Cardano, Geronimo, Opvs novvm de proportionibvs nvmerorvm, motvvm, pondervm, sonorvm, aliarvmqv'e rervm mensurandarum, non solùm geometrico more stabilitum, sed etiam uarijs experimentis & observationibus rerum in natura, solerti demonstratione illustratum, ad multiplices usus accommodatum, & in V libros digestum. Praeterea Artis Magnae, sive de regvlis algebraicis, liber vnvs abstrvsissimvs & inexhaustus planetotius Ariothmeticae thesaurus ... Item De Aliza Regvla Liber, hoc est, algebraicae logisticae suae, numeros recondita numerandi subtilitate, secundum Geometricas quantitates inquirentis ...

Page concordance

< >
Scan Original
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
< >
page |< < of 291 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="id002054">
                <pb pagenum="114" xlink:href="015/01/133.jpg"/>
              ea tradenda ſunt, quæ oppreſsis ſint auxilio: ea ſunt, quę ſubtilibus
                <lb/>
                <expan abbr="conſtãt">conſtant</expan>
              rationibus, et multiplicata
                <expan abbr="amittũt">amittunt</expan>
              uim ut quaſi
                <expan abbr="pręſtẽt">pręſtent</expan>
              pau
                <lb/>
              ca multis, & exigua magnis. </s>
              <s id="id002055">In cęteris obſcurare ita decet cuncta,
                <expan abbr="">quae</expan>
                <lb/>
              obeſſe poſſunt, aut quouis modo puerti ad malos uſus
                <expan abbr="queãt">queant</expan>
              , ut di­
                <lb/>
              cta
                <expan abbr="">non</expan>
              dicta eſſe
                <expan abbr="putẽt">putent</expan>
              , hoc eſt
                <expan abbr="officiũ">officium</expan>
                <expan abbr="">non</expan>
              ſolum probi, ſed
                <expan abbr="etiã">etiam</expan>
              pruden
                <lb/>
              tis uiri.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="id002056">
                <margin.target id="marg409"/>
              C
                <emph type="italics"/>
              o
                <emph.end type="italics"/>
              _{m}.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id002057">Propoſitio centeſima decima octaua.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id002058">Quanta proportione decedat ictus in obliquum parietem ab eo,
                <lb/>
              qui eſt ad perpendiculum declarare.</s>
            </p>
            <figure id="id.015.01.133.1.jpg" xlink:href="015/01/133/1.jpg" number="124"/>
            <p type="main">
              <s id="id002059">Sit paries b d e, ex a
                <expan abbr="ferat̃">feratur</expan>
              in dictus, qui ſi
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg410"/>
                <lb/>
              eſſet in c d
                <expan abbr="parietẽ">parietem</expan>
              eſſe ad perpendiculum, &
                <lb/>
              ualidiſsimus, ſin uero in f g abraderet, &
                <expan abbr="">non</expan>
                <lb/>
                <expan abbr="cõquaſſaret">conquaſſaret</expan>
              . </s>
              <s id="id002060">Quæritur ergo ex b d e muro
                <lb/>
              qualis excipietur? </s>
              <s id="id002061">erit ergo proportio anguli c d a ad
                <expan abbr="angulũ">angulum</expan>
              b d a,
                <lb/>
              ueluti ictus a d in d c ad
                <expan abbr="ictũ">ictum</expan>
              in b d,
                <expan abbr="manifeſtũ">manifeſtum</expan>
              eſt
                <expan abbr="aũt">aut</expan>
              ſequi proportio­
                <lb/>
              nem,
                <expan abbr="quoniã">quoniam</expan>
              maxima uarietate
                <expan abbr="cõſtat">conſtat</expan>
              dum ex angulo b d a acuto fit
                <lb/>
              acutior,
                <expan abbr="quoniã">quoniam</expan>
              ſi b d c ſit
                <expan abbr="q̃druplus">quadruplus</expan>
              b d a erit reſiduus ad
                <expan abbr="dimidiũ">dimidium</expan>
              b
                <lb/>
              d a nonuplus ipſi dimidio, & ad
                <expan abbr="quartã">quartam</expan>
                <expan abbr="partẽ">partem</expan>
              habebit proportionem
                <lb/>
                <expan abbr="decemnouẽ">decem nouem</expan>
              ad
                <expan abbr="unũ">unum</expan>
              . </s>
              <s id="id002062">Si ergo
                <expan abbr="etiã">etiam</expan>
              in
                <expan abbr="idẽ">idem</expan>
              tenderent,
                <expan abbr="">non</expan>
              efficerent mille
                <lb/>
              ictus q̊d tres, cuius demonſtratio hęc eſt. </s>
              <s id="id002063">Supponamus
                <expan abbr="proportionẽ">proportionem</expan>
                <lb/>
