Blancanus, Josephus, Sphaera mvndi, sev cosmographia demonstratiua , ac facile methodo tradita : in qua totius Mundi fabrica, vna cum nouis, Tychonis, Kepleri, Galilaei, aliorumq' ; Astronomorum adinuentis continentur ; Accessere I. Breuis introductio ad geographiam. II. Apparatus ad mathematicarum studium. III. Echometria, idest Geometrica tractatio de Echo. IV. Nouum instrumentum ad Horologia

List of thumbnails

< >
121
121 (97)
122
122 (98)
123
123 (99)
124
124 (100)
125
125 (101)
126
126 (102)
127
127 (103)
128
128 (104)
129
129 (105)
130
130 (106)
< >
page |< < (105) of 300 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div220" type="section" level="1" n="141">
          <pb o="105" file="0125" n="129" rhead="Liber Decimus."/>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div221" type="section" level="1" n="142">
          <head xml:id="echoid-head154" style="it" xml:space="preserve">De irregularitate ſeu Anomaliamotus Solis. Cap. VIII.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s10516" xml:space="preserve">POſt hæc Solem annotarunt non æqualiter, ac vniformiter ſub Zodiaco ferri; </s>
            <s xml:id="echoid-s10517" xml:space="preserve">depræhẽderunt enim eum
              <lb/>
            in ſemicirculo Zodiaci Boreali immorari dies ferè 8 {1/2}. </s>
            <s xml:id="echoid-s10518" xml:space="preserve">amplius, quam in ſemicirculo auſtrali nã ab æqui-
              <lb/>
            noctio verno ad autumnale interſunt dies 186. </s>
            <s xml:id="echoid-s10519" xml:space="preserve">cum h. </s>
            <s xml:id="echoid-s10520" xml:space="preserve">18 {1/2}. </s>
            <s xml:id="echoid-s10521" xml:space="preserve">ab autumnali vero rurſus ad vernum inſunt dies
              <lb/>
            tantum 178. </s>
            <s xml:id="echoid-s10522" xml:space="preserve">cum horis 11 {1/2}. </s>
            <s xml:id="echoid-s10523" xml:space="preserve">quod maniſeſtè apparet ſi in Calẽdario numeres dies à 21. </s>
            <s xml:id="echoid-s10524" xml:space="preserve">Martij, in quo fit æqui-
              <lb/>
            noctium vernum, vſque ad 23. </s>
            <s xml:id="echoid-s10525" xml:space="preserve">Septembris, in quem autumnale æquinoctium incidit. </s>
            <s xml:id="echoid-s10526" xml:space="preserve">ad hæc cognouerunt
              <lb/>
            eum inæqualiter etiam moueri in quadrantibus Zodiaci, nam Hippatchi, & </s>
            <s xml:id="echoid-s10527" xml:space="preserve">Ptolemæi ſæculi plures dies in-
              <lb/>
            ſumebat in primo quadrante, ideſt, ab æquinoctio verno ad ſolſtitium æſtiuum, quam in ſecundo illinc ad
              <lb/>
            Libram vſque. </s>
            <s xml:id="echoid-s10528" xml:space="preserve">noſtra@autem tempeſtate ſegnior@eſt in ſecundo, quam in primo, tardiſſimus autem circa gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s10529" xml:space="preserve">6.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s10530" xml:space="preserve">Cancri. </s>
            <s xml:id="echoid-s10531" xml:space="preserve">Præterea obſeruarunt, quod cæteris paribus, quanto Sol tardior eſt, tanto etiã maior apparet; </s>
            <s xml:id="echoid-s10532" xml:space="preserve">quan-
              <lb/>
            to vero velocior tanto maior. </s>
            <s xml:id="echoid-s10533" xml:space="preserve">nam circa æſtiuam tropem vbi ſegnior eſt, minor etiam apparet, eiuſq; </s>
            <s xml:id="echoid-s10534" xml:space="preserve">appa-
              <lb/>
            rens diameter eſt@min. </s>
            <s xml:id="echoid-s10535" xml:space="preserve">quaſi 30′. </s>
            <s xml:id="echoid-s10536" xml:space="preserve">ad alteram vero tropem, vbi velocior apparet. </s>
            <s xml:id="echoid-s10537" xml:space="preserve">ibi etiam maior cernitur, eius
              <lb/>
            @nim apparens diameter aliquantum excedit min. </s>
            <s xml:id="echoid-s10538" xml:space="preserve">32′,</s>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s10539" xml:space="preserve">His igitur accurate perſpectis conſiderare cæperunt quibus circulis neceſſe eſſet Solem moueri, ad hoc, vt
