Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

List of thumbnails

< >
11
11
12
12
13
13
14
14
15
15 (III)
16
16 (IV)
17
17 (V)
18
18 (VI)
19
19 (VII)
20
20 (VIII)
< >
page |< < of 389 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div type="section" level="0" n="0">
          <pb file="0013" n="13"/>
          <p style="it">
            <s xml:space="preserve">XLII. </s>
            <s xml:space="preserve">Lumen neque in preſſione, neque in undis ætberis, ſed in ef-
              <lb/>
            fluvio ſubtiliſſimo corporis lucentis reponendum eſt.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:space="preserve">XLIII. </s>
            <s xml:space="preserve">Movetur porro linea ad ſenſum recta, motu ſucceſſivo, æqua-
              <lb/>
            bili, velociſſimo, & </s>
            <s xml:space="preserve">ſine ulla reſiſtentia in medio bomogeneo: </s>
            <s xml:space="preserve">in boc inten-
              <lb/>
            ſitas luminis decreſcit in ratione reciproca duplicata diſtantiarum.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:space="preserve">XLIV. </s>
            <s xml:space="preserve">Lumen dum medium mutat, mutat ſimul velocitatem; </s>
            <s xml:space="preserve">quam
              <lb/>
            ſi amittat totam, reflectetur, & </s>
            <s xml:space="preserve">angulus incidentiæ æquabitur angulo re-
              <lb/>
            flexionis, eritque luminis reflexi copia eo major, quo cæteris paribus major
              <lb/>
            erat incidentis obliquitas, & </s>
            <s xml:space="preserve">differentia denſitatum.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:space="preserve">XLV. </s>
            <s xml:space="preserve">Quod ſi velocitas ejusdem oblique incidentis minuatur, aut au-
              <lb/>
            geatur, refringetur, & </s>
            <s xml:space="preserve">quidem, quantum ex obſervationibus conſtat, ad
              <lb/>
            perpendiculum, ſi tranſitus fiat e medio rariore in denſius, a perpendiculo ve-
              <lb/>
            ro, ſi e denſiore tranſeat in rarius.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:space="preserve">XLVI. </s>
            <s xml:space="preserve">Reflexionis ac refractionis cauſa non ab impactu immediato, ſed
              <lb/>
            a mutuis actionibus inter lumen & </s>
            <s xml:space="preserve">corpora reflectentia, aut refringentia re-
              <lb/>
            peti debet. </s>
            <s xml:space="preserve">Pelluciditas non a poris rectis, ſed ſpectatis viribus corporum
              <lb/>
            in lumen agentibus, a ſola earumdem bomogeneitate, adeoque ab eorumdem
              <lb/>
            beterogeneitate opacitas babetur.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:space="preserve">XLVII. </s>
            <s xml:space="preserve">In quovis radio albo innumera ſunt fila conſtantem, & </s>
            <s xml:space="preserve">di-
              <lb/>
            verſam refrangibilitatem, & </s>
            <s xml:space="preserve">colorem babentia.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:space="preserve">XLVIII. </s>
            <s xml:space="preserve">Quod corpora opaca colorata alios præ aliis radios reflectant,
              <lb/>
            babetur id a craſſitudine lamellarum, ex quibus componuntur, & </s>
            <s xml:space="preserve">ab inter-
              <lb/>
            vallis vicium, per quas quævis particula alternatim facilius jam reflectitur,
              <lb/>
            jam transmittitur, quæ intervalla iu diverſis filis coloratis ſunt diverſa. </s>
            <s xml:space="preserve">Ex
              <lb/>
            bis tam luminis diſperſio, quam tenuium, craſſiorumque lamellarum colores,
              <lb/>
            iique tam conſtantes, quam variabiles exponi poſſunt.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:space="preserve">XLIX. </s>
            <s xml:space="preserve">Lucis materia, ſi in ſulpbur agere poſſit, fermentatio oritur,
              <lb/>
            in qua natura ignis ſita eſſe videtur; </s>
            <s xml:space="preserve">ab ea omnes ignis proprietates depen-
              <lb/>
            dent, ingens ſubtilitas, corporum rarefactio, calor, bujusque diffuſio ad
              <lb/>
            æqualitatem.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:space="preserve">L. </s>
            <s xml:space="preserve">Aeri convenit pelluciditas, ſubtilitas, elaſticitas. </s>
            <s xml:space="preserve">Aeris preſſioni ad-
              <lb/>
            ſcribenda eſt ſuſpenſio mercurii in tubis torricellianis. </s>
            <s xml:space="preserve">Motus ejusdem tre-
              <lb/>
            mulus, & </s>
            <s xml:space="preserve">oſcilatorius analogus motui corporis ſonori, ſonus dicitur.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div type="section" level="0" n="0">
          <head style="it" xml:space="preserve">EX ETHICA.</head>
          <p style="it">
            <s xml:space="preserve">1. </s>
            <s xml:space="preserve">Finis ſupremus, ac perfecta felicitas bominis etiam in ſtatu natur æ
              <lb/>
            eſt ſolus Deus. </s>
            <s xml:space="preserve">2. </s>
            <s xml:space="preserve">Lex naturæ dicitur, quæ a Deo bumano generi neceſ-
              <lb/>
            ſario lata eſt, eidemque per rectam rationem promulgatur. </s>
            <s xml:space="preserve">Neceſſaria bæc
              <lb/>
            Dei voluntas prima actionum bumanarum norma, ac fundamentum eſt, quo
              <lb/>
            J
              <lb/>
            us omne nititur, quamque ſi tollas, nulla obligatio, nibil juſtum ac inju-
              <lb/>
            ſtum futurum eſt. </s>
            <s xml:space="preserve">3. </s>
            <s xml:space="preserve">Principium cognoſcendi J
              <lb/>
            . </s>
            <s xml:space="preserve">N. </s>
            <s xml:space="preserve">eſt Dei naturæ </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>