1to inclinare non poſſit nauigium quaſi in contrarium, ſicut cum
parum vel minus impellit; velo ſic conſtituto vt diximus, totus
penè impetus venti in eius partem, quæ ad puppim extenditur
tanquam in ſinu excipitur atque colligitur, vbi propellit quidem
ex tranſuerſo, ſed cum magis appropinquetur temoni, quo ob
uiantibus fluctibus maris, nauis retrahitur in contrarium, minus
præualet, quàm ſi imprimeretur verſus proram, vel in totum ip
ſum velum vniformiter tenſum. Dumque nautæ mediante gu
bernaculo, ac temone, cum vento contendunt, in contrariam
partem proram reclinando, medium iter tenet nauigium, per
gitque antrorſum, quo ipſemet deſtinauerint nautæ.
parum vel minus impellit; velo ſic conſtituto vt diximus, totus
penè impetus venti in eius partem, quæ ad puppim extenditur
tanquam in ſinu excipitur atque colligitur, vbi propellit quidem
ex tranſuerſo, ſed cum magis appropinquetur temoni, quo ob
uiantibus fluctibus maris, nauis retrahitur in contrarium, minus
præualet, quàm ſi imprimeretur verſus proram, vel in totum ip
ſum velum vniformiter tenſum. Dumque nautæ mediante gu
bernaculo, ac temone, cum vento contendunt, in contrariam
partem proram reclinando, medium iter tenet nauigium, per
gitque antrorſum, quo ipſemet deſtinauerint nautæ.
Hæc ex Ariſtotele, quæ vt clarius dilucidentur, ſit nauis AB,
cuius puppis A, prora verò B, gubernaculum obliquè conſti
tutum AC; temo ſimili
47[Figure 47]
ter AD, malus E, ac ve
lum ſecundum infimam ſui
oram, ſit curua linea FG,
lateraliter ventum exci
piens ex parte dextera
vbi H. Tunc quaſi pugna
quædam conſideretur inter
ventum, ac temonem. Nam
flante vento ex H, naui
gium transferri deberet in
oppoſitum, hoc eſt ſini
ſtrorſum verſus I per li
neam HLI. Incidentibus
autem fluctibus maris in
alam temonis AD, prora
ex B conuerti deberet in H, circa ipſum punctum A tanquam cen
trum talis motionis obliquæ, vt probatum eſt. Quoniam verò
neutrum præualet, nauis, medium curſum tenens, transfertur
antrorſum verſus K quo pergere, ac velificare cupiunt nautæ,
qui iccirco in tali poſitione nauim cum velo conſtituunt.
cuius puppis A, prora verò B, gubernaculum obliquè conſti
tutum AC; temo ſimili
47[Figure 47]
ter AD, malus E, ac ve
lum ſecundum infimam ſui
oram, ſit curua linea FG,
lateraliter ventum exci
piens ex parte dextera
vbi H. Tunc quaſi pugna
quædam conſideretur inter
ventum, ac temonem. Nam
flante vento ex H, naui
gium transferri deberet in
oppoſitum, hoc eſt ſini
ſtrorſum verſus I per li
neam HLI. Incidentibus
autem fluctibus maris in
alam temonis AD, prora
ex B conuerti deberet in H, circa ipſum punctum A tanquam cen
trum talis motionis obliquæ, vt probatum eſt. Quoniam verò
neutrum præualet, nauis, medium curſum tenens, transfertur
antrorſum verſus K quo pergere, ac velificare cupiunt nautæ,
qui iccirco in tali poſitione nauim cum velo conſtituunt.
Cauſa verò cur neutrum præualeat hæc eſt: Nam ex vno ca
pite, licet temo, nauis poſitionem immutet, ac inclinare eam va-
pite, licet temo, nauis poſitionem immutet, ac inclinare eam va-