Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 403
>
Scan
Original
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 403
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.005602
">
<
pb
pagenum
="
478
"
xlink:href
="
016/01/127.jpg
"/>
ſecundùm longitudinem: alium continet la
<
lb
/>
pidem, qui aurea ei iungitur armatura.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005603
">Cúmque ex his quidam paleas trahant, fru
<
lb
/>
ſtra creditum eſt Lyncurios eſſe, cùm his naſ
<
lb
/>
cantur locis, quibus procul ſunt Lynces.
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg806
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005604
">
<
margin.target
id
="
marg805
"/>
Encrinos.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005605
">Belenites.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005606
">
<
margin.target
id
="
marg806
"/>
Conchites.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.005607
">Conchites conchæ ſimilitudine, liris in
<
lb
/>
curuis, atque aurea decorus armatura. </
s
>
<
s
id
="
s.005608
">Eſt
<
lb
/>
& aliud Conchitis genus, marmoríſque ſpe
<
lb
/>
cies, candida, mollitia, in qua conchyliorum
<
lb
/>
teſtæ ſemper inueniri ſolent: olim nullibi
<
lb
/>
niſi apud Megaram vrbem, teſte Pauſania.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005609
">Atque hoc certum indicium, perfuſam an
<
lb
/>
teà mari regionem illam. </
s
>
<
s
id
="
s.005610
">Nam conchylio
<
lb
/>
rum teſtæ cùm diuturnæ ſint, inter lapides
<
lb
/>
ac ſub terra multis in locis lapideſcunt, for
<
lb
/>
ma retenta, ſubſtantia verò mutata. </
s
>
<
s
id
="
s.005611
">Cur ve
<
lb
/>
rò armaturis plerique muniantur aureis vel
<
lb
/>
argenteis, cauſa eſt materia ſalſedinis mini
<
lb
/>
mè expers: nitet enim ſal: & ex pura qua
<
lb
/>
dam parte conſtant. </
s
>
<
s
id
="
s.005612
">Quæ verò ex conchiliis
<
lb
/>
fiunt, è ſalſa quadam parte conſtant: hæc ex
<
lb
/>
terius eiecta, immenſo loci frigore armatu
<
lb
/>
ram conficit, quoniam aquea pars ſplendet.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005613
">Quoniam verò aqueum benè immiſtum eſt
<
lb
/>
terreo tenui, non abſumitur. </
s
>
<
s
id
="
s.005614
">Sunt verò ho
<
lb
/>
rum quædam ſagacis naturæ, & certum fi
<
lb
/>
nem ſpectantis, quædam perennis mundi
<
arrow.to.target
n
="
marg807
"/>
<
lb
/>
argenta. </
s
>
<
s
id
="
s.005615
">Oſtracis verò oſtreis ſimilis, vt ſpe
<
lb
/>
cularis foditur. </
s
>
<
s
id
="
s.005616
">Sic onychites odoratis vn
<
lb
/>
guibus forma haud abſimilis. </
s
>
<
s
id
="
s.005617
">Et Ctenites in
<
lb
/>
pectinis effigiem ſtriatus. </
s
>
<
s
id
="
s.005618
">Strombites verò
<
lb
/>
in cochleæ formam turbinatus, atque in
<
lb
/>
acutum tendens.
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg808
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005619
">
<
margin.target
id
="
marg807
"/>
Oſtracis.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005620
">Onychites.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005621
">Ctenites
<
lb
/>
Strumbites.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005622
">
<
margin.target
id
="
marg808
"/>
Porphoroi
<
lb
/>
des.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005623
">Myites.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005624
">Rhonbytes.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.005625
">Porphyroides cinerei coloris, aculeis, pur
<
lb
/>
pureis inſtar armaturæ clauis ſcatens. </
s
>
<
s
id
="
s.005626
">Myi
<
lb
/>
tes muſculo ſimilis eſt, extremis tenuioribus,
<
lb
/>
medio tumens. </
s
>
<
s
id
="
s.005627
">At rhombites duorum eſt
<
lb
/>
generum: alius ſquamis conſtat rhombi ſi
<
lb
/>
militudinem habentibus, à quibus nomen
<
lb
/>
accepit, hic candidus eſt: alius habet cylin
<
lb
/>
dri compreſſi figuram, verùm ſtriatus infrà,
<
lb
/>
ſupráque, adeò vt rhombi figuram refe
<
lb
/>
rant.
<
arrow.to.target
n
="
marg809
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005628
">
<
margin.target
id
="
marg809
"/>
Pentagonus.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005629
">Hexagonus.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.005630
">Pentagonus, hexagonúſque marginem
<
lb
/>
habent, & in medio planitiem vt fritillus,
<
lb
/>
in qua punctus eſt, à quo vt in trochitis ra
<
lb
/>
diis vſque ad extrema deferuntur. </
s
>
<
s
id
="
s.005631
">Omnes
<
lb
/>
hos Hildesheimius Saxoniæ tractus mittit,
<
lb
/>
detulítque ad Georgium Agricolam Vale
<
lb
/>
rius Cordus herbarum vir ſcientiſſimus,
<
lb
/>
quem ſtudio varia diſcendi Romæ degen
<
lb
/>
tem, cùm Germanus eſſet, mors immatura
<
lb
/>
præuenit, omnium eruditorum ac bonorum
<
lb
/>
dolore. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.005632
">Hic idem alios etiam detulit lapides, for
<
lb
/>
ma ſingulari ac mirabili: quemadmodum
<
arrow.to.target
n
="
marg810
"/>
<
lb
/>
gloſſopetram pici linguæ ſimilem, Lunæ
<
lb
/>
bergi in aluminoſis fodinis inuentam: & Se
<
lb
/>
leniten forma renaſcentis in cornua lunæ:
<
lb
/>
hic aurea modò, modò argentea, vel ada
<
lb
/>
mantina armatura integitur, inuenitúrque
<
lb
/>
in Mariæburgo. </
s
>
<
s
id
="
s.005633
">Sicut in agro Treuirenſi
<
lb
/>
hyſterapetra, quæ formam pudendi refert
<
lb
/>
muliebris: nigérque hic eſt lapis, ac prædu
<
lb
/>
rus. </
s
>
<
s
id
="
s.005634
">Et iuxta Salphedam Truringiorum in
<
lb
/>
puteo viginti orgiis profundo effoſſus lapis,
<
lb
/>
qui ad vnguem pectoris humani integri for
<
lb
/>
mam referebat, cum coſtarum diſcrimini
<
lb
/>
bus: erat tamen paulò pectore humano an
<
lb
/>
guſtior. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005635
">
<
margin.target
id
="
marg810
"/>
Gloſſo petra.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005636
">Selenites.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005637
">Hyſterape
<
lb
/>
tra, lapis mi
<
lb
/>
ras.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.005638
">Detulit ille idem lapides colore conſpi
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg811
"/>
<
lb
/>
cuos. </
s
>
<
s
id
="
s.005639
">Amochryſum aurei coloris, ſquamo
<
lb
/>
ſum ex qua arena fit aurei coloris literis ſic
<
lb
/>
candis apta: expertus ſum, ſi in igne conti
<
lb
/>
neatur die vna tota, vberiorem arenæ co
<
lb
/>
piam reddere, ac meliorem, pulchriorémque.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005640
">Sic & Armaturam: ſquamoſus eſt & hic la
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg812
"/>
<
lb
/>
pis, verùm coloris argentei, eidem vſui, ſi
<
lb
/>
non alteri ſaltem aptus. </
s
>
<
s
id
="
s.005641
">Hieracites quoque
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg813
"/>
<
lb
/>
ſtriis & colore pennas accipitris, aut perdi
<
lb
/>
cis imitatur. </
s
>
<
s
id
="
s.005642
">Et pyrauſtus, qui rutilus eſt co
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg814
"/>
<
lb
/>
lore, aurea inſignis armatura, cauus, nitens:
<
lb
/>
vnde non ſecùs ac ſpeculum cauum Soli ex
<
lb
/>
poſitus, ignem accendit: in Hildesheimio
<
lb
/>
tractu hic etiam ab illo inuentus eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.005643
">Porrò
<
lb
/>
de Alabandico, quòd diuerſas referat figuras
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg815
"/>
<
lb
/>
pictas, ſatis eſt ſcire. </
s
>
<
s
id
="
s.005644
">Diximus & de onyche,
<
lb
/>
& lapidibus, qui in agro Veronenſi inue
<
lb
/>
niuntur: nam & in marmore quandoque re
<
lb
/>
gij capitis figura cum diademate viſa eſt: at
<
lb
/>
que hæc (vt dixi
<
emph
type
="
italics
"/>
)
<
emph.end
type
="
italics
"/>
quandoque fortuitò, quan
<
lb
/>
doque ob naturam lapidis contingunt. </
s
>
<
s
id
="
s.005645
">Di
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg816
"/>
<
lb
/>
ximus & de cruſtaceis lapidibus, qui igni re
