Cardano, Geronimo, Opvs novvm de proportionibvs nvmerorvm, motvvm, pondervm, sonorvm, aliarvmqv'e rervm mensurandarum, non solùm geometrico more stabilitum, sed etiam uarijs experimentis & observationibus rerum in natura, solerti demonstratione illustratum, ad multiplices usus accommodatum, & in V libros digestum. Praeterea Artis Magnae, sive de regvlis algebraicis, liber vnvs abstrvsissimvs & inexhaustus planetotius Ariothmeticae thesaurus ... Item De Aliza Regvla Liber, hoc est, algebraicae logisticae suae, numeros recondita numerandi subtilitate, secundum Geometricas quantitates inquirentis ...

Page concordance

< >
Scan Original
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
< >
page |< < of 291 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="id001997">
                <pb pagenum="110" xlink:href="015/01/129.jpg"/>
              utilis. </s>
              <s id="id001998">Vtilitas ergo prima eſt, cum circumuertitur in plano, uelut
                <lb/>
              in rotis ſcytalis, & ſphæris. </s>
              <s id="id001999">Secunda quæ minor eſt, cum à ſuperfi­
                <lb/>
              cie circumuertitur, ut in trochleis. </s>
              <s id="id002000">Tertia cum à coloppis, quæ mi­
                <lb/>
              nima eſt omnium, ut in ſucculis. </s>
              <s id="id002001">Motus autem cœli non eſt ex tri­
                <lb/>
              plici primo genere, cum ſit in loco, & non ad locum, neque ut rotæ
                <lb/>
              molaris: nam ille eſt ex axe: nec ut in trochlea: nam in ea axis quieſ­
                <lb/>
              cit ipſum autem cœlum circa axem non uertitur, ſed cum axe, ſi ta­
                <lb/>
              men inſecabilis linea circumagi poteſt dici. </s>
              <s id="id002002">Relinquitur ergo, ut
                <lb/>
              Cœli motus propior ſit motui ſucculæ, quàm alij motui. </s>
              <s id="id002003">Differt
                <lb/>
              ab eo in hoc, quod in ſuccula mouetur axis ab orbe: at in cœlo
                <lb/>
              ut non mouetur ab axe, ita nec axis ab orbe: cun que ſit motus ſim­
                <lb/>
              pliciſsimus, in alio genere collocandus eſt: quando quidem in illo
                <lb/>
              nulla pars poſsit dici primo, quod
                <expan abbr="neceſſariũ">neceſſarium</expan>
              eſt in uno quo que
                <expan abbr="horũ">horum</expan>
              .</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id002004">Propoſitio centeſima quinta decima.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id002005">Proportionem motuum impulſionis, & attractionis inter'ſe ab
                <lb/>
              eadem ui declarare.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id002006">Conſtat, quòd attractio cum fune longiore ualidior eſt, quam </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id002007">
                <arrow.to.target n="marg406"/>
                <lb/>
              cum manibus, quoniam eſt cum motu quodam: motus autem au­
                <lb/>
              get actionem, ideo attractio ualidior eſt hac de cauſa, ſed & impul­
                <lb/>
              ſio cum baculo ualidior eſt, quam cum manibus, quoniam licet col
                <lb/>
              ligere omnes uires in illo baculo, & ipſum applicare loco, unde fa­
                <lb/>
              cilius impelli poteſt. </s>
              <s id="id002008">Velut ſphæra ex medio latere: nam ibi magis
                <lb/>
              colliguntur uires, & ad impellendum facilius eſt, quodcunque leui­
                <lb/>
              us eſt. </s>
              <s id="id002009">Pars autem magis remota à centro grauitatis eſt leuior, his
                <lb/>
              duabus cauſis, ſphæra ex medio latere facilius ac magis impellitur.
                <lb/>
              </s>
              <s id="id002010">Sed nos ſupponimus nunc applicationem æqualem eſſe, nam ſe­
                <lb/>
              cus ad impellendum facilius eſt applicare totum corpus, quàm at­
                <lb/>
              tractionem. </s>
              <s id="id002011">Pectore enim magna ui impellimus, nihil eſt compar,
                <lb/>
              quo trahere poſsimus. </s>
              <s id="id002012">Sed, ut dixi, ſit baculus applicatus alicui la­
                <lb/>
              pidi ea parte, qua facilius poteſt impelli & trahi, & quæritur, quæ
                <lb/>
              maior ſit uis, an attrahendi? </s>
              <s id="id002013">& dico quòd homo, uel conatur trahe­
                <lb/>
              re toto corpore, & impellere, at que hoc modo magis trahit, quàm
                <lb/>
              impellet, quoniam corporis pondus melius adhibetur in tractione
                <lb/>
              quàm impulſu: uel citra corporis pondus, ſed ſola ui membrorum:
                <lb/>
              & tunc magis impellit, quoniam impulſus fit corpore prono in
                <expan abbr="an­teriorẽ">an­
                  <lb/>
                teriorem</expan>
              partem, quæ inclinatio, & motus eſt naturalis magis, quàm
                <lb/>
              in attractione in partem poſteriorem. </s>
              <s id="id002014">Sed ubi nulla ſit diuerſitas
                <lb/>
              neque horum, neque figurarum æqualis uis æqualem efficit motum:
                <lb/>
              quia impulſus impellentis comparatione eſt attractio reſpectu al­
                <lb/>
              terius. </s>
              <s id="id002015">Verùm non eſt eadem uis nec propè par impellendi, at que
                <lb/>
              attrahendi hominibus, cum attractio fiat per muſculos ad </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>