              <lb/>
            prædictæ apparentiæ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s10540" xml:space="preserve">obſeruationes ſaluarentur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s10541" xml:space="preserve">quamuis per epicyclum ſicut in Luna, id effici poſſet,
              <lb/>
            fimplicior tamen viſus eſt eccentrici circuli modus. </s>
            <s xml:id="echoid-s10542" xml:space="preserve">Quapropter imaginati ſunt circulum quendam eccen-
              <lb/>
            tricum, ideſt, cuius centrum eſſet aliud a centro vniuerſi, in ea diſtantia a terra quam ſupra Soli attribuimus,
              <lb/>
            quique eſſet directè ſub eclyptica conſtitutus. </s>
            <s xml:id="echoid-s10543" xml:space="preserve">in cuius peripheria Sol circumferretur; </s>
            <s xml:id="echoid-s10544" xml:space="preserve">vel potius cuius peri-
              <lb/>
            pheriam motu proprio, & </s>
            <s xml:id="echoid-s10545" xml:space="preserve">æquali ab occaſu in ortum, ſeu in conſequentia deſcriberet, eumque annuo ſpatio
              <lb/>
            abſolueret. </s>
            <s xml:id="echoid-s10546" xml:space="preserve">ſed vt omnia faeile percipiantur opus eſt figura in qua A. </s>
            <s xml:id="echoid-s10547" xml:space="preserve">ſit centrum terræ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s10548" xml:space="preserve">vniuerſi, ac pro-
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0125-01" xlink:href="fig-0125-01a" number="83">
                <image file="0125-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0125-01"/>
              </figure>
            inde Zodiaci, & </s>
            <s xml:id="echoid-s10549" xml:space="preserve">eclypticæ, quæ ſit G M H L. </s>
            <s xml:id="echoid-s10550" xml:space="preserve">circa vero
              <lb/>
            aliud centrum B. </s>
            <s xml:id="echoid-s10551" xml:space="preserve">ſit circulus eccentricus C Q E P. </s>
            <s xml:id="echoid-s10552" xml:space="preserve">linea
              <lb/>
            linea D B F. </s>
            <s xml:id="echoid-s10553" xml:space="preserve">incedens per vtrumque centrum oſtendit iu
              <lb/>
            puncto C. </s>
            <s xml:id="echoid-s10554" xml:space="preserve">punctum eccentrici aterra remotiſſimum, quod
              <lb/>
            propterea Græcè Apogæum dicitur, Arabicè autem Aux.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s10555" xml:space="preserve">in E. </s>
            <s xml:id="echoid-s10556" xml:space="preserve">vero puncto oppoſito, deſignat punctum terræ pro-
              <lb/>
            ximum, ideoque Perigæum Græcè dictum, Arabicè oppo-
              <lb/>
            ſitum Augis. </s>
            <s xml:id="echoid-s10557" xml:space="preserve">puncta autem D F. </s>
            <s xml:id="echoid-s10558" xml:space="preserve">ſunt loca Zodiaci in qui-
              <lb/>
            bus Apogæum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s10559" xml:space="preserve">Perigæum eſſe dicuntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s10560" xml:space="preserve">ipſa vero linea
              <lb/>
            dicitur linea Apogæi. </s>
            <s xml:id="echoid-s10561" xml:space="preserve">altera linea G H. </s>
            <s xml:id="echoid-s10562" xml:space="preserve">per vtrumque ſol-
              <lb/>
            ſtitium incedens, ſolſtitialis appellatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s10563" xml:space="preserve">linea M A L. </s>
            <s xml:id="echoid-s10564" xml:space="preserve">eſt
              <lb/>
            æquinoctialis, ideſt, ſectio æquatoris cum plano eclypticæ
              <lb/>
            hæc eclypticam bifariam ſecat in duobus æquinoctiorum. </s>
            <s xml:id="echoid-s10565" xml:space="preserve">
              <lb/>
            punctis ♈. </s>
            <s xml:id="echoid-s10566" xml:space="preserve">♎. </s>