              b d c ad
                <expan abbr="q̃rtam">quartam</expan>
                <expan abbr="partẽ">partem</expan>
              a d b ad dito reſiduo ad b d c eſſe
                <expan abbr="ſolũ">ſolum</expan>
                <expan abbr="decuplã">decuplam</expan>
              :
                <lb/>
                <expan abbr="tũc">tunc</expan>
              ex duob. </s>
              <s id="id002064">ictibus centupla erit in d c ad
                <expan abbr="">eam</expan>
              , quę in b e,
                <expan abbr="etiã">etiam</expan>
              tribus
                <lb/>
              millecupla: nam
                <expan abbr="cõquaſſata">conquaſſata</expan>
              turri in primo ictu, id d decuplo magis
                <lb/>
              ad perpendiculum <08> in b d e
                <expan abbr="ſumat̃">ſumatur</expan>
              decima pars in ambitu d, & illa
                <lb/>
              erit ergo
                <expan abbr="">tam</expan>
              diſſoluta, & infirma ex ſuppoſito, <08> eſt tota b e: ſed ex ſe
                <lb/>
              cundo ictu decuplo magis
                <expan abbr="cõquaſſabit̃">conquaſſabitur</expan>
              illa pars, <08> b e ergo tota d c
                <lb/>
              centuplo magis
                <expan abbr="quaſſabit̃">quaſſabitur</expan>
              ex duob. </s>
              <s id="id002065">ictibus c d turris, <08> b e, & ita in
                <lb/>
              tribus: ex
                <expan abbr="decẽ">decem</expan>
              millibus ergo ictibus
                <expan abbr="etiã">etiam</expan>
              ad amuſsim directis,
                <expan abbr="">cum</expan>
              ta
                <lb/>
                <expan abbr="mẽid">men id</expan>
              uix fieri poſsit in
                <expan abbr="tãta">tanta</expan>
              multitudine
                <expan abbr="">non</expan>
              plus
                <expan abbr="cõminuet̃">comminuetur</expan>
              b d e, <08>
                <lb/>
              ex decë c d
                <expan abbr="p̃ter">pnter</expan>
                <expan abbr="quã">quam</expan>
                <expan abbr="exiguũ">exiguum</expan>
                <expan abbr="quippiã">quippiam</expan>
              in ſuperficie. </s>
              <s id="id002066">Imo ut
                <expan abbr="declaratũ">declaratum</expan>
                <lb/>
              eſt multo minus repetita ratione multiplicis. </s>
              <s id="id002067">Ob id in arce
                <expan abbr="Medio­lanẽſi">Medio­
                  <lb/>
                lanenſi</expan>
              exterius lapidibus uiuis in
                <expan abbr="rotundũ">rotundum</expan>
              diducta ſuperficie inter­
                <lb/>
                <figure id="id.015.01.133.2.jpg" xlink:href="015/01/133/2.jpg" number="125"/>
                <lb/>
              uallo que
                <expan abbr="">quae</expan>
              drato hunc in
                <expan abbr="modũ">modum</expan>
              munitę ſunt altiores tur
                <lb/>
              res. </s>
              <s id="id002068">Fiat ergo murus cuius proportio a d c ad b d a ſit ſex
                <lb/>
              quitertia, erit que angulus b d c
                <expan abbr="dodrãs">dodrans</expan>
              recti, &
                <expan abbr="parũ">parum</expan>
              incli
                <lb/>
              natis,
                <expan abbr="ſiquidẽ">ſiquidem</expan>
              b d c erit quarta pars recti, & ſit tantę ma­
                <lb/>
              gnitudinis, at que duritiei, ac adeò benè coniunctus fer­
                <lb/>
                <arrow.to.target n="table16"/>
                <lb/>
              reis cathenis, ac ſtolonibus, ut poſsit reſiſtere
                <expan abbr="machinarũ">machinarum</expan>
                <expan abbr="fe­rentiũ">fe­
                  <lb/>
                rentium</expan>
                <expan abbr="ſphęrã">ſphęram</expan>
                <expan abbr="librarũ">librarum</expan>
              ducentarum (quæ ſanè maximæ ſunt)
                <lb/>
                <figure id="id.015.01.133.3.jpg" xlink:href="015/01/133/3.jpg" number="126"/>
              quinquaginta:
                <expan abbr="tũc">tunc</expan>
              cum proportio ſexquitertia nouies repeti­
                <lb/>
              ta, ut in numeris uides, efficiat quinquies replicatis nouem
                <lb/>
              ictibus, fiet proportio decupla quinquies producta, quę eſt cen
                <lb/>
                <expan abbr="">tum</expan>
              millium ad
                <expan abbr="unũ">unum</expan>
              in quadraginta quin que ictibus. </s>
              <s id="id002069">
                <expan abbr="Antequã">Antequam</expan>
                <lb/>
              ergo peruenit ad quinquaginta ictus rectos neceſſe erit, ut </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>