Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.005665
">
<
pb
pagenum
="
479
"
xlink:href
="
016/01/128.jpg
"/>
diſſoluuntur. </
s
>
<
s
id
="
s.005666
">Silex autem non pellucet, quia
<
lb
/>
terreus eſt: diſſoluitur tamen, quia frigore
<
lb
/>
concreuit. </
s
>
<
s
id
="
s.005667
">At lapides opaci, quales plerique
<
lb
/>
ſunt, & qui in calcem vertuntur, nec frigo
<
lb
/>
re omninò concrenerunt, nec aquea ſunt
<
lb
/>
ſubſtantia: aut ſi modò frigore concreue
<
lb
/>
runt, quoniam frigidi eſſe videntur, terræ
<
lb
/>
multum, aquæ autem parum continent. </
s
>
<
s
id
="
s.005668
">Ma
<
lb
/>
nifeſtum eſt igitur cryſtallum, quòd ſit per
<
lb
/>
ſpicuus hic lapis, & facilè liqueſcat, aquea
<
lb
/>
ſubſtantia pura ac frigore concreta con
<
lb
/>
ſiſtere.
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg818
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005669
">
<
margin.target
id
="
marg818
"/>
Lapis qui
<
lb
/>
percuſſus la
<
lb
/>
pillo imagi
<
lb
/>
nem ſonæ ci
<
lb
/>
tharæ refert.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.005670
">Atque hæc clara quidem ratione con
<
lb
/>
ſtant. </
s
>
<
s
id
="
s.005671
">Cæterùm aliqua ſunt ſubtilioris ac
<
lb
/>
obſcurioris contemplationis, vt propè ad
<
lb
/>
miraculum accedere videantur. </
s
>
<
s
id
="
s.005672
">Quale illud
<
lb
/>
eſt, quod Pauſanias refert, fuiſſe in arce Me
<
lb
/>
garæ iuxta focum lapidem, qui percuſſus
<
lb
/>
lapillo cithatæ plectro pulſatæ ſonum re
<
lb
/>
ferret. </
s
>
<
s
id
="
s.005673
">Id ſcio, quàm multi ridebunt me nu
<
lb
/>
gas, & etiam antiquas nugas, Plinij more
<
lb
/>
referentem: ſed nos quòd hoc contigerit,
<
lb
/>
quamuis locuplete teſte, non contendimus:
<
lb
/>
quòd verò contigiſſe potuerit, quódque in
<
lb
/>
poſterum contingere poſſit, non dubitamus.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005674
">Illud potiùs diligenter perquirendum, quo
<
lb
/>
modo hoc fieri poſſit. </
s
>
<
s
id
="
s.005675
">Quòd verò natura, aut
<
lb
/>
arte, nullum eſt diſcrimen. </
s
>
<
s
id
="
s.005676
">Ab arte igitur,
<
lb
/>
tanquam nobis notiore ac faciliore, ſuma
<
lb
/>
mus exemplum. </
s
>
<
s
id
="
s.005677
">Cùm enim citharæ reſo
<
lb
/>
nent, ob id quòd lignum cauum eſt, & ca
<
lb
/>
uernis plenum, ac ſpongioſum, atque multi
<
lb
/>
pliciter per anfractus diuiſum, illud idem in
<
lb
/>
lapide oportet excogitare. </
s
>
<
s
id
="
s.005678
">Vt verò tale eſſet,
<
lb
/>
præter cauernas & cauitatem, metallicam
<
lb
/>
materiam ſono aptam immiſtam fuiſſe, ne
<
lb
/>
ceſſe fuit. </
s
>
<
s
id
="
s.005679
">Inter autem metalla ſolùm & ma
<
lb
/>
ximè æs reſonat: nam cuprum diximus eſſe
<
lb
/>
æs Cyprium. </
s
>
<
s
id
="
s.005680
">Fabulabatur igitur antiquitas
<
lb
/>
illic Apollinem citharam repoſuiſſe. </
s
>
<
s
id
="
s.005681
">Sed eſt
<
lb
/>
aliud oſtenti genus, quod non parum admi
<
lb
/>
rabatur antiquitas. </
s
>
<
s
id
="
s.005682
">Lapis erat in Olympia,
<
lb
/>
qui adeò perterrebat equos, vt currus fran
<
lb
/>
gerent, & ſeſſores excuterent, aurigarum lo
<
lb
/>
cis ac minis contemptis: vnde lapidi nomen
<
arrow.to.target
n
="
marg819
"/>
<
lb
/>
inditum Taraxippus, quaſi equorum con
<
lb
/>
turbator, & formido. </
s
>
<
s
id
="
s.005683
">Nec in eo veneficium,
<
lb
/>
ſiquidem ars nulla: ſed talis ſpontè lapis, vt
<
lb
/>
qui ruberet ac ſplenderet flammæ in modum
<
lb
/>
ingens, ex quo imago relucebat equorum:
<
lb
/>
vnde illi vel ignem imaginati, vel propria
<
lb
/>
ſpecie decepti, vertebantur in fugam. </
s
>
<
s
id
="
s.005684
">Ignem
<
lb
/>
enim maximè equi formidant. </
s
>
<
s
id
="
s.005685
">Succurrit me
<
lb
/>
moriæ, quod mihi contigerit propè iam
<
lb
/>
triennio exacto. </
s
>
<
s
id
="
s.005686
">Eram Genuæ, cœnaueram
<
lb
/>
apud illuſtrem virum Franciſcum Duardum
<
lb
/>
Cæſareum quæſtorem, à cœna pluit imbres
<
lb
/>
maximos: pileo, ocreis, gabanio, cùm mihi
<
lb
/>
