Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 403
>
Scan
Original
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 403
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.005961
">
<
pb
pagenum
="
485
"
xlink:href
="
016/01/134.jpg
"/>
aromata meritò mirantur. </
s
>
<
s
id
="
s.005962
">Iam loco agal
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg860
"/>
<
lb
/>
lochi diu vendiderunt oleaſtrum. </
s
>
<
s
id
="
s.005963
">Hic enim
<
lb
/>
Rhodonatus, ſeu regionis natura, ſeu
<
lb
/>
quòd planta ſit alterius generis, colore re
<
lb
/>
fert agallochum: nec videtur omninò odo
<
lb
/>
ris expers, ſuauiter enim, ſed parum olet.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005964
">Videtur autem hoc haud difficilè, cùm rara
<
lb
/>
ligna à calore proprio meliùs concoquantur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005965
">Odor autem bonus, eſt humidi benè conco
<
lb
/>
cti exhalatio.
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg861
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005966
">
<
margin.target
id
="
marg857
"/>
Lazer ex quo
<
lb
/>
Belzoi.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005967
">
<
margin.target
id
="
marg858
"/>
Lib. 3. de ge
<
lb
/>
ſtis Alexan
<
lb
/>
dri.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005968
">
<
margin.target
id
="
marg859
"/>
Xyloaloes.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005969
">
<
margin.target
id
="
marg860
"/>
Oliuaſtes
<
lb
/>
Rhodius.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005970
">
<
margin.target
id
="
marg861
"/>
Ligna cur
<
lb
/>
prona ad
<
expan
abbr
="
ſu-perficiẽ
">ſu
<
lb
/>
perficiem</
expan
>
aquæ
<
lb
/>
maneant non
<
lb
/>
recta.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.005971
">Sed cur ligna in aqua non erecta ad per
<
lb
/>
pendiculum manent, ſed prona ac aquæ ſu
<
lb
/>
perficiei æquidiſtantia, quum tamen ex al
<
lb
/>
tis locis præcipitantur, deſcendunt in aëre
<
lb
/>
altero capite ac rectè? </
s
>
<
s
id
="
s.005972
">Cauſa eſt, quòd ſo
<
lb
/>
let è capite altero præcipitari, vnde in aëre
<
lb
/>
ob temporis breuitatem & impetum non
<
lb
/>
poteſt ſe conuertere: at in aqua quum ob
<
lb
/>
illius craſſitiem lentè deſcendat, caput reli
<
lb
/>
quum ligni, & ipſum petit fundum, vnde
<
lb
/>
in aqua totum lignum ad æquilibrium ma
<
lb
/>
net. </
s
>
<
s
id
="
s.005973
">Hac ratione firmantur naues, ancho
<
lb
/>
ra A B C, fune F, naui alligata proiicitur
<
lb
/>
in mare, ita vt imo B, tangat fundum:
<
lb
/>
protracta igitur ne trabs DE, infixa iaceat
<
lb
/>
ſublimis, & ad perpendiculum ſuperficiei
<
lb
/>
aquæ, mariſque fundum ( nam DE, iacet
<
lb
/>
<
figure
id
="
id.016.01.134.1.jpg
"
xlink:href
="
016/01/134/1.jpg
"
number
="
69
"/>
<
lb
/>
ad perpendiculum ſuperficiei A C, ita
<
lb
/>
quòd ſi eſſet in B, faceret crucem cum vn
<
lb
/>
cis ) igitur quum A C, iaceat ad perpen
<
lb
/>
diculum ſuperficiei D E, & D E, ſit æqui
<
lb
/>
diſtans fundo maris, erit ( ex conuerſa quar
<
lb
/>
tæ decimæ vndecimi Elementorum ) A C,
<
lb
/>
iacens, neceſſariò perpendicularis ſuper
<
lb
/>
fundum maris, quare vncorum alter A, vel
<
lb
/>
C, infigetur ob grauitatem maris fundo,
