1facilius eadem potentia, & citius idem mouet pondus, altius
sertè ſublata antenna velum à mali ſede, quæ hypomochlion
eſt, remotius faciens, id efficiet.
sertè ſublata antenna velum à mali ſede, quæ hypomochlion
eſt, remotius faciens, id efficiet.
COMMENTARIVS.
Qværit hic Ariſtoteles cur ijſdem prorſus velis, eodenque
vento perflante, celerius nauigia ferantur quando al
tius ſublimatur antenna. Statimque reſpondet, ex eo
id prouenire, quod malus in ventorum impulſionibus conſti
tuitur vectis, cuius hypomochlion, ſeu fulcimentum eſt ipſa
mali ſedes in qua locatur; pondus autem quod moueri de
bet, ipſum nauigium, ac mouens ventum impellens. Etenim
cum huiuſmodi impulſus velis quidem exceptus verè totus
refundatur in eam mali partem vbi alligatur antenna; quan
tò ſublimius illa fuerit alligata, tantò remotius à fulcimento
vis mouentis incutietur in malum, ſeu vectem. At virtus
mouentis beneficio vectis, eo magis augetur, quo remotius
ab eius fulcimento imprimitur: ergo cum ſublimior fuerit
antenna, maior fiet virtus à ventis incuſſa, validiusque proinde
mouebit nauigia. Diximus autem impetum velis exceptum
ferè totum, non abſolutè totum refundi in eam mali partem
vbi alligatur antenna; quia adhuc antennæ cornua, ac veli
pedes ex eodem impetu participant, dum per funes opife
ros propedesque nauim ſecum trahunt atque proripiunt.
vento perflante, celerius nauigia ferantur quando al
tius ſublimatur antenna. Statimque reſpondet, ex eo
id prouenire, quod malus in ventorum impulſionibus conſti
tuitur vectis, cuius hypomochlion, ſeu fulcimentum eſt ipſa
mali ſedes in qua locatur; pondus autem quod moueri de
bet, ipſum nauigium, ac mouens ventum impellens. Etenim
cum huiuſmodi impulſus velis quidem exceptus verè totus
refundatur in eam mali partem vbi alligatur antenna; quan
tò ſublimius illa fuerit alligata, tantò remotius à fulcimento
vis mouentis incutietur in malum, ſeu vectem. At virtus
mouentis beneficio vectis, eo magis augetur, quo remotius
ab eius fulcimento imprimitur: ergo cum ſublimior fuerit
antenna, maior fiet virtus à ventis incuſſa, validiusque proinde
mouebit nauigia. Diximus autem impetum velis exceptum
ferè totum, non abſolutè totum refundi in eam mali partem
vbi alligatur antenna; quia adhuc antennæ cornua, ac veli
pedes ex eodem impetu participant, dum per funes opife
ros propedesque nauim ſecum trahunt atque proripiunt.
Sed vt firmius doctrina Ariſtotelis teneatur, ac difficulta
tes omnes oppoſitæ ſoluantur, notandum eſt duplicem in
malo conſiderari poſſe rationem vectis cum nauis per veli
ficationem fertur antrorſum; vnam quæ illi competit abſo
lutè prout condiſtinguitur à reliquis partibus nauis; Alteram
verò quæ coniunctim ei conuenit ſimul cum nauis carina,
ſecundum cam partem, qua carina verſus puppim extendi
tur. Porrò malus abſolutè conſideratus in latione nauis,
virtute ventorum, fulcimentum obtinet circa profundam
ſedem vbi locatur in nauis carina, eique innititur per ſui ex
tremum infimum, qua parte, ſeu facie vergit ad puppim.
Onus autem ſeu nauem promouet per partem ipſius altio
tes omnes oppoſitæ ſoluantur, notandum eſt duplicem in
malo conſiderari poſſe rationem vectis cum nauis per veli
ficationem fertur antrorſum; vnam quæ illi competit abſo
lutè prout condiſtinguitur à reliquis partibus nauis; Alteram
verò quæ coniunctim ei conuenit ſimul cum nauis carina,
ſecundum cam partem, qua carina verſus puppim extendi
tur. Porrò malus abſolutè conſideratus in latione nauis,
virtute ventorum, fulcimentum obtinet circa profundam
ſedem vbi locatur in nauis carina, eique innititur per ſui ex
tremum infimum, qua parte, ſeu facie vergit ad puppim.
Onus autem ſeu nauem promouet per partem ipſius altio
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib