Fabri, Honoré, Tractatus physicus de motu locali, 1646

Table of figures

< >
[Figure 21]
[Figure 22]
[Figure 23]
[Figure 24]
[Figure 25]
[Figure 26]
[Figure 27]
[Figure 28]
[Figure 29]
[Figure 30]
[Figure 31]
[Figure 32]
[Figure 33]
[Figure 34]
[Figure 35]
[Figure 36]
[Figure 37]
[Figure 38]
[Figure 39]
[Figure 40]
[Figure 41]
[Figure 42]
< >
page |< < of 491 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N15AC3">
            <p id="N17228" type="main">
              <s id="N17234">
                <pb pagenum="100" xlink:href="026/01/132.jpg"/>
              per arcum DM ſubquadruplum DF.ad tempus, quo deſcendit per arcum
                <lb/>
              EK ſubquadruplum EG; </s>
              <s id="N1723F">denique vt tempus, quo per minimum ar­
                <lb/>
              cum quadrantis DF, ad tempus, quo deſcendit per alium proportiona­
                <lb/>
              lem, ſcilicet quadruplum in quadrante EG; </s>
              <s id="N17247">atqui tam parui arcus poſ­
                <lb/>
              ſunt aſſumi, vt ſint ad inſtar lineæ rectæ deorſum tangentis ſcilicet in D
                <lb/>
              & in E; </s>
              <s id="N1724F">igitur in his rectis deſcendunt grauia iuxta progreſſionem præ­
                <lb/>
              dictam; </s>
              <s id="N17255">id eſt, cum arcus minimus aſſumptus ab E, qui æquiualet rectæ,
                <lb/>
              ſit quadruplus arcus minimi aſſumpti à puncto D, tempus, quo percurri­
                <lb/>
              tur ille primus, eſt ad tempus, quo percurritur hic ſubquadruplus, vt tem­
                <lb/>
              pus, quo percurritur EG ad tempus, quo percurritur DF vt dictum eſt; </s>
              <s id="N1725F">
                <lb/>
              ſed tempus, quo percurritur EG eſt duplum illius, quo percurritur DF; </s>
              <s id="N17264">
                <lb/>
              igitur tempus, quo percurritur minimus arcus aſſumptus ab E, & qui eſt
                <lb/>
              ad inſtar rectæ, eſt duplum temporis quo percurritur minimus arcus aſ­
                <lb/>
              ſumptus à puncto D ſubquadruplus prioris, & qui eſt etiam ad inſtar re­
                <lb/>
              ctæ; igitur ſpatia ſunt vt temporum quadrata. </s>
            </p>
            <p id="N1726F" type="main">
              <s id="N17271">Quod autem tempus, quo percurritur EG ſit duplum illius, quo per­
                <lb/>
              curritur DF, patet experientiâ; </s>
              <s id="N17277">nam ſi numerentur ducentæ vibrationes
                <lb/>
              funependuli CD; </s>
              <s id="N1727D">eodem tempore numerabuntur centum vibrationes
                <lb/>
              maioris CE; </s>
              <s id="N17283">igitur vibrationum minoris numerus eſt duplus numeri vi­
                <lb/>
              brationum maioris, dum ſimul vibrantur; </s>
              <s id="N17289">igitur eo tempore, quo fiunt
                <lb/>
              100.maioris, fient 200. minoris; nam omnes vibrationes eiuſdem fune­
                <lb/>
              penduli ſunt æquò diuturnæ, licèt fiant per arcus inæquales eiuſdem. </s>
              <s id="N17291">
                <lb/>
              quadrantis, vt ſæpè obſeruatum eſt. </s>
              <s id="N17295">In his tribus potiſſimum experimen­
                <lb/>
              tis fundatur hæc hypotheſis Galilei, quæ nec clariùs meo. </s>
              <s id="N1729A">iudicio, nec
                <lb/>
              ſinceriùs exponi poſſunt. </s>
            </p>
            <p id="N1729F" type="main">
              <s id="N172A1">Antequam rationes, quæ pro hac ſententia facere videntur, propona­
                <lb/>
              mus, refellamuſque; </s>
              <s id="N172A7">oſtendo primò quomodo cum his experimentis
                <lb/>
              ſtare poſſit noſtra hypotheſis; </s>
              <s id="N172AD">igitur ex iis hypotheſis Galilei rectè de­
                <lb/>
              duci non poteſt: </s>
              <s id="N172B3">quippe hæc eſt certiſſima regula, quam nemo Philoſo­
                <lb/>
              phus negare auſit: </s>
              <s id="N172B9">Quotieſcumque aliquod experimentum tale eſt, vt
                <lb/>
              cum eo ſtare poſſint contrariæ hypotheſes; </s>
              <s id="N172BF">ex eo certè neutra deduci po­
                <lb/>
              teſt; igitur ex propoſitis experimentis ſuam hypotheſim Galileus non
                <lb/>
              legitimè deducit, quod vt clariſſimè oſtendam. </s>
            </p>
            <p id="N172C7" type="main">
              <s id="N172C9">Suppono, quando dicitur ſecundum ſpatium eſſe triplum primi ſup­
                <lb/>
              poſitis æqualibus temporibus, non ita Geometricè, certaque, & acuratâ
                <lb/>
              aſſertione hoc dici; </s>
              <s id="N172D1">quin vel aliqua puncta in ſpatiis, vel inſtantia in
                <lb/>
              temporibus deſint, vel ſuperſint; </s>
              <s id="N172D7">ſi enim quis diceret ſpatium eſſe tri­
                <lb/>
              plum primi minus 100000. punctis, vel ſecundum tempus eſſe maius
                <lb/>
              primo 100000. inſtantibus; quis hanc, vel ſpatij, vel temporis differen­
                <lb/>
              tiam ſenſu percipiat? </s>
              <s id="N172E1">cum tamen experimentum omne phyſicum ſenſui
                <lb/>
              ſubeſſe poſſit; </s>
              <s id="N172E7">nec eſt quod aliquis dicat hoc idem toties obſeruatum
                <lb/>
              eſſe, tam multis locis temporibus, totque ac tantis etiam teſtibus, vt mi­
                <lb/>
              nimè fraus aliqua, vel error ſubrepere potuerit; nam cum parua ſit, &
                <lb/>
              inſenſibilis tùm ſpatiorum, tùm temporum differentia, maius vel minus
                <lb/>
              æquali tempus, pro æquali, maius.vel minus triplò ſpatium pro triplo </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>