Musschenbroek, Petrus van, Physicae experimentales, et geometricae de magnete, tuborum capillarium vitreorumque speculorum attractione, magnitudine terrae, cohaerentia corporum firmorum dissertationes: ut et ephemerides meteorologicae ultraiectinae

Page concordance

< >
Scan Original
121 107
122 108
123 109
124 110
125 111
126 112
127 113
128 114
129 115
130 116
131 117
132 118
133 119
134 120
135 121
136 122
137 123
138 124
139 125
140 126
141 127
142 128
143 129
144 130
145 131
146 132
147 133
148 134
149 135
150 136
< >
page |< < (119) of 795 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div85" type="section" level="1" n="85">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2892" xml:space="preserve">
              <pb o="119" file="0133" n="133" rhead="DE MAGNETE."/>
            ordinata, tum invertatur Magnes, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2893" xml:space="preserve">altero polo ſurſum ſpectante,
              <lb/>
            commoveatur; </s>
            <s xml:id="echoid-s2894" xml:space="preserve">primo limatura hærebit quaſi anceps, neſcia quor-
              <lb/>
            ſum ſe vertat cadatque, ſed repetito Magnetis itu erigitur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2895" xml:space="preserve">cadit
              <lb/>
            contraria directione, quam qua Magnes movebatur.</s>
            <s xml:id="echoid-s2896" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2897" xml:space="preserve">Si autem ſupra limaturam Ferri Magnetem protraxeris, erigitur
              <lb/>
            rectà ea limaturæ pars, quæ Magneti ſubjacet, cæteroquin ſequitur
              <lb/>
            motum Magnetis, unde ipſo moto dextrorſum, limatura cadit dex-
              <lb/>
            trorſum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2898" xml:space="preserve">contra: </s>
            <s xml:id="echoid-s2899" xml:space="preserve">Optime fit hoc Experimentum limaturam ſpar-
              <lb/>
            gendo ſupra tenues laminas metallicas: </s>
            <s xml:id="echoid-s2900" xml:space="preserve">Lucretius quondam hoc in-
              <lb/>
            ſtituiſſe videtur, cum canebat,
              <lb/>
            Exſultare etiam Samothracia ferrea vidi,
              <lb/>
            Et ramenta ſimul Ferri furere intus ahenis
              <lb/>
            In ſcaphis, lapis hic Magnes cum ſubditus eſſet,
              <lb/>
            Vſque adeo fugere a ſaxo geſtire videtur
              <lb/>
            Ære interpoſito, diſcordia tanta creatur.</s>
            <s xml:id="echoid-s2901" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2902" xml:space="preserve">Quemadmodum eriguntur caduntque partes ſcobis in hoc Experi-
              <lb/>
            mento, ita erigi diſponique partes in ſolido Ferro, quod Magneti
              <lb/>
            aſſricatur, opinatus fuit Gaſſendus, ideoque in Ferro partes jacere
              <lb/>
            ſiniſtrorſum Magnete ſuper ipſo ducto dextrorſum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2903" xml:space="preserve">contra, veluti
              <lb/>
            campus frumento conſitus ariſtas verſus unum latus a vento afflante
              <lb/>
            jacentes gerit, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2904" xml:space="preserve">in oppoſitum protenſas a vento contrario. </s>
            <s xml:id="echoid-s2905" xml:space="preserve">Attamen
              <lb/>
            mihi partes ſolidi Ferri fortius cohærere videntur, quam ut a vi
              <lb/>
            Magnetica ita ordinarentur: </s>
            <s xml:id="echoid-s2906" xml:space="preserve">ſedeo conceſſo, non clarius intelligitur,
              <lb/>
            quomodo ex ejuſmodi partium ſitu vis attrahendi aliud Ferrum ſe-
              <lb/>
            quetur, aut quid ſitus ad directionem Ferri verſus aliquas cæli pla-
              <lb/>
            gas conferet, niſi fluidum advocetur.</s>
            <s xml:id="echoid-s2907" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2908" xml:space="preserve">Explicantur autem memorata phænomena facile, modo in ante-
              <lb/>
            ceſſum notemus, parva fragmenta Acuum oblonga, loco ſcobis
              <lb/>
            impoſita plano, a Magnete infra moto, plane eodem modo erigi, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2909" xml:space="preserve">
              <lb/>
            cadere ad oppoſitam partem ac Magnes movetur; </s>
            <s xml:id="echoid-s2910" xml:space="preserve">Quare ſcobs po-
              <lb/>
            terit| conſiderari, inſtar congeriei exiguorum, ſed oblongorum fra-
              <lb/>
            gmentorum: </s>
            <s xml:id="echoid-s2911" xml:space="preserve">Concipiatur Magnes directe infra unam particulam,
              <lb/>
            hæc erigetur ſupra planum perpendiculariter, atque ambas extre-
              <lb/>
            mitates nanciſcitur polares, quarum ea, quæ plano contigua, eſt
              <lb/>
            polus alterius nominis, quam Magnetis, planum ibi tangentis, (poli
              <lb/>
            enim Magnetum diverſi nominis tantum ſe attrahunt), </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>