            <s xml:id="echoid-s10567" xml:space="preserve">linea Q B P. </s>
            <s xml:id="echoid-s10568" xml:space="preserve">eccentrici diameter, eumq; </s>
            <s xml:id="echoid-s10569" xml:space="preserve">bi-
              <lb/>
            fariam ſecans, ſic prædictę paralella. </s>
            <s xml:id="echoid-s10570" xml:space="preserve">diſtantia vtriuſq; </s>
            <s xml:id="echoid-s10571" xml:space="preserve">cen-
              <lb/>
            tri B A. </s>
            <s xml:id="echoid-s10572" xml:space="preserve">dicitur eccentricitas. </s>
            <s xml:id="echoid-s10573" xml:space="preserve">huius igitur eccentrici peri-
              <lb/>
            pheriam Sol æquali motu, & </s>
            <s xml:id="echoid-s10574" xml:space="preserve">annuo deſcribit, ſit v.</s>
            <s xml:id="echoid-s10575" xml:space="preserve">g. </s>
            <s xml:id="echoid-s10576" xml:space="preserve">in O. </s>
            <s xml:id="echoid-s10577" xml:space="preserve">
              <lb/>
            intelligantur linea B O. </s>
            <s xml:id="echoid-s10578" xml:space="preserve">A O. </s>
            <s xml:id="echoid-s10579" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s10580" xml:space="preserve">A X. </s>
            <s xml:id="echoid-s10581" xml:space="preserve">paralelia ipſi B O. </s>
            <s xml:id="echoid-s10582" xml:space="preserve">ha-
              <lb/>
            rum linearum ipſæ B O. </s>
            <s xml:id="echoid-s10583" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s10584" xml:space="preserve">A X. </s>
            <s xml:id="echoid-s10585" xml:space="preserve">paralellæ, dicuntur lineæ
              <lb/>
            medij ſeu æqualis motus Solis, illa in eccentrico, hæc in Zod@aco, ambę enim æqualiter mouentur, ſemperq; </s>
            <s xml:id="echoid-s10586" xml:space="preserve">
              <lb/>
            @quales angulos faciunt cum linea Apogæi D F. </s>
            <s xml:id="echoid-s10587" xml:space="preserve">vnde tantus ſemper ect arcus Zodiaci X D. </s>
            <s xml:id="echoid-s10588" xml:space="preserve">quantus eſt ar-
              <lb/>
            cus eccentricus C O. </s>
            <s xml:id="echoid-s10589" xml:space="preserve">cum autem Sol in Apogæo, aut Perigæo fuerit, prædictæ lineæ ſimul vniuntur; </s>
            <s xml:id="echoid-s10590" xml:space="preserve">alibi ſc-
              <lb/>
            parantur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s10591" xml:space="preserve">æquidiſtant. </s>
            <s xml:id="echoid-s10592" xml:space="preserve">linea A O. </s>
            <s xml:id="echoid-s10593" xml:space="preserve">dicitur veri, & </s>
            <s xml:id="echoid-s10594" xml:space="preserve">apparentis motus Solis, quæ non mouetur regulariter,
              <lb/>
            oſtenditque propterea verum Solis locum in Zodiaco, in puncto Z. </s>
            <s xml:id="echoid-s10595" xml:space="preserve">ex hac hypotheſi ſaluari poſſunt omnes
              <lb/>
            apparentiæ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s10596" xml:space="preserve">obſeruationes. </s>
            <s xml:id="echoid-s10597" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s10598" xml:space="preserve">prima quidem cauſa reddi poteſt, cur motus Solis in Zodiaco anomalus, ſeu
              <lb/>
            inæqualis apparea: </s>
            <s xml:id="echoid-s10599" xml:space="preserve">oculus enim noſter cum ſit in centro mundi A. </s>
            <s xml:id="echoid-s10600" xml:space="preserve">Solq; </s>
            <s xml:id="echoid-s10601" xml:space="preserve">moueatur æqualiter in eccentr. </s>
            <s xml:id="echoid-s10602" xml:space="preserve">ſe-
              <lb/>
            quitur Solem exiſtentem in I. </s>
            <s xml:id="echoid-s10603" xml:space="preserve">nobis apparere in L. </s>
            <s xml:id="echoid-s10604" xml:space="preserve">ſic quando eſt in Y. </s>
            <s xml:id="echoid-s10605" xml:space="preserve">videri in G. </s>