<
lb
/>
ſiſtunt: & de ſilice, qui etiam aduerſus aquas
<
lb
/>
reſiſtit, & ab ignibus liquatur,
<
expan
abbr
="
quódq;
">quódque</
expan
>
mon
<
lb
/>
tium cacumina ob ventos, & frigora fran
<
lb
/>
guntur, lapidum fruſtis decidentibus. </
s
>
<
s
id
="
s.005646
">Super
<
lb
/>
eſt, vt de nigris ſectilibus agamus, quorum
<
lb
/>
in Italia copia maxima eſt, pretium nullum.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005647
">Molles ſunt, & fruſtis eiuſdem lapidis albæ
<
lb
/>
lineæ in eis deſcribuntur. </
s
>
<
s
id
="
s.005648
">Lituram ſola ſali
<
lb
/>
ua facit. </
s
>
<
s
id
="
s.005649
">Nec diu tamen retinent, etiamſi
<
lb
/>
non deleas. </
s
>
<
s
id
="
s.005650
">Vtiles meditationibus, ſi non
<
lb
/>
tam facilè frangerentur. </
s
>
<
s
id
="
s.005651
">Ob id tabulæ exco
<
lb
/>
gitatæ è tenui lino obducto gypſo, ac ſuper
<
lb
/>
gypſum vernice (ſic enim hoc liquoris ge
<
lb
/>
nus vocant) quæ flectuntur, nec franguntur:
<
lb
/>
atramentúmque ſcriptorium recipiunt, diú
<
lb
/>
que retinent, nec remittunt niſi madida
<
lb
/>
ſpongia: quod olim tabularum genus cogni
<
lb
/>
tum fuiſſe credo, atque in vſu, ex Auguſti
<
lb
/>
ioco, quòd Aiax in ſpongiam incubuiſſet:
<
lb
/>
quamuis frequens vſus eſſet ceræ ac ſtyli pro
<
lb
/>
epiſtolis ac medicationibus: æterna autem
<
lb
/>
monumenta ære cælabantur. </
s
>
<
s
id
="
s.005652
">Alij nunc ta
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg817
"/>
<
lb
/>
bellis ex ligno ficus ac cinere oſſium, quod
<
lb
/>
antiquitus ex M. </
s
>
<
s
id
="
s.005653
">Marcelli elogio cognitum
<
lb
/>
fuiſſe perſpicuum eſt, pro abacis vtuntur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005654
">Quòd verò animam lapidibus ineſſe neceſſe
<
lb
/>
ſit, hoc abundè ſuperiùs demonſtratum eſt.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005655
">Atque vtinam non ineſſet vita lapidibus, ni
<
lb
/>
hil enim prohiberet puluere è multis ſma
<
lb
/>
ragdis ſepulto ſub terra,
<
expan
abbr
="
additóq;
">additóque</
expan
>
humore pel
<
lb
/>
lucido, magnam gemmam procreari. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005656
">
<
margin.target
id
="
marg811
"/>
Amochryſo</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005657
">
<
margin.target
id
="
marg812
"/>
Armatura.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005658
">
<
margin.target
id
="
marg813
"/>
Hieracites.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005659
">
<
margin.target
id
="
marg814
"/>
Pyrauſtus.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005660
">
<
margin.target
id
="
marg815
"/>
Alabandi
<
lb
/>
cus.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005661
">
<
margin.target
id
="
marg816
"/>
Tabulæ ſcri
<
lb
/>
ptoriæ.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005662
">
<
margin.target
id
="
marg817
"/>
Ni lapides
<
lb
/>
viuerent,
<
lb
/>
gemmæ ar
<
lb
/>
te fieri poſ
<
lb
/>
ſent.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.005663
">Duplici autem modo augeri lapides, ex
<
lb
/>
dictis intelligere poſſumus: vel quòd per
<
lb
/>
venas materia accedat ſemper, nutriatúrque
<
lb
/>
lapis non ſecùs atque humo: vel quòd po
<
lb
/>
tentia tale ſit, velut in generatione pulli ex
<
lb
/>
ouo, fiat actu tale: nam ſucceſſione dierum
<
lb
/>
totus pullus abſoluitur: partes autem in ma
<
lb
/>
teria eodem tempore cum magnitudine ſua
<
lb
/>
fermè tota initium ſumunt, vt prius candi
<
lb
/>
dum rubeſcat, inde concreſcat in neruos,
<
lb
/>
oſſa, membranas, ac talia. </
s
>
<
s
id
="
s.005664
">Nec etiam quòd
<
lb
/>
in aqua deſcendant lapides, terrei dici me
<
lb
/>
rentur, ſed ſufficit concreto humido quan
<
lb
/>
tulacunque pars terræ ad deſcenſum. </
s
>
<
s
id
="
s.005665
">Pellu
<
lb
/>
cidi tamen omnes aquea ſubſtantia ſunt,
<
lb
/>
vel frigore concreti, quamobrem ab igne </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>