Newton, Isaac, Philosophia naturalis principia mathematica, 1713

Page concordance

< >
Scan Original
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
< >
page |< < of 524 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s>
                <pb xlink:href="039/01/013.jpg"/>
              totius moles in binas quaſcunque partes, vel æquales vel utcunque
                <lb/>
              inæquales: jam ſi pondera partium non eſſent in ſe mutuo æqua­
                <lb/>
              lia; cederet pondus minus majori, & partes conjunctæ pergerent
                <lb/>
              recta moveri ad infinitum, verſus plagam in quam tendit pondus
                <lb/>
              majus: omnino contra Experientiam. </s>
              <s>ItaQ.E.D.cendum erit, pon­
                <lb/>
              dera partium in æquilibrio eſſe conſtituta: hoc eſt, Gravitatis
                <lb/>
              actionem eſſe mutuam & utrinque æqualem. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>Pondera corporum, æqualiter a centro Terræ diſtantium, ſunt ut
                <lb/>
              quantitates materiæ in corporibus. </s>
              <s>Hoc utique colligitur ex
                <lb/>
              æquali acceleratione corporum omnium, e quiete per ponderum
                <lb/>
              vires cadentium: nam vires quibus inæqualia corpora æqualiter
                <lb/>
              accelerantur, debent eſſe proportionales quantitatibus materiæ
                <lb/>
              movendæ. </s>
              <s>Jam vero corpora univerſa cadentia æqualiter acce­
                <lb/>
              lerari, ex eo patet, quod in Vacuo
                <emph type="italics"/>
              Boyliano
                <emph.end type="italics"/>
              temporibus æqualibus
                <lb/>
              æqualia ſpatia cadendo deſcribunt, ſublata ſcilicet Aeris reſiſtentia:
                <lb/>
              accuratius autem comprobatur per Experimenta Pendulorum. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>Vires attractivæ corporum, in æqualibus diſtantiis, ſunt ut
                <lb/>
              quantitates materiæ in corporibus. </s>
              <s>Nam cum corpora in Ter­
                <lb/>
              ram & Terra viciſſim in corpora momentis æqualibus gravitent;
                <lb/>
              Terræ pondus in unumquodque corpus, ſeu vis qua corpus Ter­
                <lb/>
              ram attrahit, æquabitur ponderi corporis ejuſdem in Terram. </s>
              <s>
                <lb/>
              Hoc autem pondus erat ut quantitas materiæ in corpore: itaque
                <lb/>
              vis qua corpus unumquodque Terram attrahit, ſive corporis vis
                <lb/>
              abſoluta, erit ut eadem quantitas materiæ. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>Oritur ergo & componitur vis attractiva corporum integrorum
                <lb/>
              ex viribus attractivis partium: ſiquidem aucta vel diminuta mole
                <lb/>
              materiæ, oſtenſum eſt, proportionaliter augeri vel diminui ejus vir­
                <lb/>
              tutem. </s>
              <s>Actio itaque Telluris ex conjunctis partium Actionibus
                <lb/>
              conflari cenſenda erit; atque adeo corpora omnia Terreſtria ſe
                <lb/>
              mutuo trahere oportet viribus abſolutis, quæ ſint in ratione ma­
                <lb/>
              teriæ trahentis. </s>
              <s>Hæc eſt natura Gravitatis apud Terram: videa­
                <lb/>
              mus jam qualis ſit in Cælis. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>Corpus omne perſeverare in ſtatu ſuo vel quieſcendi vel movendi
                <lb/>
              uniformiter in directum, niſi quatenus a viribus impreſſis cogitur
                <lb/>
              ſtatum illum mutare; Naturæ lex eſt ab omnibus recepta Philoſo­
                <lb/>
              phis. </s>
              <s>Inde vero ſequitur, corpora quæ in Curvis moventur, atque
                <lb/>
              adeo de lineis rectis Orbitas ſuas tangentibus jugiter abeunt, Vi
                <lb/>
              aliqua perpetuo agente retineri in itinere curvilineo. </s>
              <s>Planetis
                <lb/>
              igitur in Orbibus curvis revolventibus neceſſario aderit Vis aliqua,
                <lb/>
              per cujus actiones repetitas indeſinenter a Tangentibus deflectantur. </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>