1præſertim ferendis nauigiis ſeruiant cum uiarum rationibus
cenſendas puto / quando inter uehiculorum genera nauium
aſcribendam non inficientur. Tum et mare ipſum natura ſui
quid erit aliud demum quam multo patens uia. Sed de his nihil
eſt hoc loco quod prolixius diſſeruiſſe conferat. Quod ſi
quid acciderit ut hominum uſibus iſta hæc minus ſuppedi
tent: erit tunc ut manu et arte quæ forte offenderint uitia /
emendentur: et quæ deſint commoditates parentur: quarum
rerum ſuo tractabitur loco ratio. Nunc ſi qua eſt urbis pars
quæ cum his conueniat de quibus hic agendum eſt: ea nimi
rum erit portus. Atqui portus quidem ueluti in curriculo
eſſe carcer uidebitur: a quo uiæ curſum ineas: aut peracta
excurſione deſinas et conquieſcas. Alii portum fortaſſis na
uigii ſtabulum eſſe interpretabuntur. Eſto id uti uis: et car
cer / et ſtabulum / et conceptaculum. Certe ſi portus cuiuſque
proprium eſt / nauim a procellarum impetu ad ſe recipere:
tueri profecto neceſſe eſt: adſint latera ualida et alta. Tum
et coaptatum habeat ſpatium oportet: ita ut illic nauigia et
grandia et onuſta excipi commode / et acquieſcere tuto poſ
ſint: quaſ res ſi præſtabit ipſa per ſe locorum oportunitaſ:
nihil erit quod amplius deſideres / ni forte / ueluti apud athe
nas: quam tris habuiſſe portus naturales ſcribit Tuchidi
des / animi dubius ſis / quem nam ex pluribus tibi præcipuum
captes ubi terras quas portus poſtulet proſequare. At con
ſtat quidem ex his quæ primo in libro diximus / regiones
eſſe alias quibus uenti non omnes poſſunt: alias quibus eorum aliquid permo
leſti et peraſſidui uigeant. Hunc igitur praeferemus portum: quod fau
cibus mitiores et ſeditiores auras ſpirat: quem ue ingredi et
egredi uolentibus uentis neque dudum legum expectatis ualeas.
Omnes inter uentos placidiſſimum eſſe boream arbitrantur: tum
et aquilone motum mare illico ceſſante uento quieſcere auſtro
ceſſate poſt diu fluctuare aſſeuerant. Sed pro locorum uarietate
ad nauium uſum quæ commodiora et expeditiora ſint eligentur:
cenſendas puto / quando inter uehiculorum genera nauium
aſcribendam non inficientur. Tum et mare ipſum natura ſui
quid erit aliud demum quam multo patens uia. Sed de his nihil
eſt hoc loco quod prolixius diſſeruiſſe conferat. Quod ſi
quid acciderit ut hominum uſibus iſta hæc minus ſuppedi
tent: erit tunc ut manu et arte quæ forte offenderint uitia /
emendentur: et quæ deſint commoditates parentur: quarum
rerum ſuo tractabitur loco ratio. Nunc ſi qua eſt urbis pars
quæ cum his conueniat de quibus hic agendum eſt: ea nimi
rum erit portus. Atqui portus quidem ueluti in curriculo
eſſe carcer uidebitur: a quo uiæ curſum ineas: aut peracta
excurſione deſinas et conquieſcas. Alii portum fortaſſis na
uigii ſtabulum eſſe interpretabuntur. Eſto id uti uis: et car
cer / et ſtabulum / et conceptaculum. Certe ſi portus cuiuſque
proprium eſt / nauim a procellarum impetu ad ſe recipere:
tueri profecto neceſſe eſt: adſint latera ualida et alta. Tum
et coaptatum habeat ſpatium oportet: ita ut illic nauigia et
grandia et onuſta excipi commode / et acquieſcere tuto poſ
ſint: quaſ res ſi præſtabit ipſa per ſe locorum oportunitaſ:
nihil erit quod amplius deſideres / ni forte / ueluti apud athe
nas: quam tris habuiſſe portus naturales ſcribit Tuchidi
des / animi dubius ſis / quem nam ex pluribus tibi præcipuum
captes ubi terras quas portus poſtulet proſequare. At con
ſtat quidem ex his quæ primo in libro diximus / regiones
eſſe alias quibus uenti non omnes poſſunt: alias quibus eorum aliquid permo
leſti et peraſſidui uigeant. Hunc igitur praeferemus portum: quod fau
cibus mitiores et ſeditiores auras ſpirat: quem ue ingredi et
egredi uolentibus uentis neque dudum legum expectatis ualeas.
Omnes inter uentos placidiſſimum eſſe boream arbitrantur: tum
et aquilone motum mare illico ceſſante uento quieſcere auſtro
ceſſate poſt diu fluctuare aſſeuerant. Sed pro locorum uarietate
ad nauium uſum quæ commodiora et expeditiora ſint eligentur: