
<
s
id
="
s.005633
">Sicut in agro Treuirenſi
<
lb
/>
hyſterapetra, quæ formam pudendi refert
<
lb
/>
muliebris: nigérque hic eſt lapis, ac prædu
<
lb
/>
rus. </
s
>
<
s
id
="
s.005634
">Et iuxta Salphedam Truringiorum in
<
lb
/>
puteo viginti orgiis profundo effoſſus lapis,
<
lb
/>
qui ad vnguem pectoris humani integri for
<
lb
/>
mam referebat, cum coſtarum diſcrimini
<
lb
/>
bus: erat tamen paulò pectore humano an
<
lb
/>
guſtior. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005635
">
<
margin.target
id
="
marg810
"/>
Gloſſo petra.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005636
">Selenites.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005637
">Hyſterape
<
lb
/>
tra, lapis mi
<
lb
/>
ras.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.005638
">Detulit ille idem lapides colore conſpi
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg811
"/>
<
lb
/>
cuos. </
s
>
<
s
id
="
s.005639
">Amochryſum aurei coloris, ſquamo
<
lb
/>
ſum ex qua arena fit aurei coloris literis ſic
<
lb
/>
candis apta: expertus ſum, ſi in igne conti
<
lb
/>
neatur die vna tota, vberiorem arenæ co
<
lb
/>
piam reddere, ac meliorem, pulchriorémque.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005640
">Sic & Armaturam: ſquamoſus eſt & hic la
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg812
"/>
<
lb
/>
pis, verùm coloris argentei, eidem vſui, ſi
<
lb
/>
non alteri ſaltem aptus. </
s
>
<
s
id
="
s.005641
">Hieracites quoque
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg813
"/>
<
lb
/>
ſtriis & colore pennas accipitris, aut perdi
<
lb
/>
cis imitatur. </
s
>
<
s
id
="
s.005642
">Et pyrauſtus, qui rutilus eſt co
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg814
"/>
<
lb
/>
lore, aurea inſignis armatura, cauus, nitens:
<
lb
/>
vnde non ſecùs ac ſpeculum cauum Soli ex
<
lb
/>
poſitus, ignem accendit: in Hildesheimio
<
lb
/>
tractu hic etiam ab illo inuentus eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.005643
">Porrò
<
lb
/>
de Alabandico, quòd diuerſas referat figuras
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg815
"/>
<
lb
/>
pictas, ſatis eſt ſcire. </
s
>
<
s
id
="
s.005644
">Diximus & de onyche,
<
lb
/>
& lapidibus, qui in agro Veronenſi inue
<
lb
/>
niuntur: nam & in marmore quandoque re
<
lb
/>
gij capitis figura cum diademate viſa eſt: at
<
lb
/>
que hæc (vt dixi
<
emph
type
="
italics
"/>
)
<
emph.end
type
="
italics
"/>
quandoque fortuitò, quan
<
lb
/>
doque ob naturam lapidis contingunt. </
s
>
<
s
id
="
s.005645
">Di
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg816
"/>
<
lb
/>
ximus & de cruſtaceis lapidibus, qui igni re
<
lb
/>
ſiſtunt: & de ſilice, qui etiam aduerſus aquas
<
lb
/>
reſiſtit, & ab ignibus liquatur,
<
expan
abbr
="
quódq;
">quódque</
expan
>
mon
<
lb
/>
tium cacumina ob ventos, & frigora fran
<
lb
/>
guntur, lapidum fruſtis decidentibus. </
s
>
<
s
id
="
s.005646
">Super
<
lb
/>
eſt, vt de nigris ſectilibus agamus, quorum
<
lb
/>
in Italia copia maxima eſt, pretium nullum.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005647
">Molles ſunt, & fruſtis eiuſdem lapidis albæ
<
lb
/>
lineæ in eis deſcribuntur. </
s
>
<
s
id
="
s.005648
">Lituram ſola ſali
<
lb
/>
ua facit. </
s
>
<
s
id
="
s.005649
">Nec diu tamen retinent, etiamſi
<
lb
/>
non deleas. </
s
>
<
s
id
="
s.005650
">Vtiles meditationibus, ſi non
<
lb
/>
tam facilè frangerentur. </
s
>
<
s
id
="
s.005651
">Ob id tabulæ exco
<
lb
/>
gitatæ è tenui lino obducto gypſo, ac ſuper
<
lb
/>
gypſum vernice (ſic enim hoc liquoris ge
<
lb
/>
nus vocant) quæ flectuntur, nec franguntur:
<
lb
/>
atramentúmque ſcriptorium recipiunt, diú
<
lb
/>
que retinent, nec remittunt niſi madida
<
lb
/>
ſpongia: quod olim tabularum genus cogni
<
lb
/>
tum fuiſſe credo, atque in vſu, ex Auguſti
<
lb
/>
ioco, quòd Aiax in ſpongiam incubuiſſet:
<
lb
/>
quamuis frequens vſus eſſet ceræ ac ſtyli pro
<
lb
/>
epiſtolis ac medicationibus: æterna autem
<
lb
/>
monumenta ære cælabantur. </
s
>
<
s
id
="
s.005652
">Alij nunc ta
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg817
"/>
<
lb
/>
bellis ex ligno ficus ac cinere oſſium, quod
<
lb
/>
antiquitus ex M. </
s
>
<
s
id
="
s.005653
">Marcelli elogio cognitum
<
lb
/>
fuiſſe perſpicuum eſt, pro abacis vtuntur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005654
">Quòd verò animam lapidibus ineſſe neceſſe
<
lb
/>
ſit, hoc abundè ſuperiùs demonſtratum eſt.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005655
">Atque vtinam non ineſſet vita lapidibus, ni
<
lb
/>
hil enim prohiberet puluere è multis ſma
<
lb
/>
ragdis ſepulto ſub terra,
<
expan
abbr
="
additóq;
">additóque</
expan
>
humore pel
<
lb
/>
lucido, magnam gemmam procreari. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005656
">
<
margin.target
id
="
marg811
"/>
Amochryſo</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005657
">
<
margin.target
id
="
marg812
"/>
Armatura.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005658
">
<
margin.target
id
="
marg813
"/>
Hieracites.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005659
">
<
margin.target
id
="
marg814
"/>
Pyrauſtus.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005660
">
<
margin.target
id
="
marg815
"/>
Alabandi
<
lb
/>
cus.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005661
">
<
margin.target
id
="
marg816
"/>
Tabulæ ſcri
<
lb
/>
ptoriæ.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005662
">
<
margin.target
id
="
marg817
"/>
Ni lapides
<
lb
/>
viuerent,
<
lb
/>
gemmæ ar
<
lb
/>
te fieri poſ
<
lb
/>
ſent.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.005663
">Duplici autem modo augeri lapides, ex
<
lb
/>
dictis intelligere poſſumus: vel quòd per
<
lb
/>
venas materia accedat ſemper, nutriatúrque
<
lb
/>
lapis non ſecùs atque humo: vel quòd po
<
lb
/>
tentia tale ſit, velut in generatione pulli ex
<
lb
/>
ouo, fiat actu tale: nam ſucceſſione dierum
<
lb
/>
totus pullus abſoluitur: partes autem in ma
<
lb
/>
teria eodem tempore cum magnitudine ſua
<
lb
/>
fermè tota initium ſumunt, vt prius candi
<
lb
/>
dum rubeſcat, inde concreſcat in neruos,
<
lb
/>
oſſa, membranas, ac talia. </
s
>
<
s
id
="
s.005664
">Nec etiam quòd
<
lb
/>
in aqua deſcendant lapides, terrei dici me
<
lb
/>
rentur, ſed ſufficit concreto humido quan
<
lb
/>
tulacunque pars terræ ad deſcenſum. </
s
>
<
s
id
="
s.005665
">Pellu
<
lb
/>
cidi tamen omnes aquea ſubſtantia ſunt,
<
lb
/>
vel frigore concreti, quamobrem ab igne </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>