Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

Page concordance

< >
Scan Original
101 49
102 50
103 51
104 52
105 53
106 54
107 55
108 56
109 57
110 58
111 59
112 60
113 61
114 62
115 63
116 64
117 65
118 66
119 67
120 68
121 69
122 70
123 71
124 72
125 73
126 74
127 75
128 76
129 77
130 78
< >
page |< < (78) of 389 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div type="section" level="0" n="0">
          <pb o="78" file="0130" n="130" rhead="THEORIÆ"/>
          <p>
            <s xml:space="preserve">169. </s>
            <s xml:space="preserve">Arcus intermedii, qui ſe contorquent circa axem,
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0130-01" xlink:href="note-0130-01a" xml:space="preserve">Arcus inter-
                <lb/>
              medii.</note>
            poffunt etiam alicubi, ubi ad ipſum devenerint, retro redire,
              <lb/>
            tangendo ipſum, atque id ex utralibet parte, & </s>
            <s xml:space="preserve">poffent itidem
              <lb/>
            ante ipſum contactum inflecti, & </s>
            <s xml:space="preserve">redire retro, mutando acceſ-
              <lb/>
            ſum in receffum, ut in fig. </s>
            <s xml:space="preserve">I. </s>
            <s xml:space="preserve">videre eſt in arcu P efq R.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:space="preserve">170. </s>
            <s xml:space="preserve">Si gravitas generalis legem vis proportionalis inverſe
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0130-02" xlink:href="note-0130-02a" xml:space="preserve">Arcus poſtre-
                <lb/>
              mus gravitatis
                <lb/>
              fortaffe non a-
                <lb/>
              ſymptoticus.</note>
            quadrato diſtantiæ, quam non accurate fervat, ſed quampro-
              <lb/>
            xime, uti diximus in pri
              <gap/>
            re parte, retinet ad ſenſum non mu-
              <lb/>
            tatam ſolum per totum planetarium, & </s>
            <s xml:space="preserve">cometarium ſyſtema,
              <lb/>
            fieri utique poterit, ut curva virium non habeat illud poſtre-
              <lb/>
            mum crus aſymptoticum TV, habens pro aſymptoto ipſam
              <lb/>
            rectam AC, ſed iterum ſecet axem, & </s>
            <s xml:space="preserve">ſe contorqueat circa
              <lb/>
            ipſum. </s>
            <s xml:space="preserve">Tum vero inter alios caſus innumeros, qui haberi poſ-
              <lb/>
            fent, unum cenſeo ſpeciminis gratia hic non omittendum; </s>
            <s xml:space="preserve">in-
              <lb/>
            credibile enim eſt, quam ferax caſuum, quorum ſinguli ſunt
              <lb/>
            notatu digniffimi, unica etiam hujuſmodi curva eſſe poffit.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:space="preserve">171. </s>
            <s xml:space="preserve">Si in fig. </s>
            <s xml:space="preserve">14. </s>
            <s xml:space="preserve">in axe C`C ſint ſegmenta AA`, A`A`` nu-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0130-03" xlink:href="note-0130-03a" xml:space="preserve">Series curva-
                <lb/>
              rum ſimilium,
                <lb/>
              cum ſerie Mun-
                <lb/>
              dorum magni.</note>
            mero quocunque, quorum poſteriora ſint in immenſum majo-
              <lb/>
            ra reſpectu præcedentium, & </s>
            <s xml:space="preserve">per ſingula tranſeant aſympto-
              <lb/>
              <note position="foot" xlink:label="note-0130-04" xlink:href="note-0130-04a" xml:space="preserve">quarumlibet ſinguli occurſus cum axe in curvis per eas hac eadem lege geni-
                <lb/>
              tis bina crura aſymptotica generant, cruribus ipſis jacentibus, vel, ut hic,
                <lb/>
              ad eandem axis partem, ubi curva genitrix ab eo regreditur retro poſt ap-
                <lb/>
              pulſum, vel etiam ad partes oppoſitas, ubi curva genitrix ipſum ſecet, ac
                <lb/>
              tranſiliat: cumque poſſit eadem curva altiorum generun
                <gap/>
              ſecari in punctis
                <lb/>
              plurimis a recta, vel contingi; poterunt utique haberi & rami aſymptotici
                <lb/>
              in curva eadem continua, quo libuerit dato numero.</note>
              <note position="foot" xlink:label="note-0130-05" xlink:href="note-0130-05a" xml:space="preserve">Nam ex
                <gap/>
              pſa Geometrica continuitate, quam perſecutus ſum in diſſerta-
                <lb/>
              tione De Lege Continuitatis, & in diſſertatione De Transformatione Locorum
                <lb/>
              Geometricorum adjecta Sectionibus Conicis, exhibui neceſſitatem generalem
                <lb/>
              ſecundi illius cruris aſymptotici redeuntis ex inſinito. Quotieſcunque enim
                <lb/>
              curva aliqua ſaltem algebraica habet aſymptoticum crus aliquod, debet ne-
                <lb/>
              ceſſario habere & alterum ipſi reſpondens, & habens pro aſymptoto eandem
                <lb/>
              rectam: ſed id habere poteſt vel ex eadem parte, vel ex oppoſita; & crus
                <lb/>
              ipſum jacere poteſt vel ad eaſdem plagas partis utriuſlibet cum priore cru-
                <lb/>
              re, vel ad oppoſitas, adeoque cruris redeuntis ex infinito poſitiones qua-
                <lb/>
              tuor eſſe poſſunt. Si in fig. 13 crus ED abeat in infinitum, exiftente aſym-
                <lb/>
              ptoto ACA`, poteſt regredi ex parte A vel ut HI, quod crus jacet ad
                <lb/>
              eandem plagam, vel ut KL, quod jacet ad oppoſitam: & ex parte A`,
                <lb/>
              vel ut MN, ex eadem plaga, vel ut OP, ex oppoſita. In poſteriore ex
                <lb/>
              iis duabus diſſertationibus profero exempla omnium ejuſmodi regreſſuum;
                <lb/>
              ac ſecundi, & quarti caſus exempla exhibet etiam ſuperior geneſis, ſi cur-
                <lb/>
              va generans contingat axem, vel ſecet, ulterius progreſsa reſp
                <gap/>
              ctu ipſius.
                <lb/>
              Inde autem ſit, ut crura aſymptotica rectilineam habentia aſymptotum eſſe
                <lb/>
              non poſſint, niſi numero pari, ut & radices imaginariæ in æquationibus
                <lb/>
              algebraicis.</note>
              <note position="foot" xlink:label="note-0130-06" xlink:href="note-0130-06a" xml:space="preserve">Verum hic in curva virium, in qua arcus ſemper debet progredi, ut
                <lb/>
              ſingulis diſtantiis, ſive abſciſſis, ſingulæ vires, ſive ordinatæ reſpondeant,
                <lb/>
              caſus primus, & tertius haberi non poſſunt. Nam ordinata RQ cruris DE
                <lb/>
              occurreret alicubi in S, S` cruribus etiam HI, MN; adeoque relinquentur
                <lb/>
              ſoli quartus, & ſecundus, quorum uſus erit infra.</note>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>