eſſem oneroſus. </
s
>
<
s
id
="
s.005687
">Dat ille, vt eſt merè huma
<
lb
/>
nus, equos generoſos, conſcendimus: aderat
<
lb
/>
autem mecum Ludouicus Ferrarius. </
s
>
<
s
id
="
s.005688
">Dum
<
lb
/>
viam quandam tranſimus, ſuccedunt nobis
<
lb
/>
viri, faces ferentes: flabat ventus ab ea parte,
<
lb
/>
& ſcintillas ferebat ante nos, quamuis pro
<
lb
/>
cul: ob id exterritis equis tamen magno
<
lb
/>
fuimus in periculo, vt iam vix contineri
<
lb
/>
poſſent ab his, qui nobiſcum erant ſeruis,
<
lb
/>
etiam arreptis frænis ne erigerentur. </
s
>
<
s
id
="
s.005689
">Et erat
<
lb
/>
callis anguſtus laterum ſtructura quaſi in
<
lb
/>
fornicem procliuum, vt ſi erecti fuiſſent,
<
lb
/>
actum de nobis eſſet, præcipuè quòd ob plu
<
lb
/>
uias neque pediſſe qui, nec equi ſtare po
<
lb
/>
tuiſſent, quin laberentur. </
s
>
<
s
id
="
s.005690
">Et cum de his aliàs
<
lb
/>
dixerimus, nunc ſatis fuerit monuiſſe, equos
<
lb
/>
ignibus maximè terreri, atque ob id Tara
<
lb
/>
xippum non miraculo aliquo, ſed certa ra
<
lb
/>
tione illos in fugam compuliſſe. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005691
">
<
margin.target
id
="
marg819
"/>
Taraxippus
<
lb
/>
lapis.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.005692
">Sed vt tandem metallicorum omnium
<
lb
/>
narrationi finem imponam, docere operæ
<
lb
/>
pretium eſt, quomodo veræ gemmæ à falſis
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg820
"/>
<
lb
/>
dum in annulis latent dignoſcantur. </
s
>
<
s
id
="
s.005693
">Docuit
<
lb
/>
autem nos primo hoc Hieronymus Gueri
<
lb
/>
nus ab oculis gemmarius, de quo ſuperius
<
lb
/>
mentionem fecimus, demonſtrationem au
<
lb
/>
tem nos addidimus. </
s
>
<
s
id
="
s.005694
">Annulo conuerſo angu
<
lb
/>
li, & latera inſpiciantur, & videbuntur di
<
lb
/>
lutioris coloris: nam ſit co
<
lb
/>
lor C, oculus D, anguli A
<
lb
/>
& B, manifeſtum eſt, quòd
<
lb
/>
D non videbit A colore
<
lb
/>
C, quia linea DC cadit in
<
lb
/>
fra punctum A. </
s
>
<
s
id
="
s.005695
">Et rurſus ſi
<
lb
/>
conuertatur annulus, idem
<
lb
/>
continget. </
s
>
<
s
id
="
s.005696
">Quòd ſi AB ſu
<
lb
/>
<
figure
id
="
id.016.01.128.1.jpg
"
xlink:href
="
016/01/128/1.jpg
"
number
="
67
"/>
<
lb
/>
perficies vngui ſupponatur, non videbitur
<
lb
/>
color in angulis, ſed erit dilutior: refran
<
lb
/>
guntur enim radij potentes in vera gemma
<
lb
/>
ex vnguis plano. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005697
">
<
margin.target
id
="
marg820
"/>
Quomodo
<
lb
/>
falſæ gemmæ
<
lb
/>
dignoſci fa
<
lb
/>
cilè poſſint.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.005698
">Eſt & alia non leuis lucri ſeplaſia, cùm
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg821
"/>
<
lb
/>
ex concha margaritarum pulcherrimi fin
<
lb
/>
guntur vniones. </
s
>
<
s
id
="
s.005699
">Adeò autem rectè fraus
<
lb
/>
hæc ſuccedit, quòd nec à gemmariis dignoſ
<
lb
/>
cuntur: color, ſplendor, ſubſtantia, pon
<
lb
/>
dus reſpondent. </
s
>
<
s
id
="
s.005700
">Sunt qui etiam ex duobus
<
lb
/>
fruſtis ob conchæ tenuitatem vniones con
<
lb
/>
ficiunt. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005701
">
<
margin.target
id
="
marg821
"/>
Margarita
<
lb
/>
rum adulte
<
lb
/>
ratio.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.005702
">Dum hæc ſcriberem, lis agebatur de mar
<
lb
/>
garita 68. aureis empta à gemmario, quæ ex
<
lb
/>
concha facta erat: pretium æſtimationis au
<
lb
/>
rei ducenti. </
s
>
<
s
id
="
s.005703
">Sperabant imponere Germanis
<
lb
/>
aut Gallis, quòd ingenio, & arte minùs va
<
lb
/>
lere eos exiſtimant: hos enim barbaros pu
<
lb
/>
tant: cùm nos veriùs ſimus barbari: ſiquidem
<
lb
/>
magis barbarum eſt decipere, quàm decipi.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005704
">Sed ſatis de metallicis actum eſt: nunc au
<
lb
/>
tem ad plantas tranſeamus. </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>