<
lb
/>
nauiſque retinebitur. </
s
>
<
s
id
="
s.005974
">Ergo ſi tignum DE,
<
lb
/>
non adeſſet, ratione propoſita A C, cade
<
lb
/>
ret ſemper æquidiſtans fundo maris, qua
<
lb
/>
re nunquam figi poſſet, nec nauim retinere.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005975
">Ea de cauſa fiunt & anchoræ vncis quatuor
<
lb
/>
in crucem actis, ſed minùs tutò committun
<
lb
/>
tur his, qui binos habent tigno tranſuerſo,
<
lb
/>
quòd ſi hæreant, etiam longè ſunt imbe
<
lb
/>
cilliores. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.005976
">Sed ad plantarum hiſtoriam redeo. </
s
>
<
s
id
="
s.005977
">Ci
<
arrow.to.target
n
="
marg862
"/>
<
lb
/>
namomum lauri arbori haud abſimile eſt,
<
lb
/>
folia foliis truncus trunco ſimilis, niſi quòd
<
lb
/>
humilis eſt, & latè vt ſalix diffunditur. </
s
>
<
s
id
="
s.005978
">Sed
<
lb
/>
& cinamomi baccæ lauri baccis: verun
<
lb
/>
tamen illæ his minores ſunt, & candi
<
lb
/>
cantes. </
s
>
<
s
id
="
s.005979
">Vnde licet coniectari arborem
<
lb
/>
vnam eſſe, ſed regionibus ſolùm diſtingui.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005980
">Calor enim Indiæ humorem corticis con
<
lb
/>
coquere optimè poteſt, Europæ nequit. </
s
>
<
s
id
="
s.005981
">Eſt
<
lb
/>
autem cinamomum cortex ramorum detra
<
lb
/>
ctus
<
emph
type
="
italics
"/>
(
<
emph.end
type
="
italics
"/>
truncum enim non violant, ne pe
<
lb
/>
reat arbor ) ſiccatus: nam menſis ſpatio
<
lb
/>
odoris ea ſuauitas, poſtquàm delibratum
<
lb
/>
fuerit: abſoluitur. </
s
>
<
s
id
="
s.005982
">Sunt qui cinamomum
<
lb
/>
arbori mali punici ſimile dicant. </
s
>
<
s
id
="
s.005983
">Surculo
<
lb
/>
ſum eſt, ſiccitate gaudens. </
s
>
<
s
id
="
s.005984
">E baccis quo
<
lb
/>
que velut è lauri oleum effunditur effica
<
lb
/>
ciſſimi ac iucundiſſimi odoris. </
s
>
<
s
id
="
s.005985
">Cinamo
<
lb
/>
mum appello, quod in vſu eſt: non olim
<
lb
/>
ab antiquis quæſitum. </
s
>
<
s
id
="
s.005986
">Illud enim iucun
<
lb
/>
diſſimi, & fragrantiſſimi odoris erat, no
<
lb
/>
diſque plenum, & coloris ex candido, cæ
<
lb
/>
ruleo, nigróque miſti. </
s
>
<
s
id
="
s.005987
">Sed & tunc rarum
<
lb
/>
etiam apud Cæſarem. </
s
>
<
s
id
="
s.005988
">Noſtrum verò caſſiæ
<
lb
/>
nomine potiùs dignum videtur. </
s
>
<
s
id
="
s.005989
">Quod ve
<
lb
/>
rò tale erat, tenuiſſimæ ſubſtantiæ eſſe ne
<
lb
/>
ceſſe fuit: eſt enim fragrantia, & ipſa ſub
<
lb
/>
tilitatis donum. </
s
>
<
s
id
="
s.005990
">Myriſtica verò nux in in
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg863
"/>
<
lb
/>
ſula Bandan naſcitur, vt cinamomum in
<
lb
/>
alia inſula nomine Zailon, Indiæ vtræque.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.005991
">Porrò arbor ex toto perſico caudice ramis
<
lb
/>
ac folio eſt perſimilis, niſi quòd arbos ma
<
lb
/>
ior, & folia anguſtiora paulò ſunt. </
s
>
<
s
id
="
s.005992
">Flore
<
lb
/>
quodam & ipſæ myriſticæ nuces circundan
<
lb
/>
tur, vt cortice, tum alio etiam non ſecùs ac
<
lb
/>
iuglandes. </
s
>
<
s
id
="
s.005993
">Porrò interior cortex, qui etiam
<
lb
/>
tenuior eſt ac reticulatus ſub nucamento, ſo
<
lb
/>
let vocari Macer, & ipſe odoris iucundi, &
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg864