            <s xml:id="echoid-s10606" xml:space="preserve">quando in K. </s>
            <s xml:id="echoid-s10607" xml:space="preserve">ſpectatur in
              <lb/>
            M. </s>
            <s xml:id="echoid-s10608" xml:space="preserve">quando tandem in T. </s>
            <s xml:id="echoid-s10609" xml:space="preserve">cernitur in H. </s>
            <s xml:id="echoid-s10610" xml:space="preserve">dum igitur Sol perambulat eccentr. </s>
            <s xml:id="echoid-s10611" xml:space="preserve">portionem I Y K. </s>
            <s xml:id="echoid-s10612" xml:space="preserve">quæ multo
              <lb/>
            maior eſt ſemicirculo P Y Q. </s>
            <s xml:id="echoid-s10613" xml:space="preserve">apparet ſemper eſſe in ſemicirculo Zodiaci boreali L G M. </s>
            <s xml:id="echoid-s10614" xml:space="preserve">maior igitur por-
              <lb/>
            tio eccentr@ reſpondet ſemicirculo Zodiaci, & </s>
            <s xml:id="echoid-s10615" xml:space="preserve">conſeequenter reliqua cccentr. </s>
            <s xml:id="echoid-s10616" xml:space="preserve">minor portio K T I. </s>
            <s xml:id="echoid-s10617" xml:space="preserve">reſpon-
              <lb/>
            debit alteri ſemicirculo Zodiaci M K L. </s>
            <s xml:id="echoid-s10618" xml:space="preserve">quoniã vero Sol vniformiter in eccentr. </s>
            <s xml:id="echoid-s10619" xml:space="preserve">mouetur, ideo plures dies
              <lb/>
            inſumet in maiori parte I Y K. </s>
            <s xml:id="echoid-s10620" xml:space="preserve">quam in minori K T I. </s>
            <s xml:id="echoid-s10621" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s10622" xml:space="preserve">conſequenter nos putabimus eũ irregulariter mo-
              <lb/>
            ueri in Zodiaco, quia maior pars motus, in minori portione eccentr. </s>
            <s xml:id="echoid-s10623" xml:space="preserve">reſpondet alteri ſemicirculo Zodiaci: </s>
            <s xml:id="echoid-s10624" xml:space="preserve">
              <lb/>
            quare plus motus æqualis, ac conſequenter temporis, inſumet in eo Zodiaci ſemicirculo, cui maior pars ſu-
              <lb/>
            bijcitur; </s>
            <s xml:id="echoid-s10625" xml:space="preserve">ac pręterea ibi tardior apparebit, quam in altero ſemicirculo, cui minor pars eccentr. </s>
            <s xml:id="echoid-s10626" xml:space="preserve">motus, actem-
              <lb/>
            poris, ſubijci nobis apparet. </s>
            <s xml:id="echoid-s10627" xml:space="preserve">hæc autem Solis inæqualitas, ita per totum Zodiacũ diſtribuitur, vt propè Apo-
              <lb/>
            gæum ſit tardiſſimus, propè Perigæum velociſſimus, in cæteris locis prout fuerit Apogæo aut Perigæo pro-
              <lb/>
            pior, tanto ſegnior, vel velocior apparebit. </s>
            <s xml:id="echoid-s10628" xml:space="preserve">in medijs tamen locis K I. </s>
            <s xml:id="echoid-s10629" xml:space="preserve">præcedentis figuræ, in quibus a terra
              <lb/>
            mediocriter remouetur, motum exhibet æqualem medio motui. </s>
            <s xml:id="echoid-s10630" xml:space="preserve">nam diatius eius motus ibi eſt 59′. </s>
            <s xml:id="echoid-s10631" xml:space="preserve">8″. </s>
            <s xml:id="echoid-s10632" xml:space="preserve">in
              <lb/>
            Apogæo eſt tantum 57′. </s>
            <s xml:id="echoid-s10633" xml:space="preserve">5″. </s>
            <s xml:id="echoid-s10634" xml:space="preserve">in Perigæo 71′. </s>
            <s xml:id="echoid-s10635" xml:space="preserve">21″. </s>
            <s xml:id="echoid-s10636" xml:space="preserve">ſic igitur Anomalia Solis excuſari poteſt.</s>
            <s xml:id="echoid-s10637" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s10638" xml:space="preserve">Ex eadem paritereccentr. </s>
            <s xml:id="echoid-s10639" xml:space="preserve">ſuppoſitione cauſa redditur, cur Sol propè Apogæum minor appareat, </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>