"/>
<
lb
/>
nobis frequenti in vſu: aſtringit enim, nec
<
lb
/>
multùm excalefacit. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005994
">
<
margin.target
id
="
marg862
"/>
Cinamo
<
lb
/>
mum.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005995
">
<
margin.target
id
="
marg863
"/>
Myriſtica
<
lb
/>
nux.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.005996
">
<
margin.target
id
="
marg864
"/>
Macer.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.005997
">Garyophylum in Moluchis inſulis, quæ
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg865
"/>
<
lb
/>
quinque ſunt paruæ ſub æquinoctij circu
<
lb
/>
lo, naſcitur. </
s
>
<
s
id
="
s.005998
">Naſcitur & in Gilo inſu
<
lb
/>
la, quæ Sicilia maior eſt non parùm: atque
<
lb
/>
in parua quadam alia inſula vltra Tidorem,
<
lb
/>
quæ vna eſt ex quinque Moluchis. </
s
>
<
s
id
="
s.005999
">Sunt
<
lb
/>
enim Moluchæ, Tarenas, Tidor, Muttir,
<
lb
/>
Macchiam, Bacchiam. </
s
>
<
s
id
="
s.006000
">Verùm quod in inſula
<
lb
/>
parua oritur proxima Moluchis, non verum
<
lb
/>
eſt garyophylum. </
s
>
<
s
id
="
s.006001
">Cortex lignum & folia
<
lb
/>
garyophyli non minùs ipſo fructu acria ſunt.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.006002
">Naſcitur in collibus, ac collium accliui
<
lb
/>
bus: nebuláque quotidie circundantur, quæ
<
lb
/>
illis non parùm ad maturitatem confert.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.006003
">Arbor hæc alio tranſlata areſcit, vt ſa
<
lb
/>
tis conſtet aromatum eſſe nobiliſſimam,
<
lb
/>
vt thymiamatum vltimam. </
s
>
<
s
id
="
s.006004
">Planta eſt bu
<
lb
/>
xeo caudice, foliis lauri paulò rotundiori
<
lb
/>
bus, denſatúrque arbores adeò vt lucum effi
<
lb
/>
ciant. </
s
>
<
s
id
="
s.006005
">E ſummitate ramuſculorum garyo
<
lb
/>
phylum naſcitur maius, quod vocant cla
<
lb
/>
uum, corolla prius tamen in ea flos per
<
lb
/>
ſimilis floribus citranguli: cuſpis fructus
<
lb
/>
garyophyli ſtipiti inſidet, parte verò latio
<
lb
/>
re abſcedit à planta: rubeſcit initiò, mox
<
lb
/>
deinde nigreſcit. </
s
>
<
s
id
="
s.006006
">Mittunt Moluchæ etiam
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg866
"/>
<
lb
/>
zingiber, quod paſſim naſcitur: ſed & ali
<
lb
/>
bi pluribus in locis: vilius inde, tum quia
<
lb
/>
herba eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.006007
">radices iridis ad modum habens,
<
lb
/>
è cuius genere ipſam eſſe reor, multipli
<
lb
/>
ces & prægrandes, adeò vt quædam vncias
<
lb
/>
duodecim pondere æquent: relinquitur vna
<
lb
/>
ad propagationem. </
s
>
<
s
id
="
s.006008
">At piper hederæ haud
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg867
"/>
<
lb
/>
abſimile eſt, humilis arbuſcula, & quæ
<
lb
/>
per ſe nequeat conſiſtere, ſed aliis inhæreat
<
lb
/>
arboribus, nec tamen pediculis putant an
<
lb
/>
necti, ramos emittit plures duorum, aut
<
lb
/>
trium palmorum longitudine: è ſingulis mal
<
lb
/>
leolis ſeni dependent racemi palmo haud
<
lb
/>
maiores, & vuis è quibus paſſulæ fieri
<
lb
/>
ſolent haud abſimiles, verùm granis crebrio
<
lb
/>
ribus ac magis confertis, quæ Octobri ac </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>